Franois Geuskens is gefascineerd door ‘mensaangedreven voertuigen’ en snelheidsrecords. De luchtvaart- en ruimtevaarttechniekstudent ontwierp een supersnelle buikligfiets .
Delen
een pronebike -, waarmee in de zomer pogingen worden gedaan om het werelduurrecord voor human powered vehicles op negentig kilometer te brengen.
Waar komt je fascinatie voor mensaangedreven voertuigen vandaan?
“Dat is een onverklaarbaar iets. Een paar jaar geleden deed ik met een vriend mee aan een zeepkistenrace in Nijmegen. Twee jaar eerder had er een team namens de TU Delft aan meegedaan. Ik stond ervan te kijken dat het ergens rond de tiende plaats was geëindigd. Ik dacht: als zij zo hoog kunnen eindigen, kan ik zeker winnen. Ik ben toen een zeepkist gaan ontwerpen. De vriend met wie ik meedeed was machinebankwerker. Die heeft ‘m grotendeels gebouwd. De originaliteitprijs ging aan ons voorbij, maar we wonnen wel de snelheidsprijs. De enige echte prijs, want snelheid is objectief, die kun je meten.
Ik vind het fascinerend dat je met de beperkte vermogens van het menselijk lichaam hogere snelheden kunt halen dan honderd kilometer per uur. Dat is mijn fascinatie, gecombineerd met sporten en techniek.”
Je hebt in Heerlen hts werktuigbouwkunde gedaan. Waarom ben je in Delft luchtvaart- en ruimtevaarttechniek gaan studeren?
“Ik was nog leergierig en op zoek naar een bredere kennis met meer diepgang. Ik wilde meer weten over onderwerpen zoals lichtgewicht composietconstructies, aërodynamica, dynamica. Voornamelijk onderwerpen gerelateerd aan de studie L&R. De fiets die ik heb gemaakt is een lichtgewichtconstructie. Als het goed is weegt hij, inclusief de cocon waar de berijder in ligt, minder dan dertien kilo, nog niet het dubbele van een gemiddelde professionele racefiets. De voornaamste weerstand bij fietsen is luchtweerstand. In feite ben je parachuutje aan het spelen als fietser. Je wilt ‘m zo licht mogelijk maken, omdat je dat gewicht zelf op gang wilt brengen. Dat is eigenlijk de reden dat ik L&R ben gaan doen in plaats van werktuigbouwkunde: dingen licht maken, met behulp van bovengenoemde kennis.”
Hoe lang heb je aan je fiets gewerkt?
“Het concept van de fiets zit al ruim een jaar in mijn hoofd. Sinds november is de fiets concreet onderdeel van mijn afstudeerproject. Het onderwerp daarvan is ‘ontwerp en productie van composietschalen’. Dat zie je bij die fiets terug. De cocon is een schaalconstructie, een aërodynamische huls. Dunwandig, met dubbel gekromd oppervlak. De fiets is de toepassing van de theoretische kennis die ik heb verworven. Het is een hobbyproject. Ik heb bij het Wasub-project, de onderwaterfiets, al veel kennis opgedaan, waardoor ik mijn afstudeertraject kan verkorten. Anderzijds wil ik het ook snel doen. Mijn hoofdsponsor wil dat de fiets snel klaar is. Hij is momenteel in productie. Ik wil hem op mijn afstuderen, op 13 april, presenteren.”
Je uitgangspunt was het verbreken van het werelduurrecord voor ligfietsen?
“Ja. Er is een wedstrijd uitgeschreven, the Dempsey MacCready Prize. Voor de eerste persoon die 90 kilometer aflegt in een uur, ligt 25 duizend dollar klaar. Het record staat nu op 86 kilometer. De recordpogingen worden door twee mensen gedaan, Malaya van Ruitenbeek en Henny Rovers. Malaya ken ik van wielervereniging WTOS. Hij was in 2006 wereldkampioen tijdrijden voor studenten. Henny is ooit profrijder geweest. Nu is hij wereldkampioen tijdrijden in de categorie 45-plus. Ik heb afgelopen zomer aan een tijdrit meegedaan die hij met grote overmacht won. Toen hij naast mij stond, zag ik dat hij mijn postuur had. Vandaar dat ik weet dat hij in de cocon van mijn fiets past.”
