Is er een pianist in de zaal?

De kamermuziekafdeling van Krashna bestaat gedeeltelijk uit leden die alleen voor de kamermuziek lid zijn, maar ook uit de koor- en orkestleden van Krashna Musika. Een groot aantal ensembles laat op de bijna maandelijkse concerten van zich horen: vier vaste strijkkwartetten, een blaaskwintet, diverse (gelegenheids-)trio’s, duo’s, close harmony koortjes. Bijna elk Krashna-lid staat wel eens op de bühne.

Het repertoire loopt net zo uiteen als de bezettingen, van amateuristisch tot professioneel, van middeleeuws tot zeer modern. Je kunt het zo gek niet bedenken of het is wel eens geprobeerd op de kamermuziekconcerten van Krashna Musika. Bijvoorbeeld het concert Bachianas Brasieras V van Villa Lobos, voor acht celli en een sopraan. Of de Kamagurka-liederen, met onder andere de tekst ‘Je sloeg mij met de hond van de buren’. Of de canon van Mozart, die meerstemmig wordt als je de partij op haar kop speelt. Om dit te bereiken is een violiste ruggelings op de vleugel gaan liggen om de partij op haar kop te lezen, en te spelen.
Benzine

Sinds kort vinden de concerten op zondagmiddag plaats in het Cultureel Centrum Mekelweg 10. Met het verdwijnen van de oude directeur van het Techniek Museum, Rien Frölich, verdween ook de Steinway-concertvleugel uit het museum. De concerten trokken er hun hoogste bezoekersaantallen. In plaats van 160 trok het concert in de TU-wijk afgelopen zondag zo’n 50 bezoekers. Daaruit blijkt nog enige onwennigheid met de nieuwe locatie.

De concerten zijn een goede test voor de akoestiek van de zaal. De akoestiek kan veranderd worden door een groot doek op te rollen. Over het algemeen zijn de uitvoerenden tevreden over de zaal. Volgens oud-kamermuziekcommissaris Christel Somers ontbreekt echter een goede vleugel. Somers is afgestudeerd op civiele techniek en op piano aan het conservatorium.

Somers: ,,Een gebouw als dit verdient een goede vleugel. En de vleugel van de Aula stelt ook niet veel voor. Het is een schande dat de TU niet één goede vleugel heeft.” Frölich, ook aanwezig op het concert, sluit zich hierbij aan: ,,De TU heeft zich voor negen miljoen een Rolls Royce gekocht met het Cultureel Centrum, maar de anderhalve ton voor de benzine kon er niet vanaf.”
Vioolkist

Han van de Wetering, vorig jaar kamermuziekcommissaris, heeft heel wat meegemaakt op de concerten. Van de Wetering: ,,Op het concert voor nieuwe leden vorig jaar zat in de zaal een Delftse zwerver, een dame die wel vaker te vinden is bij gratis culturele activiteiten. Aan het eind van het concert reikte ik aan de beste groep eerstejaars een taart uit. Opeens begint die groep door het Techniek Museum heen te rennen. Ze werden door de zwerfster door het hele museum rennend achtervolgd om de taart.”

Toen de zwerfster even later ook een graai wilde doen uit de vioolkist met giften voor Krashna grepen diverse leden in. Die vioolkist is trouwens een apart verhaal volgens de huidige kamermuziekcommissaris, René Heemskerk. ,,Op een dag vergat een violist zijn vioolkist mee te nemen die bij de uitgang stond. Toen hij terugkwam lag er een berg kleingeld in. Sinsdien gebruiken we de vioolkist als inkomstenbron voor de concerten, die gratis toegankelijk zijn.”

De enige reden waarom concerten wel eens minder soepel verlopen is geluidsoverlast. Van de Wetering: ,,We hebben wel eens een bruiloftspartij gehad in een nabijgelegen zaal. Of een krekel, waarvoor we nog de zaal zonder succes hebben afgezocht. Het beestje liet steeds weer van zich horen, van de eerste noot van het concert tot de laatste.”
Niveau

Concertruimtes waren in het verleden niet altijd even makkelijk te vinden, volgens de diverse kamermuziekcommissarissen. Somers herinnert zich nog dat Krashna uit de synagoge naar het Floratheater verhuisde. Het was niet altijd even makkelijk met beheerder Aad van Doeveren. ,,Ik had op een gegeven moment geregeld dat een vleugel in het theater weggezet mocht worden. Die heb ik nog zelf uitgezocht bij Van Buijtene. Krashna mocht die gebruiken, andere gebruikers in het theater zouden daar huur voor moeten betalen. Op de dag van het transport zelf belde ik de beheerder dat de vleugel eraan kwam, maar hij zei toen ineens dat hij de vleugel niet wilde in zijn theater.” Wegens problemen met de huur van de vleugel verhuisde het concert later van Flora naar het Techniek Museum.

