Opinie

Enkel Onverdraagbare Stem

Jaarlijks wordt tijdens de evaluatie van de faculteitsraadverkiezingen geklaagd over de bijverschijnselen van het systeem van de Enkelvoudig Overdraagbare Stem (EOS).

Elk stembureau dat te maken krijgt met de hardnekkige misverstanden over het systeem zelf en over de invulmogelijkheden van het stembiljet, kan wel een aantal redenen noemen waarom dit, evenals bijna alles in deze dynamische tijd, nu maar eens afgelopen moet zijn.

Waarom heeft de faculteitsraad een ander kiesreglement dan de universiteitsraad, om nog maar te zwijgen van de medezeggenschapscommissie?

De filosofie achter EOS is gebaseerd op de gedachte dat aan een kleine populatie van kiezers een zo eerlijk mogelijke inspraak geboden moet worden bij de keuze uit meerdere kandidaten voor meerdere zetels. We moeten hierbij denken aan 3 kandidaten voor 2 zetels, terwijl het aantal kiesgerechtigden zoiets als 7 bedraagt. Niet gek voor de obp-geleding van een kleine vakgroep dus. Met dermate kleine aantallen stembiljetten is zelfs de uitslag nog wel handmatig te bepalen. Maar juist bij die kleine aantallen is de kans dat de stemwaarden uiteindelijk staken niet gering. Daarvoor is bedacht dat er geloot moet worden. Handiger en mogelijk zelfs eerlijker lijkt mij, dat je dan niet meer stemt maar de zetels gewoon door loting toewijst.
Strategie

Het EOS-systeem is eerlijk, als de gebruikers het begrijpen. Althans, dat lijkt zo. Want de lijstvorming en stemadviezen die ik dit jaar heb waargenomen, zijn slimmer dan die van twee jaar geleden. Je moet alleen zorgen dat je strategie niet openbaar is, want anders kan een ander een nog slimmere aanpak verzinnen. Elk faculteitsstembureau dat een notie heeft van de dwarsverbanden, kan in een ethisch conflict met zichzelf komen bij de formulering van een antwoord aan een argeloze kiezer die een vraag stelt over de lokale kandidaten- en lijstindeling.

Mijn stelling is dat EOS een ongewenst en oneerlijk systeem is, omdat de kiezers niet allen dezelfde graad van inzicht in de procedures hebben. Bovendien is EOS overbodig, want de kiezerspopulaties van de beheerseenheden zijn groot genoeg voor toepassing van het stemsysteem zoals dat geldt voor de universiteitsraad.

Omdat onze personeelsinformatie gebrekkig is, kloppen de kiesregisters niet. Ook niet voor de u-raadsverkiezingen. De bestanden waar ze uit afgeleid zijn (student- en personeelsgegevens) zijn niet gekoppeld, en dus krijgt iemand die als student is ingeschreven bij een faculteit, èn elders een aanstelling heeft, twéé oproepen voor de u-raadsverkiezingen. Hij/zij kan ongehinderd twee stemmen uitbrengen terwijl dat juist één van de dingen is die volstrekt onreglementair zijn.

Fouten rond medebenoemingen en langdurig gedetacheerden moeten handmatig gecorrigeerd worden. Let wel: iedere betrokkenfunctionaris in het Bureau van de universiteit en daarbuiten corrigeert uiteraard wat toevallig als fout komt bovendrijven.
Oio’s

En dan is er nog het probleem van de oio’s. Omdat ze niet in dienst zijn van de TU komen ze niet in de personeelsbestanden voor. Ze hebben stemrecht, net als de studenten, omdat ze actief deelnemen aan de primaire processen. Er blijken misverstanden mogelijk te zijn over hun kiesrecht, wanneer de afkorting van de dag iets anders lijkt te zijn dan NWO. De thuisadressen van deze lieden zijn vrijwel niet bekend. Elke faculteit kan 50 oio’s opgeven, en als er maar geen SON achter hun naam en hun fake-adres staat, komen ze met een personeelsnummer van nul komma nul gewoon in het kiesregister te staan. Of niet soms? Het lijkt me, dat de benodigde informatie bij de werkgever (NWO e.d.) gehaald moet worden. Nu is het steeds weer hetzelfde gezeur.

Wie heeft zich bij het opstellen van de criteria rond een nieuw personeelsinformatiesysteem afgevraagd, of er nu eens goede kiesregisters en oproepingskaarten uit zullen rollen? En dat daarvoor een koppeling nodig is met andere bestanden? Ik hoop dat een paar pittige beroepsprocedures de kwaliteit van de informatisering van de universiteit, uiteraard slechts zijdelings, zullen beïnvloeden.

