Gratis studeren

Dezentjé Hamming was tussen juni 2003 en november 2011 Tweede Kamerlid voor de VVD. Tegenwoordig is zij voorzitter van de FME, de ondernemersorganisatie voor de technologische industrie.

Dezentjé Hamming denkt dat Nederland met innovatie uit de crisis kan komen. En wie zijn daarvoor nodig? Juist, bètatechnici. Daarvan zijn er volgens haar veel te weinig. In 2016 zou het zelfs om 170 duizend mensen gaan. Tegenwoordig kiezen volgens Dezentjé Hamming maar twee van de tien jongeren voor een opleiding in de techniek. Dat moeten er volgens haar twee keer zoveel worden. Daarom pleit zij voor gratis technisch hoger onderwijs.



Geen collegegeld meer dus voor studenten van de TU Delft? Dat is nog eens een ander geluid dan ze met een boete van drieduizend euro op te jagen, een wetsvoorstel van Halbe Zijlstra van de VVD. Diezelfde VVD is miljarden aan het bezuinigen. Dezentjé Hamming, echter, liet op Radio 1 weten dat geld uitgeven een kwestie is van keuzes maken. Dus moet die 170 miljoen die haar plannetje grofweg zou gaan kosten heus wel ergens te vinden zijn.



Hoe dat ongeveer in zijn werk moet gaan, laat Dezentjé Hamming zien met een plan voor een andere besteding voor geld dat nu gaat naar ontwikkelingssamenwerking. Dat plan staat net als het gratis techniekonderwijs in het stuk ‘3×3 voor de technologische industrie. Slimme groeiagenda met behoud van financiële stabiliteit’. Een deel van het geld voor ontwikkelingssamenwerking moet volgens de FME naar Nederlandse bedrijven gaan. Zodat zij hun ‘kennis, kunde en ervaring’ kunnen inzetten in ontwikkelingslanden en Nederland er ook zelf beter van wordt.

Terug naar het gratis hoger onderwijs. Zou dat echt helpen? Laten aankomende studenten zich leiden door financiële prikkels? Op de lange termijn zeker niet. Waarom zijn er anders zoveel studies die aan het eind nauwelijks kans geven op een baan? Scholieren kiezen de studie die past bij hun talenten en bij wat ze leuk vinden.



Dat laatste ziet Dezentjé Hamming niet als een obstakel. Technische universiteiten zouden jongeren als geen ander moeten kunnen verleiden met de maatschappelijke relevantie van hun onderwijs en onderzoek.

Talent is natuurlijk wel een puntje. Want gratis of niet, technische studies gaan veel jongeren inhoudelijk totaal boven de pet. En op ongemotiveerde studenten zit ook niemand te wachten.



Daarbij komt dat de TU Delft bij sommige studies nu al moeite heeft met het beschikbare geld en personeel alle studenten genoeg aandacht te geven. Niet voor niets hebben Bouwkunde, Industrieel Ontwerpen en Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek een numerus fixus. Leuk plan dus, van de FME, maar gemakkelijker gezegd dan gedaan.