Ondanks de organisatorische hobbels brengt het kamermuziekconcert echter muziek van uitzonderlijk hoog niveau. Somers vertelt over het eerste optreden van Jeroen Manders. ,,Voordat hij professioneel zanger werd, zong hij in de synagoge enkele liedjes van tussen de oorlogen. Dat heeft een diepe indruk gemaakt.”

Een recent hoogtepunt was de sonate in b-klein van Liszt door Stefan Eisses. Frölich meent dat dit optreden een prijs op het Liszt-concours waard was. Somers: ,,Alle UM-ers (studenten Uitvoerend Musicus op het conservatorium, red.) willen dit stuk spelen. Het zit tussen de periode van glamour-stukken van Liszt en zijn introverte stukken. Het is een stuk met grote diepgang en is zeer virtuoos.”

Somers legt uit dat het stuk begint en eindigt met één lage noot in de bas van de piano. ,,Die ene noot bepaalt het stuk. De meeste stukken herken je pas na twee maten, dit stuk herkenje na één noot. Eigenlijk kun je dat stuk na die ene noot al recenseren. En bij Stefan stónd het stuk er na een noot.”
Virtuoos

Dit soort stukken is nauwelijks een uitzondering, gezien de programma’s van de afgelopen jaren. Eerder waren er op de concerten Hongaarse Rhapsodiën van Liszt te horen, de quatre-mains zetting van España van Chabrier, Chorale et Fuge van Cesar Frank en een razend lastig en zeldzaam contrabasconcert van Borodin.

Op het concert van afgelopen zondag werd het hoge niveau opnieuw waargemaakt. Een strakke uitvoering van het lastige Quattro Mouvimenti (1994) voor viool en piano van de Nederlandse componist Jurriaan Andriessen was perfect. Een virtuoos gastoptreden van een kennis van een Krashnalid zorgde voor een uitvoering van een piano-étude van Scriabin waarvoor het publiek bijna op de banken ging staan.

Maar het zal ook niet de eerste keer zijn dat een performance halverwege onderbroken wordt door een speler voor wie het even te moeilijk wordt. Of dat midden in een act door (mannelijke) buikdanseressen achter een tafel nog een fluitist blijkt te schuilen. Of dat een violiste vroeg of er iemand in de zaal goed genoeg piano kon spelen om haar a vue te begeleiden.

De kamermuziekafdeling van Krashna bestaat gedeeltelijk uit leden die alleen voor de kamermuziek lid zijn, maar ook uit de koor- en orkestleden van Krashna Musika. Een groot aantal ensembles laat op de bijna maandelijkse concerten van zich horen: vier vaste strijkkwartetten, een blaaskwintet, diverse (gelegenheids-)trio’s, duo’s, close harmony koortjes. Bijna elk Krashna-lid staat wel eens op de bühne.

Het repertoire loopt net zo uiteen als de bezettingen, van amateuristisch tot professioneel, van middeleeuws tot zeer modern. Je kunt het zo gek niet bedenken of het is wel eens geprobeerd op de kamermuziekconcerten van Krashna Musika. Bijvoorbeeld het concert Bachianas Brasieras V van Villa Lobos, voor acht celli en een sopraan. Of de Kamagurka-liederen, met onder andere de tekst ‘Je sloeg mij met de hond van de buren’. Of de canon van Mozart, die meerstemmig wordt als je de partij op haar kop speelt. Om dit te bereiken is een violiste ruggelings op de vleugel gaan liggen om de partij op haar kop te lezen, en te spelen.
Benzine

Sinds kort vinden de concerten op zondagmiddag plaats in het Cultureel Centrum Mekelweg 10. Met het verdwijnen van de oude directeur van het Techniek Museum, Rien Frölich, verdween ook de Steinway-concertvleugel uit het museum. De concerten trokken er hun hoogste bezoekersaantallen. In plaats van 160 trok het concert in de TU-wijk afgelopen zondag zo’n 50 bezoekers. Daaruit blijkt nog enige onwennigheid met de nieuwe locatie.

De concerten zijn een goede test voor de akoestiek van de zaal. De akoestiek kan veranderd worden door een groot doek op te rollen. Over het algemeen zijn de uitvoerenden tevreden over de zaal. Volgens oud-kamermuziekcommissaris Christel Somers ontbreekt echter een goede vleugel. Somers is afgestudeerd op civiele techniek en op piano aan het conservatorium.