Johan Kelderman, voorzitter stembureau STM

Jaarlijks wordt tijdens de evaluatie van de faculteitsraadverkiezingen geklaagd over de bijverschijnselen van het systeem van de Enkelvoudig Overdraagbare Stem (EOS). Elk stembureau dat te maken krijgt met de hardnekkige misverstanden over het systeem zelf en over de invulmogelijkheden van het stembiljet, kan wel een aantal redenen noemen waarom dit, evenals bijna alles in deze dynamische tijd, nu maar eens afgelopen moet zijn.

Waarom heeft de faculteitsraad een ander kiesreglement dan de universiteitsraad, om nog maar te zwijgen van de medezeggenschapscommissie?

De filosofie achter EOS is gebaseerd op de gedachte dat aan een kleine populatie van kiezers een zo eerlijk mogelijke inspraak geboden moet worden bij de keuze uit meerdere kandidaten voor meerdere zetels. We moeten hierbij denken aan 3 kandidaten voor 2 zetels, terwijl het aantal kiesgerechtigden zoiets als 7 bedraagt. Niet gek voor de obp-geleding van een kleine vakgroep dus. Met dermate kleine aantallen stembiljetten is zelfs de uitslag nog wel handmatig te bepalen. Maar juist bij die kleine aantallen is de kans dat de stemwaarden uiteindelijk staken niet gering. Daarvoor is bedacht dat er geloot moet worden. Handiger en mogelijk zelfs eerlijker lijkt mij, dat je dan niet meer stemt maar de zetels gewoon door loting toewijst.
Strategie

Het EOS-systeem is eerlijk, als de gebruikers het begrijpen. Althans, dat lijkt zo. Want de lijstvorming en stemadviezen die ik dit jaar heb waargenomen, zijn slimmer dan die van twee jaar geleden. Je moet alleen zorgen dat je strategie niet openbaar is, want anders kan een ander een nog slimmere aanpak verzinnen. Elk faculteitsstembureau dat een notie heeft van de dwarsverbanden, kan in een ethisch conflict met zichzelf komen bij de formulering van een antwoord aan een argeloze kiezer die een vraag stelt over de lokale kandidaten- en lijstindeling.

Mijn stelling is dat EOS een ongewenst en oneerlijk systeem is, omdat de kiezers niet allen dezelfde graad van inzicht in de procedures hebben. Bovendien is EOS overbodig, want de kiezerspopulaties van de beheerseenheden zijn groot genoeg voor toepassing van het stemsysteem zoals dat geldt voor de universiteitsraad.

Omdat onze personeelsinformatie gebrekkig is, kloppen de kiesregisters niet. Ook niet voor de u-raadsverkiezingen. De bestanden waar ze uit afgeleid zijn (student- en personeelsgegevens) zijn niet gekoppeld, en dus krijgt iemand die als student is ingeschreven bij een faculteit, èn elders een aanstelling heeft, twéé oproepen voor de u-raadsverkiezingen. Hij/zij kan ongehinderd twee stemmen uitbrengen terwijl dat juist één van de dingen is die volstrekt onreglementair zijn.

Fouten rond medebenoemingen en langdurig gedetacheerden moeten handmatig gecorrigeerd worden. Let wel: iedere betrokkenfunctionaris in het Bureau van de universiteit en daarbuiten corrigeert uiteraard wat toevallig als fout komt bovendrijven.
Oio’s

En dan is er nog het probleem van de oio’s. Omdat ze niet in dienst zijn van de TU komen ze niet in de personeelsbestanden voor. Ze hebben stemrecht, net als de studenten, omdat ze actief deelnemen aan de primaire processen. Er blijken misverstanden mogelijk te zijn over hun kiesrecht, wanneer de afkorting van de dag iets anders lijkt te zijn dan NWO. De thuisadressen van deze lieden zijn vrijwel niet bekend. Elke faculteit kan 50 oio’s opgeven, en als er maar geen SON achter hun naam en hun fake-adres staat, komen ze met een personeelsnummer van nul komma nul gewoon in het kiesregister te staan. Of niet soms? Het lijkt me, dat de benodigde informatie bij de werkgever (NWO e.d.) gehaald moet worden. Nu is het steeds weer hetzelfde gezeur.

Wie heeft zich bij het opstellen van de criteria rond een nieuw personeelsinformatiesysteem afgevraagd, of er nu eens goede kiesregisters en oproepingskaarten uit zullen rollen? En dat daarvoor een koppeling nodig is met andere bestanden? Ik hoop dat een paar pittige beroepsprocedures de kwaliteit van de informatisering van de universiteit, uiteraard slechts zijdelings, zullen beïnvloeden.

Johan Kelderman, voorzitter stembureau STM

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.