Geen bruine schoenen onder de toga

De regels van de officiële plechtigheden zijn vastgelegd door het College voor promoties. Protocollaire Zaken zorgt ervoor dat iedereen zich aan die regels houdt.

Iedereen kent de pedel, maar een goed inzicht in de werkzaamheden heeft slechts een enkeling. In Delft zijn er drie pedellen: Petra Peek, Conny Wolterbeek en Loes Wijnants.

Peek en Wolterbeek hebben, naast het leiden van officiële plechtigheden, ook de eindverantwoordelijkheid achter de schermen bij intreeredes en promoties. Zij begeleiden een promovendus alle twintig weken van de aanvraag tot aan de verdediging van het proefschrift. Peek: ,,Onze ondersteuning stopt pas als wij ‘hora est’ uitroepen om aan te geven dat de tijd voor de verdediging van de promotie is verstreken.”
Kledingregels

Het aantal proefschriften bedroeg in de jaren tachtig nog veertig tot vijftig per jaar, nu zijn het er tweehonderd. Veel extra werk voor de pedellen.

Wolterbeek en Peek begeleiden promovendi op diverse manieren. Zij zorgen ervoor dat de in het promotiereglement beschreven procedure gevolgd wordt. Bij aanmelding leggen de pedellen uit welke officiële stukken vereist zijn. Daarnaast zorgen zij ervoor dat brieven worden verzonden en de antwoorden op tijd binnen zijn. Drie weken voor de promotie bespreken de pedellen met de promovendi hoe zij willen dat de ceremonie aangekleed wordt en wijzen hen op de kledingregels.

Wolterbeek: ,,Op de dag van de promotie proberen wij, naast onze ceremoniële taak, de zenuwachtige promovendi even gerust te stellen voordat zij naar binnen moeten.”

Ze hebben ook eens een promovendus met koffie op de been moeten brengen omdat zijn vrouw diezelfde nacht een kind had gekregen. Peek: ,,Het kind kwam zes weken te vroeg en daar had hij niet op gerekend. Het is ook voorgekomen dat een promovendus op weg naar de TU een auto-ongeluk kreeg. Zijn dochter had hierbij haar tanden gebroken. Die man hield echter goed zijn hoofd koel. Hij begon gewoon met de promotieceremonie, zijn vrouw ging naar de tandarts met haar dochter en wij zorgden dat zij halverwege de plechtigheid binnen konden komen.”

Wat er echter ook gebeurt, na een uur beëindigt de pedel de ceremonie. ,,Erg leuk om te doen”, vinden Wolterbeek en Peek. ,,Vooral om midden in een zin te stampen en het ‘hora est’ uit te roepen.”
Sigaren

De ceremonie rondom een intreerede is eveneens de taak van de pedellen. Naast de verzorging van de zaal en het versturen van de uitnodigingen, letten zij er ook op dat iedereen op de juiste manier gekleed is. Wolterbeek: ,,Jacquets zijn voorgeschreven. Het jasje hoeft niet aan onder de toga maar gekleurde overhemden accepteren wij niet. Evenmin als bruineschoenen. Komen mensen met de verkeerde kleren dan sturen wij hen terug om zich om te kleden.”

Soms worden de pedels te streng gevonden. Ten onrechte vinden zij zelf, ze houden zich aan de regels die het College van promoties heeft uitgevaardigd. Op buitenlandse universiteiten zijn deze regels losgelaten en daar zijn de rituelen totaal verdwenen. ,,Vooral Duitsers die hier een bezoek brengen zijn jaloers op Nederland, omdat deze traditie bij ons nog in volle glorie bestaat.”

Na de rede zorgen de pedellen ervoor dat de toga’s en baretten weer in de kast komen. Die worden allemaal keurig bewaard, ook de oudere toga’s. Enkele hiervan dateren nog uit de jaren twintig. ,,Er zijn hoogleraren die graag de toga van hun voorgangers dragen, vooral als dat hun vader was. Onlangs belde een vrouw dat haar dochter ging afstuderen aan een Amerikaanse universiteit. Hierbij dragen de studenten een cape en dat meisje wilde graag de toga van haar vader gebruiken. Die konden wij zo uit de kast halen.”

Vroeger kreeg de pedel als dank voor zijn hulp een doos sigaren. Is dat, nu de pedels allemaal vrouwen zijn, ook nog de gewoonte? Peek en Wolterbeek: ,,Dat gebeurt niet meer. Meestal krijgen we niets, alleen soms een bos bloemen.”

