Filosoferend december door

Voor iedereen die het winkelen zat is.

Alhoewel, ‘iedereen’ is misschien een beetje optimistisch. Filosofie is geen lichtverteerbare kost en Kant had er ook nogal een handje van de dingen ingewikkeld en zelfs saai op te schrijven.

Daarom de eer aan vier sprekers om op vier donkere decemberavonden Kant aantrekkelijk te maken voor de belangrijkste Studium Generale-doelgroep: studenten.

Waarom is dat nodig, vraag je je misschien af. Volgens Studium Generale hebben weinig filosofen zo’n stempel op de moderne cultuur gedrukt als Kant. “In feite is ons denken pas met Kant echt modern geworden en vormt zijn filosofie het fundament van een tijdperk dat, ondanks het postmodernisme, nog lang niet ten einde is”, zo vertelt de site.

En in het feit dat het tweehonderdste sterfjaar van Kant bijna ten einde is, zag Studium Generale een goed excuus Delftse studenten op te voeden met ‘kritische ‘kantiek’ op leven en werk van misschien wel de belangrijkste filosoof’.

Tijdens de eerste lezing, op maandag 6 december, vertelt filosoof en directeur van de Internationale School voor Wijsbegeerte René Gude over Kants ‘Kritiek van de zuivere rede’. Kant zoekt daarin naar de grenzen van wat we kunnen kennen. Sommige vragen moeten we volgens Kant beantwoorden, andere moeten we laten rusten. Hij moedigde mensen aan zelfstandig te denken zonder te vervallen in fundamentalisme of scepticisme.

Universitair hoofddocent aan het Hoger Instituut Wijsbegeerte van de Katholieke Universiteit Leuven Bart Raymaekers gaat de volgende dag in op ruimte en tijd. Kant betwijfelde de objectiviteit van ruimte en tijd. Volgens hem zijn het structuren die de mens zelf aan de werkelijkheid oplegt.

Henk Procee, hoogleraar wijsbegeerte in relatie tot academische vorming en hoofd van Studium Generale aan de Universiteit Twente, gaat op maandag de dertiende in op ethische opvattingen. Zijn visie daarop lijkt volgens Procee buitengewoon benepen: plicht, plicht en nog eens plicht. Maar klopt dat wel? Vroeg Kant zich niet juist af waarom je eigenlijk moreel zou willen handelen, als dat tegen alle neigingen ingaat?

De laatste lezing, een week later, heeft de titel ‘Esthetiek als verlangen’. Volgens filosoof, psycholoog en directeur van het Theater Instituut Nederland Kees Vuyk besefte Kant heel goed dat de rationeel wetenschappelijke ervaring van de werkelijkheid nooit volledig kan zijn. Dit, omdat de wetenschap geen antwoord kan geven op vragen naar de betekenis van ons bestaan. De esthetische ervaring voorziet in de noodzakelijke aanvulling.

Vraag je je nu af of zo’n lezing iets voor jou is? Als je tot hier bent gekomen met lezen, zou je het kunnen proberen. En anders de volgende dag weer winkelen om de balans diepzinnig versus oppervlakkig consumentisme weer recht te trekken. (SB)

De maand december staat bij Studium Generale dit jaar niet in het teken van feest en cadeautjes, maar van de achttiende-eeuwse filosoof Immanuel Kant. Voor iedereen die het winkelen zat is.

Alhoewel, ‘iedereen’ is misschien een beetje optimistisch. Filosofie is geen lichtverteerbare kost en Kant had er ook nogal een handje van de dingen ingewikkeld en zelfs saai op te schrijven.

Daarom de eer aan vier sprekers om op vier donkere decemberavonden Kant aantrekkelijk te maken voor de belangrijkste Studium Generale-doelgroep: studenten.

Waarom is dat nodig, vraag je je misschien af. Volgens Studium Generale hebben weinig filosofen zo’n stempel op de moderne cultuur gedrukt als Kant. “In feite is ons denken pas met Kant echt modern geworden en vormt zijn filosofie het fundament van een tijdperk dat, ondanks het postmodernisme, nog lang niet ten einde is”, zo vertelt de site.

En in het feit dat het tweehonderdste sterfjaar van Kant bijna ten einde is, zag Studium Generale een goed excuus Delftse studenten op te voeden met ‘kritische ‘kantiek’ op leven en werk van misschien wel de belangrijkste filosoof’.

Tijdens de eerste lezing, op maandag 6 december, vertelt filosoof en directeur van de Internationale School voor Wijsbegeerte René Gude over Kants ‘Kritiek van de zuivere rede’. Kant zoekt daarin naar de grenzen van wat we kunnen kennen. Sommige vragen moeten we volgens Kant beantwoorden, andere moeten we laten rusten. Hij moedigde mensen aan zelfstandig te denken zonder te vervallen in fundamentalisme of scepticisme.

Universitair hoofddocent aan het Hoger Instituut Wijsbegeerte van de Katholieke Universiteit Leuven Bart Raymaekers gaat de volgende dag in op ruimte en tijd. Kant betwijfelde de objectiviteit van ruimte en tijd. Volgens hem zijn het structuren die de mens zelf aan de werkelijkheid oplegt.

Henk Procee, hoogleraar wijsbegeerte in relatie tot academische vorming en hoofd van Studium Generale aan de Universiteit Twente, gaat op maandag de dertiende in op ethische opvattingen. Zijn visie daarop lijkt volgens Procee buitengewoon benepen: plicht, plicht en nog eens plicht. Maar klopt dat wel? Vroeg Kant zich niet juist af waarom je eigenlijk moreel zou willen handelen, als dat tegen alle neigingen ingaat?

De laatste lezing, een week later, heeft de titel ‘Esthetiek als verlangen’. Volgens filosoof, psycholoog en directeur van het Theater Instituut Nederland Kees Vuyk besefte Kant heel goed dat de rationeel wetenschappelijke ervaring van de werkelijkheid nooit volledig kan zijn. Dit, omdat de wetenschap geen antwoord kan geven op vragen naar de betekenis van ons bestaan. De esthetische ervaring voorziet in de noodzakelijke aanvulling.

Vraag je je nu af of zo’n lezing iets voor jou is? Als je tot hier bent gekomen met lezen, zou je het kunnen proberen. En anders de volgende dag weer winkelen om de balans diepzinnig versus oppervlakkig consumentisme weer recht te trekken. (SB)