Campus

Glazen schip voor de jetset

Het Nederlandse glazen jacht, de F-stream, maakt furore op botenshows voor de jetset. Delftse bouwkundigen en scheepsbouwkundigen hielpen mee aan het ontwerp.

Was hij nog in leven, dan had de beroemde Griekse reder en jachtliefhebber Onassis waarschijnlijk zijn ogen uitgekeken. Niet verwonderlijk, want het bovendek van het nieuwe drijvende speeltje voor rijken, het jacht de F-stream, wordt geheel uit glas opgetrokken. De opvarenden kunnen te allen tijde genieten van een panoramisch uitzicht. En het ziet er natuurlijk hip uit, zo’n blinkend schip.

Geestelijk vader is de Delftse alumnus Chris van Hooren. Nu bestaat het bootje slechts in de vorm van een meterlang showmodel, maar binnen enkele jaren denkt hij te kunnen beginnen met de bouw van het 55 meter lange jacht. “We zien een toenemend aantal jonge klanten. En die willen wat nieuws”, aldus de ondernemer, die werkzaam is bij botenbouwer Feadship en nog op zoek is naar klanten voor het peperdure schip.

De romp wordt van staal of aluminium, de draagconstructie van de opbouw wordt van aluminium of een koolstofcomposiet. Daar tegenaan komen dubbelgekromde glazen panelen. Het schip moet twintig knopen per uur halen, mede dankzij zijn zogenaamde bijlboeg, die de golven doorklieft, een uitvinding van de Delftse scheepsbouwkundige dr.ir. Lex Keuning. Speciale lithium-zwavelaccu’s moeten de zonne-energie opslaan waarmee ’s nachts alle installaties aan boord zonder motorlawaai kunnen draaien.

Een glazen schip dat stormen op zee moet kunnen trotseren, daar komt nogal wat technisch vakmanschap bij kijken. In een vroeg ontwerpstadium klopte Van Hooren daarom aan bij de bouwkundige dr.ir. Karel Vollers, een expert op het gebied van dubbelgekromde constructies. Vollers ontwikkelde met promovendus Daan Rietbergen een paar jaar geleden een flexibel instelbare mal van meerdere in hoogte verstelbare cilinders, om vlakke glasplaten onder de juiste temperatuur te buigen. Deze uitvinding, bedoeld om glazen gevels te maken, komt ook de botenmaker goed van pas.

Vollers is enthousiast over het project, maar hij ziet nog wel wat beren op de weg. Zo is het volgens de Delftenaar nog lastig om de glazen constructies zo zuiver te maken dat ze het uitzicht niet vervormt en er een soort lachspiegeleffect ontstaat, of dat je hoofdpijn krijgt van het vage uitzicht. “In New York is een glazen kantoor een paar jaar geleden zelfs afgebroken omdat mensen helemaal gammel werden van de vertekende reflecties. En wat te doen als je bijvoorbeeld onderweg naar Mallorca een ruit breekt? Dan moet de glasfabrikant zorgen dat er op korte termijn een vervangende ruit ingevlogen wordt. Dat stelt eisen aan de productiesystemen. Veel bedrijven onderschatten waar ze bij gebogen vormen allemaal mee te maken krijgen.”

Ook bouwkundestudent Luc Vermeijden liet zijn licht schijnen over het schip. Hij liep begin dit jaar stage bij Feadship. Hij had, naar eigen zeggen ‘even genoeg van architectuur’. Hij maakte met de kennis van glazen constructies in zijn achterhoofd een lijst met problemen die de botenbouwer tegen zou kunnen komen. “Het grootste probleem is het broeikaseffect”, zegt de student. “De warmte-instraling van de zon is enorm, net als in een plantenkas. Luxaflex helpt niet. Als je die aan de binnenkant plaatst, werkt het niet efficiënt. En om ze buiten te bevestigen moet je stevige constructies maken om te voorkomen dat ze niet kapot gaan als golven er tegenaan slaan. Zulke constructies zijn esthetisch niet verantwoord.”

Feadship kan volgens Vermeijden het beste een systeem in het glas aanbrengen waarmee de doorzichtigheid van het glas gevarieerd kan worden. “Dat kan bijvoorbeeld met een chemothermische techniek waarbij de structuur van bepaalde kristallen in het glas verandert wanneer ze opgewarmd worden. Ze laten dan minder licht door”, aldus de student.

Een ander probleem is de akoestiek in het schip. In zo’n holle glazen ruimte zonder houtafwerking of andere dempende materialen gaat geluid rondzingen. “Maar als het ze lukt om alle problemen op te lossen laten ze alle concurrentie achter zich”, zegt Vollers. “Nederland breekt dan met de traditie van oudbollige boten.”