Protocollaire Zaken (kamer 2619) is geopend van:

ma t/m do. ochtend van 8.30 tot 12.30 uur. Tel: 015-278 6456

De regels van de officiële plechtigheden zijn vastgelegd door het College voor promoties. Protocollaire Zaken zorgt ervoor dat iedereen zich aan die regels houdt.

Iedereen kent de pedel, maar een goed inzicht in de werkzaamheden heeft slechts een enkeling. In Delft zijn er drie pedellen: Petra Peek, Conny Wolterbeek en Loes Wijnants.

Peek en Wolterbeek hebben, naast het leiden van officiële plechtigheden, ook de eindverantwoordelijkheid achter de schermen bij intreeredes en promoties. Zij begeleiden een promovendus alle twintig weken van de aanvraag tot aan de verdediging van het proefschrift. Peek: ,,Onze ondersteuning stopt pas als wij ‘hora est’ uitroepen om aan te geven dat de tijd voor de verdediging van de promotie is verstreken.”
Kledingregels

Het aantal proefschriften bedroeg in de jaren tachtig nog veertig tot vijftig per jaar, nu zijn het er tweehonderd. Veel extra werk voor de pedellen.

Wolterbeek en Peek begeleiden promovendi op diverse manieren. Zij zorgen ervoor dat de in het promotiereglement beschreven procedure gevolgd wordt. Bij aanmelding leggen de pedellen uit welke officiële stukken vereist zijn. Daarnaast zorgen zij ervoor dat brieven worden verzonden en de antwoorden op tijd binnen zijn. Drie weken voor de promotie bespreken de pedellen met de promovendi hoe zij willen dat de ceremonie aangekleed wordt en wijzen hen op de kledingregels.

Wolterbeek: ,,Op de dag van de promotie proberen wij, naast onze ceremoniële taak, de zenuwachtige promovendi even gerust te stellen voordat zij naar binnen moeten.”

Ze hebben ook eens een promovendus met koffie op de been moeten brengen omdat zijn vrouw diezelfde nacht een kind had gekregen. Peek: ,,Het kind kwam zes weken te vroeg en daar had hij niet op gerekend. Het is ook voorgekomen dat een promovendus op weg naar de TU een auto-ongeluk kreeg. Zijn dochter had hierbij haar tanden gebroken. Die man hield echter goed zijn hoofd koel. Hij begon gewoon met de promotieceremonie, zijn vrouw ging naar de tandarts met haar dochter en wij zorgden dat zij halverwege de plechtigheid binnen konden komen.”

Wat er echter ook gebeurt, na een uur beëindigt de pedel de ceremonie. ,,Erg leuk om te doen”, vinden Wolterbeek en Peek. ,,Vooral om midden in een zin te stampen en het ‘hora est’ uit te roepen.”
Sigaren

De ceremonie rondom een intreerede is eveneens de taak van de pedellen. Naast de verzorging van de zaal en het versturen van de uitnodigingen, letten zij er ook op dat iedereen op de juiste manier gekleed is. Wolterbeek: ,,Jacquets zijn voorgeschreven. Het jasje hoeft niet aan onder de toga maar gekleurde overhemden accepteren wij niet. Evenmin als bruineschoenen. Komen mensen met de verkeerde kleren dan sturen wij hen terug om zich om te kleden.”

Soms worden de pedels te streng gevonden. Ten onrechte vinden zij zelf, ze houden zich aan de regels die het College van promoties heeft uitgevaardigd. Op buitenlandse universiteiten zijn deze regels losgelaten en daar zijn de rituelen totaal verdwenen. ,,Vooral Duitsers die hier een bezoek brengen zijn jaloers op Nederland, omdat deze traditie bij ons nog in volle glorie bestaat.”

Na de rede zorgen de pedellen ervoor dat de toga’s en baretten weer in de kast komen. Die worden allemaal keurig bewaard, ook de oudere toga’s. Enkele hiervan dateren nog uit de jaren twintig. ,,Er zijn hoogleraren die graag de toga van hun voorgangers dragen, vooral als dat hun vader was. Onlangs belde een vrouw dat haar dochter ging afstuderen aan een Amerikaanse universiteit. Hierbij dragen de studenten een cape en dat meisje wilde graag de toga van haar vader gebruiken. Die konden wij zo uit de kast halen.”

Vroeger kreeg de pedel als dank voor zijn hulp een doos sigaren. Is dat, nu de pedels allemaal vrouwen zijn, ook nog de gewoonte? Peek en Wolterbeek: ,,Dat gebeurt niet meer. Meestal krijgen we niets, alleen soms een bos bloemen.”

Protocollaire Zaken (kamer 2619) is geopend van:

ma t/m do. ochtend van 8.30 tot 12.30 uur. Tel: 015-278 6456