Geen eiland

In de discussie over de Nederlandse kustbescherming probeert iedereen de show te stelen. In oktober vorig jaar stelde het Innovatieplatform voor om een tulpvormig eiland aan te leggen voor de kust. Dat plan werd omarmd door Balkenende. Onlangs pleitte CDA-fractievoorzitter Van Geel voor een nieuw Deltaplan. En nu wil staatsecretaris Huizinga de kust verbreden.

De Delftse waterbouwkundige prof.dr.ir. Han Vrijling volgt de discussie op de voet. Af en toe moet hij voor zijn gevoel inspringen, zegt hij desgevraagd. “In Buitenhof heb ik direct na de presentatie van het Innovatieplatform uitgelegd waarom zo’n eiland geen goed idee is. Het dempt de golven maar een klein beetje, is heel duur en je krijgt er een tweede kust bij die je moet verdedigen.”

De hoogleraar is opgelucht dat Huizinga inziet dat eilanden als golfbrekers geen goede optie zijn. “Laten we hopen dat het eilandenplan van de kaart is.”

Helemaal zeker is dit laatste nog niet. In september komt de deltacommissie met een advies aan het kabinet over de beste aanpak om Nederland de komende twee eeuwen tegen de stijgende zeespiegel te beschermen.

Vrijlings collega, prof.dr.ir. Marcel Stive, maakt deel uit van de deltacommissie. Hij was niet voor commentaar bereikbaar. “Waarschijnlijk had hij er toch niets over mogen vertellen”, zegt Vrijling, die denkt dat Stive ook meer ziet in het verbreden van de kust dan in de aanleg van een eiland.

Het verbreden van de kust zal anders gaan dan nu gebruikelijk is. Om afkalving van het strand te voorkomen, wordt momenteel op sommige plaatsen rechtstreeks zand gespoten. Huizinga wil dat de natuur een handje gaat helpen. “Het plan is om voor de kust van Zuid-Holland zestig miljoen kubieke meter zand te storten en de ‘zandmotor’, het natuurlijke proces van zandverdeling door de zeestromen, het werk te laten doen”, zegt Vrijling. “De zeestroming vervoert het zand vanaf de plek waar het geloosd is langs de hele kust. Golven die door de zuidwestenwind schuin tegen de kust aanlopen stuwen het zand het strand op.”

Deze methode is anderhalf maal duurder dan de methode waarbij het zand direct op de juiste plaats wordt opgespoten. Dat komt doordat het jaren duurt voordat het zand zijn bestemming bereikt. “Al die tijd heb je geïnvesteerd zonder dat je er iets voor terug hebt gekregen”, zegt Vrijling. “Maar veel mensen vinden het mooier omdat het een natuurlijker proces is.”

Milieudeskundige en TU-alumnus Ronald Waterman pleit met zijn beroemde ‘plan-Waterman’ al bijna dertig jaar voor verbreding van de kust. Kustuitbreiding gaat volgens hem het beste door natuurlijke aangroei en afkalving van land met elkaar in evenwicht te brengen. De aanleg van de Slufterdam, als uitbouw van de Maasvlakte, en de aanleg van Seaport Marina IJmuiden en het bijbehorende Kennemerstrand zijn voorbeelden van deze landwinningmethode. “Op stapel staan nog de Tweede Maasvlakte en het met zand bedekken van Delflandse hoofden”, vertelt hij. “Verbreding van de Nederlandse kust wordt als iets nieuws gepresenteerd, maar het is al in volle gang.” (TvD)

In de discussie over de Nederlandse kustbescherming probeert iedereen de show te stelen. In oktober vorig jaar stelde het Innovatieplatform voor om een tulpvormig eiland aan te leggen voor de kust. Dat plan werd omarmd door Balkenende. Onlangs pleitte CDA-fractievoorzitter Van Geel voor een nieuw Deltaplan. En nu wil staatsecretaris Huizinga de kust verbreden.

De Delftse waterbouwkundige prof.dr.ir. Han Vrijling volgt de discussie op de voet. Af en toe moet hij voor zijn gevoel inspringen, zegt hij desgevraagd. “In Buitenhof heb ik direct na de presentatie van het Innovatieplatform uitgelegd waarom zo’n eiland geen goed idee is. Het dempt de golven maar een klein beetje, is heel duur en je krijgt er een tweede kust bij die je moet verdedigen.”

De hoogleraar is opgelucht dat Huizinga inziet dat eilanden als golfbrekers geen goede optie zijn. “Laten we hopen dat het eilandenplan van de kaart is.”

Helemaal zeker is dit laatste nog niet. In september komt de deltacommissie met een advies aan het kabinet over de beste aanpak om Nederland de komende twee eeuwen tegen de stijgende zeespiegel te beschermen.

Vrijlings collega, prof.dr.ir. Marcel Stive, maakt deel uit van de deltacommissie. Hij was niet voor commentaar bereikbaar. “Waarschijnlijk had hij er toch niets over mogen vertellen”, zegt Vrijling, die denkt dat Stive ook meer ziet in het verbreden van de kust dan in de aanleg van een eiland.

Het verbreden van de kust zal anders gaan dan nu gebruikelijk is. Om afkalving van het strand te voorkomen, wordt momenteel op sommige plaatsen rechtstreeks zand gespoten. Huizinga wil dat de natuur een handje gaat helpen. “Het plan is om voor de kust van Zuid-Holland zestig miljoen kubieke meter zand te storten en de ‘zandmotor’, het natuurlijke proces van zandverdeling door de zeestromen, het werk te laten doen”, zegt Vrijling. “De zeestroming vervoert het zand vanaf de plek waar het geloosd is langs de hele kust. Golven die door de zuidwestenwind schuin tegen de kust aanlopen stuwen het zand het strand op.”

Deze methode is anderhalf maal duurder dan de methode waarbij het zand direct op de juiste plaats wordt opgespoten. Dat komt doordat het jaren duurt voordat het zand zijn bestemming bereikt. “Al die tijd heb je geïnvesteerd zonder dat je er iets voor terug hebt gekregen”, zegt Vrijling. “Maar veel mensen vinden het mooier omdat het een natuurlijker proces is.”

Milieudeskundige en TU-alumnus Ronald Waterman pleit met zijn beroemde ‘plan-Waterman’ al bijna dertig jaar voor verbreding van de kust. Kustuitbreiding gaat volgens hem het beste door natuurlijke aangroei en afkalving van land met elkaar in evenwicht te brengen. De aanleg van de Slufterdam, als uitbouw van de Maasvlakte, en de aanleg van Seaport Marina IJmuiden en het bijbehorende Kennemerstrand zijn voorbeelden van deze landwinningmethode. “Op stapel staan nog de Tweede Maasvlakte en het met zand bedekken van Delflandse hoofden”, vertelt hij. “Verbreding van de Nederlandse kust wordt als iets nieuws gepresenteerd, maar het is al in volle gang.” (TvD)