De fiets is op je eigen postuur ontworpen?
“Ja. Ik wil zelf ook de sensatie meemaken hoe het is om zo hard te fietsen. Ik ben er wel achter dat ik niet de man ben met de benen die negentig kilometer kunnen afleggen in een uur, maar ik wil er zelf ook wedstrijden mee gaan rijden.”
Op de meeste ligfietsen lig je achterover. Waarom lig je op jouw fiets voorover?
“Dit is het eerste buikligmodel waarmee een recordpoging gedaan wordt. Ik heb mijn inspiratie daarvoor gehaald uit de Wasub, ook een buikligger. Buikliggers zijn sneller om twee redenen. Omdat je niet boven je voeten of knieën hoeft uit te kijken, heb je een kleiner frontaal oppervlak, waardoor je minder luchtweerstand hebt. De tweede reden is een fysiologische. Bij rugliggers heb je een verstoorde bloedsomloop, omdat je benen hoger liggen dan je bekken. Met het Wasub-project is overigens ook aangetoond dat buikligging een goede positie is om kracht of vermogen te leveren. Veel mensen laten zich wellicht afschrikken, want je hoofd is een kreukelzone bij een crash. Maar ik ga niet uit van een crash. Het zijn afgesloten circuits waar wedstrijden en recordpogingen worden gehouden.”
Verwacht je het werelduurrecord te breken?
“Er komen drie recordpogingen, de eerste in juni. Ik denk dat ik die eerste poging zelf ga doen. Niet dat ik het record denk te verbeteren, maar ik wil die poging gebruiken als test, om daarna de fiets verder te ontwikkelen of verbeteren, qua comfort en beluchting binnenin. De andere twee pogingen zijn in juli. Ik verwacht wel dat het dan zal lukken. Ik denk in elk geval dat dit de eerste ligfiets is die het record ka’n breken. We willen later ook proberen om het topsnelheidrecord van 130 kilometer per uur, over een afstand van tweehonderd meter, te verbeteren. Daarvoor heb je een heel lange, vlakke weg nodig, liefst op grote hoogte. De vraag is of je zo’n weg in Europa kunt vinden.”
Wat is het maatschappelijke nut van de fiets?
“Dat hij in de toekomst misschien kan bijdragen aan het ontwerpen van snelle, energiezuinige vervoermiddelen. Niet dat mijn fiets geschikt is voor massaproductie, maar hij kan wel de inspiratie geven. Tegelijkertijd kun je aantonen wat voor mooie lichte constructies je met composieten kunt maken. De fiets is eigenlijk een soort etalagepop voor de techniek. Het belangrijkste is dat we door middel van een scholenactie hopen de techniek weer aantrekkelijker te maken voor jongeren, al was dat niet mijn uitgangspunt toen ik eraan begon.”
Wat houdt die scholenactie in?
“Die begint eind februari, onder de noemer Bike-a-licious. Het is een project van Bureau TOP, een stichting die techniek promoot bij jongeren, voornamelijk op vmbo- en mbo-niveau. Scholieren krijgen techniekopdrachten die gerelateerd zijn aan mijn fietsproject. Scholen door heel Nederland ontvangen een dvd waarop bekende Nederlander Froukje Jansen en ik zes opdrachten presenteren, waaruit scholen zelf kunnen kiezen. De doelgroep bestaat uit 11- tot 13-, 14-jarigen.”
Hoe is het contact met Bureau TOP tot stand gekomen?