Somers: ,,Een gebouw als dit verdient een goede vleugel. En de vleugel van de Aula stelt ook niet veel voor. Het is een schande dat de TU niet één goede vleugel heeft.” Frölich, ook aanwezig op het concert, sluit zich hierbij aan: ,,De TU heeft zich voor negen miljoen een Rolls Royce gekocht met het Cultureel Centrum, maar de anderhalve ton voor de benzine kon er niet vanaf.”
Vioolkist

Han van de Wetering, vorig jaar kamermuziekcommissaris, heeft heel wat meegemaakt op de concerten. Van de Wetering: ,,Op het concert voor nieuwe leden vorig jaar zat in de zaal een Delftse zwerver, een dame die wel vaker te vinden is bij gratis culturele activiteiten. Aan het eind van het concert reikte ik aan de beste groep eerstejaars een taart uit. Opeens begint die groep door het Techniek Museum heen te rennen. Ze werden door de zwerfster door het hele museum rennend achtervolgd om de taart.”

Toen de zwerfster even later ook een graai wilde doen uit de vioolkist met giften voor Krashna grepen diverse leden in. Die vioolkist is trouwens een apart verhaal volgens de huidige kamermuziekcommissaris, René Heemskerk. ,,Op een dag vergat een violist zijn vioolkist mee te nemen die bij de uitgang stond. Toen hij terugkwam lag er een berg kleingeld in. Sinsdien gebruiken we de vioolkist als inkomstenbron voor de concerten, die gratis toegankelijk zijn.”

De enige reden waarom concerten wel eens minder soepel verlopen is geluidsoverlast. Van de Wetering: ,,We hebben wel eens een bruiloftspartij gehad in een nabijgelegen zaal. Of een krekel, waarvoor we nog de zaal zonder succes hebben afgezocht. Het beestje liet steeds weer van zich horen, van de eerste noot van het concert tot de laatste.”
Niveau

Concertruimtes waren in het verleden niet altijd even makkelijk te vinden, volgens de diverse kamermuziekcommissarissen. Somers herinnert zich nog dat Krashna uit de synagoge naar het Floratheater verhuisde. Het was niet altijd even makkelijk met beheerder Aad van Doeveren. ,,Ik had op een gegeven moment geregeld dat een vleugel in het theater weggezet mocht worden. Die heb ik nog zelf uitgezocht bij Van Buijtene. Krashna mocht die gebruiken, andere gebruikers in het theater zouden daar huur voor moeten betalen. Op de dag van het transport zelf belde ik de beheerder dat de vleugel eraan kwam, maar hij zei toen ineens dat hij de vleugel niet wilde in zijn theater.” Wegens problemen met de huur van de vleugel verhuisde het concert later van Flora naar het Techniek Museum.

Ondanks de organisatorische hobbels brengt het kamermuziekconcert echter muziek van uitzonderlijk hoog niveau. Somers vertelt over het eerste optreden van Jeroen Manders. ,,Voordat hij professioneel zanger werd, zong hij in de synagoge enkele liedjes van tussen de oorlogen. Dat heeft een diepe indruk gemaakt.”

Een recent hoogtepunt was de sonate in b-klein van Liszt door Stefan Eisses. Frölich meent dat dit optreden een prijs op het Liszt-concours waard was. Somers: ,,Alle UM-ers (studenten Uitvoerend Musicus op het conservatorium, red.) willen dit stuk spelen. Het zit tussen de periode van glamour-stukken van Liszt en zijn introverte stukken. Het is een stuk met grote diepgang en is zeer virtuoos.”

Somers legt uit dat het stuk begint en eindigt met één lage noot in de bas van de piano. ,,Die ene noot bepaalt het stuk. De meeste stukken herken je pas na twee maten, dit stuk herkenje na één noot. Eigenlijk kun je dat stuk na die ene noot al recenseren. En bij Stefan stónd het stuk er na een noot.”
Virtuoos

Dit soort stukken is nauwelijks een uitzondering, gezien de programma’s van de afgelopen jaren. Eerder waren er op de concerten Hongaarse Rhapsodiën van Liszt te horen, de quatre-mains zetting van España van Chabrier, Chorale et Fuge van Cesar Frank en een razend lastig en zeldzaam contrabasconcert van Borodin.

Op het concert van afgelopen zondag werd het hoge niveau opnieuw waargemaakt. Een strakke uitvoering van het lastige Quattro Mouvimenti (1994) voor viool en piano van de Nederlandse componist Jurriaan Andriessen was perfect. Een virtuoos gastoptreden van een kennis van een Krashnalid zorgde voor een uitvoering van een piano-étude van Scriabin waarvoor het publiek bijna op de banken ging staan.

Maar het zal ook niet de eerste keer zijn dat een performance halverwege onderbroken wordt door een speler voor wie het even te moeilijk wordt. Of dat midden in een act door (mannelijke) buikdanseressen achter een tafel nog een fluitist blijkt te schuilen. Of dat een violiste vroeg of er iemand in de zaal goed genoeg piano kon spelen om haar a vue te begeleiden.