(Artist Impression: Feadship)

Was hij nog in leven, dan had de beroemde Griekse reder en jachtliefhebber Onassis waarschijnlijk zijn ogen uitgekeken. Niet verwonderlijk, want het bovendek van het nieuwe drijvende speeltje voor rijken, het jacht de F-stream, wordt geheel uit glas opgetrokken. De opvarenden kunnen te allen tijde genieten van een panoramisch uitzicht. En het ziet er natuurlijk hip uit, zo’n blinkend schip.

Geestelijk vader is de Delftse alumnus Chris van Hooren. Nu bestaat het bootje slechts in de vorm van een meterlang showmodel, maar binnen enkele jaren denkt hij te kunnen beginnen met de bouw van het 55 meter lange jacht. “We zien een toenemend aantal jonge klanten. En die willen wat nieuws”, aldus de ondernemer, die werkzaam is bij botenbouwer Feadship en nog op zoek is naar klanten voor het peperdure schip.

De romp wordt van staal of aluminium, de draagconstructie van de opbouw wordt van aluminium of een koolstofcomposiet. Daar tegenaan komen dubbelgekromde glazen panelen. Het schip moet twintig knopen per uur halen, mede dankzij zijn zogenaamde bijlboeg, die de golven doorklieft, een uitvinding van de Delftse scheepsbouwkundige dr.ir. Lex Keuning. Speciale lithium-zwavelaccu’s moeten de zonne-energie opslaan waarmee ’s nachts alle installaties aan boord zonder motorlawaai kunnen draaien.

Een glazen schip dat stormen op zee moet kunnen trotseren, daar komt nogal wat technisch vakmanschap bij kijken. In een vroeg ontwerpstadium klopte Van Hooren daarom aan bij de bouwkundige dr.ir. Karel Vollers, een expert op het gebied van dubbelgekromde constructies. Vollers ontwikkelde met promovendus Daan Rietbergen een paar jaar geleden een flexibel instelbare mal van meerdere in hoogte verstelbare cilinders, om vlakke glasplaten onder de juiste temperatuur te buigen. Deze uitvinding, bedoeld om glazen gevels te maken, komt ook de botenmaker goed van pas.

Vollers is enthousiast over het project, maar hij ziet nog wel wat beren op de weg. Zo is het volgens de Delftenaar nog lastig om de glazen constructies zo zuiver te maken dat ze het uitzicht niet vervormt en er een soort lachspiegeleffect ontstaat, of dat je hoofdpijn krijgt van het vage uitzicht. “In New York is een glazen kantoor een paar jaar geleden zelfs afgebroken omdat mensen helemaal gammel werden van de vertekende reflecties. En wat te doen als je bijvoorbeeld onderweg naar Mallorca een ruit breekt? Dan moet de glasfabrikant zorgen dat er op korte termijn een vervangende ruit ingevlogen wordt. Dat stelt eisen aan de productiesystemen. Veel bedrijven onderschatten waar ze bij gebogen vormen allemaal mee te maken krijgen.”

Ook bouwkundestudent Luc Vermeijden liet zijn licht schijnen over het schip. Hij liep begin dit jaar stage bij Feadship. Hij had, naar eigen zeggen ‘even genoeg van architectuur’. Hij maakte met de kennis van glazen constructies in zijn achterhoofd een lijst met problemen die de botenbouwer tegen zou kunnen komen. “Het grootste probleem is het broeikaseffect”, zegt de student. “De warmte-instraling van de zon is enorm, net als in een plantenkas. Luxaflex helpt niet. Als je die aan de binnenkant plaatst, werkt het niet efficiënt. En om ze buiten te bevestigen moet je stevige constructies maken om te voorkomen dat ze niet kapot gaan als golven er tegenaan slaan. Zulke constructies zijn esthetisch niet verantwoord.”

Feadship kan volgens Vermeijden het beste een systeem in het glas aanbrengen waarmee de doorzichtigheid van het glas gevarieerd kan worden. “Dat kan bijvoorbeeld met een chemothermische techniek waarbij de structuur van bepaalde kristallen in het glas verandert wanneer ze opgewarmd worden. Ze laten dan minder licht door”, aldus de student.

Een ander probleem is de akoestiek in het schip. In zo’n holle glazen ruimte zonder houtafwerking of andere dempende materialen gaat geluid rondzingen. “Maar als het ze lukt om alle problemen op te lossen laten ze alle concurrentie achter zich”, zegt Vollers. “Nederland breekt dan met de traditie van oudbollige boten.”

(Artist Impression: Feadship)

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.