“Ik ben een oud ‘Vakkanjer’. Dat zijn mensen uit de metaal- en elektrowereld, die mee hebben gedaan aan beroepenwedstrijden. In 2001 ben ik naar Seoul geweest om Nederland te vertegenwoordigen in een manufacturing team challenge. Een soort beroepenwereldkampioenschap, voor jongeren tot 23 jaar. Dan moet je met een team van vier mensen in vier dagen tijd een product ontwerpen en produceren, zo goedkoop mogelijk, binnen de gestelde eisen. We zijn tweede geworden, met het motoriseren van een rolstoel. Als oud Vakkanjer zit ik nu bij TOP in een commissie, die eens in de twee maanden vergadert over nieuwe wedstrijdideeën. Een leuke manier om je connecties te onderhouden. En het is een aardige bijverdienste.”
Al een volgend project in gedachten?
“Parijs-Dakar in een zelf gemaakte buggy. Dat heb ik met een vriend van mij, een van de piloten van het Wasub-project, afgesproken. Of het er ooit van komt is de vraag.”
@04 tussenkopje:WIE IS FRANOIS GEUSKENS?
Franois Geuskens (1979) werd als Nederlander geboren in het Belgische Maaseik. Op de hts in Heerlen volgde hij een opleiding werktuigbouwkunde. In 2001 begon hij aan de TU Delft een studie luchtvaart- en ruimtevaarttechniek, met als specialisatie design and production of composite structures.
Op sportief vlak is Geuskens, naast incidenteel badmintonner en zwemmer, bovenal een verwoed amateurwielrenner. Hij werd ooit tweede bij een criterium in Gouda, maar naar zijn eigen gevoel is zijn absolute topprestatie de 14.02 minuten die hij deed over de maandelijkse tijdrit van tien kilometer van zijn Delftse studentenwielervereniging WTOS, over de Rijksstraatweg langs de A13.
Als team- en productieleider van het Wasub I-project, het ontwerpen en bouwen van een mensaangedreven onderzeeër, won hij in 2005 verschillende prijzen in Amerika, waaronder die voor de snelste eenpersoons aangedreven onderzeeboot.
Als onderdeel van zijn afstudeerproject ontwierp hij een supersnelle buikligfiets, waarmee hij niet alleen op recordjacht wil, maar die tevens dient om via schoolprojecten de liefde voor techniek onder jongeren aan te wakkeren.
(Foto’s: Sam Rentmeester/FMAX)
Waar komt je fascinatie voor mensaangedreven voertuigen vandaan?
“Dat is een onverklaarbaar iets. Een paar jaar geleden deed ik met een vriend mee aan een zeepkistenrace in Nijmegen. Twee jaar eerder had er een team namens de TU Delft aan meegedaan. Ik stond ervan te kijken dat het ergens rond de tiende plaats was geëindigd. Ik dacht: als zij zo hoog kunnen eindigen, kan ik zeker winnen. Ik ben toen een zeepkist gaan ontwerpen. De vriend met wie ik meedeed was machinebankwerker. Die heeft ‘m grotendeels gebouwd. De originaliteitprijs ging aan ons voorbij, maar we wonnen wel de snelheidsprijs. De enige echte prijs, want snelheid is objectief, die kun je meten.
Ik vind het fascinerend dat je met de beperkte vermogens van het menselijk lichaam hogere snelheden kunt halen dan honderd kilometer per uur. Dat is mijn fascinatie, gecombineerd met sporten en techniek.”
Je hebt in Heerlen hts werktuigbouwkunde gedaan. Waarom ben je in Delft luchtvaart- en ruimtevaarttechniek gaan studeren?
“Ik was nog leergierig en op zoek naar een bredere kennis met meer diepgang. Ik wilde meer weten over onderwerpen zoals lichtgewicht composietconstructies, aërodynamica, dynamica. Voornamelijk onderwerpen gerelateerd aan de studie L&R. De fiets die ik heb gemaakt is een lichtgewichtconstructie. Als het goed is weegt hij, inclusief de cocon waar de berijder in ligt, minder dan dertien kilo, nog niet het dubbele van een gemiddelde professionele racefiets. De voornaamste weerstand bij fietsen is luchtweerstand. In feite ben je parachuutje aan het spelen als fietser. Je wilt ‘m zo licht mogelijk maken, omdat je dat gewicht zelf op gang wilt brengen. Dat is eigenlijk de reden dat ik L&R ben gaan doen in plaats van werktuigbouwkunde: dingen licht maken, met behulp van bovengenoemde kennis.”
Hoe lang heb je aan je fiets gewerkt?
“Het concept van de fiets zit al ruim een jaar in mijn hoofd. Sinds november is de fiets concreet onderdeel van mijn afstudeerproject. Het onderwerp daarvan is ‘ontwerp en productie van composietschalen’. Dat zie je bij die fiets terug. De cocon is een schaalconstructie, een aërodynamische huls. Dunwandig, met dubbel gekromd oppervlak. De fiets is de toepassing van de theoretische kennis die ik heb verworven. Het is een hobbyproject. Ik heb bij het Wasub-project, de onderwaterfiets, al veel kennis opgedaan, waardoor ik mijn afstudeertraject kan verkorten. Anderzijds wil ik het ook snel doen. Mijn hoofdsponsor wil dat de fiets snel klaar is. Hij is momenteel in productie. Ik wil hem op mijn afstuderen, op 13 april, presenteren.”
Je uitgangspunt was het verbreken van het werelduurrecord voor ligfietsen?
“Ja. Er is een wedstrijd uitgeschreven, the Dempsey MacCready Prize. Voor de eerste persoon die 90 kilometer aflegt in een uur, ligt 25 duizend dollar klaar. Het record staat nu op 86 kilometer. De recordpogingen worden door twee mensen gedaan, Malaya van Ruitenbeek en Henny Rovers. Malaya ken ik van wielervereniging WTOS. Hij was in 2006 wereldkampioen tijdrijden voor studenten. Henny is ooit profrijder geweest. Nu is hij wereldkampioen tijdrijden in de categorie 45-plus. Ik heb afgelopen zomer aan een tijdrit meegedaan die hij met grote overmacht won. Toen hij naast mij stond, zag ik dat hij mijn postuur had. Vandaar dat ik weet dat hij in de cocon van mijn fiets past.”
De fiets is op je eigen postuur ontworpen?
“Ja. Ik wil zelf ook de sensatie meemaken hoe het is om zo hard te fietsen. Ik ben er wel achter dat ik niet de man ben met de benen die negentig kilometer kunnen afleggen in een uur, maar ik wil er zelf ook wedstrijden mee gaan rijden.”
Op de meeste ligfietsen lig je achterover. Waarom lig je op jouw fiets voorover?
“Dit is het eerste buikligmodel waarmee een recordpoging gedaan wordt. Ik heb mijn inspiratie daarvoor gehaald uit de Wasub, ook een buikligger. Buikliggers zijn sneller om twee redenen. Omdat je niet boven je voeten of knieën hoeft uit te kijken, heb je een kleiner frontaal oppervlak, waardoor je minder luchtweerstand hebt. De tweede reden is een fysiologische. Bij rugliggers heb je een verstoorde bloedsomloop, omdat je benen hoger liggen dan je bekken. Met het Wasub-project is overigens ook aangetoond dat buikligging een goede positie is om kracht of vermogen te leveren. Veel mensen laten zich wellicht afschrikken, want je hoofd is een kreukelzone bij een crash. Maar ik ga niet uit van een crash. Het zijn afgesloten circuits waar wedstrijden en recordpogingen worden gehouden.”
Verwacht je het werelduurrecord te breken?
“Er komen drie recordpogingen, de eerste in juni. Ik denk dat ik die eerste poging zelf ga doen. Niet dat ik het record denk te verbeteren, maar ik wil die poging gebruiken als test, om daarna de fiets verder te ontwikkelen of verbeteren, qua comfort en beluchting binnenin. De andere twee pogingen zijn in juli. Ik verwacht wel dat het dan zal lukken. Ik denk in elk geval dat dit de eerste ligfiets is die het record ka’n breken. We willen later ook proberen om het topsnelheidrecord van 130 kilometer per uur, over een afstand van tweehonderd meter, te verbeteren. Daarvoor heb je een heel lange, vlakke weg nodig, liefst op grote hoogte. De vraag is of je zo’n weg in Europa kunt vinden.”
Wat is het maatschappelijke nut van de fiets?
“Dat hij in de toekomst misschien kan bijdragen aan het ontwerpen van snelle, energiezuinige vervoermiddelen. Niet dat mijn fiets geschikt is voor massaproductie, maar hij kan wel de inspiratie geven. Tegelijkertijd kun je aantonen wat voor mooie lichte constructies je met composieten kunt maken. De fiets is eigenlijk een soort etalagepop voor de techniek. Het belangrijkste is dat we door middel van een scholenactie hopen de techniek weer aantrekkelijker te maken voor jongeren, al was dat niet mijn uitgangspunt toen ik eraan begon.”
Wat houdt die scholenactie in?
“Die begint eind februari, onder de noemer Bike-a-licious. Het is een project van Bureau TOP, een stichting die techniek promoot bij jongeren, voornamelijk op vmbo- en mbo-niveau. Scholieren krijgen techniekopdrachten die gerelateerd zijn aan mijn fietsproject. Scholen door heel Nederland ontvangen een dvd waarop bekende Nederlander Froukje Jansen en ik zes opdrachten presenteren, waaruit scholen zelf kunnen kiezen. De doelgroep bestaat uit 11- tot 13-, 14-jarigen.”
Hoe is het contact met Bureau TOP tot stand gekomen?
“Ik ben een oud ‘Vakkanjer’. Dat zijn mensen uit de metaal- en elektrowereld, die mee hebben gedaan aan beroepenwedstrijden. In 2001 ben ik naar Seoul geweest om Nederland te vertegenwoordigen in een manufacturing team challenge. Een soort beroepenwereldkampioenschap, voor jongeren tot 23 jaar. Dan moet je met een team van vier mensen in vier dagen tijd een product ontwerpen en produceren, zo goedkoop mogelijk, binnen de gestelde eisen. We zijn tweede geworden, met het motoriseren van een rolstoel. Als oud Vakkanjer zit ik nu bij TOP in een commissie, die eens in de twee maanden vergadert over nieuwe wedstrijdideeën. Een leuke manier om je connecties te onderhouden. En het is een aardige bijverdienste.”
Al een volgend project in gedachten?
“Parijs-Dakar in een zelf gemaakte buggy. Dat heb ik met een vriend van mij, een van de piloten van het Wasub-project, afgesproken. Of het er ooit van komt is de vraag.”
@04 tussenkopje:WIE IS FRANOIS GEUSKENS?
Franois Geuskens (1979) werd als Nederlander geboren in het Belgische Maaseik. Op de hts in Heerlen volgde hij een opleiding werktuigbouwkunde. In 2001 begon hij aan de TU Delft een studie luchtvaart- en ruimtevaarttechniek, met als specialisatie design and production of composite structures.
Op sportief vlak is Geuskens, naast incidenteel badmintonner en zwemmer, bovenal een verwoed amateurwielrenner. Hij werd ooit tweede bij een criterium in Gouda, maar naar zijn eigen gevoel is zijn absolute topprestatie de 14.02 minuten die hij deed over de maandelijkse tijdrit van tien kilometer van zijn Delftse studentenwielervereniging WTOS, over de Rijksstraatweg langs de A13.
Als team- en productieleider van het Wasub I-project, het ontwerpen en bouwen van een mensaangedreven onderzeeër, won hij in 2005 verschillende prijzen in Amerika, waaronder die voor de snelste eenpersoons aangedreven onderzeeboot.
Als onderdeel van zijn afstudeerproject ontwierp hij een supersnelle buikligfiets, waarmee hij niet alleen op recordjacht wil, maar die tevens dient om via schoolprojecten de liefde voor techniek onder jongeren aan te wakkeren.
(Foto’s: Sam Rentmeester/FMAX)
Comments are closed.