Desgevraagd: Steeds meer botsingen op fietspaden

In die periode nam het aantal botsingen tussen fietsers onderling met veertig procent toe, waarbij vaak wielrenners betrokken waren.

Fietsonderzoeker dr.ir. Arend Schwab (3mE) doet er nog een schepje bovenop door er op te wijzen dat een groot deel van fietsongevallen niet geregistreerd wordt. De meeste gevallen waar geen politie of ambulance aan te pas komt, verdwijnen in de ‘grijze zone’.

Dat het drukker wordt op het fietspad klopt met zijn eigen waarneming en ook de constatering dat er vaak aanrijdingen tussen wielrenners en andere fietsers zijn bevreemdt hem niet. “Het snelheidsverschil op het fietspad is te groot. Het zou beter zijn om fietsverkeer te scheiden, bijvoorbeeld door wielrenners binnen de bebouwde kom niet op het fietspad toe te laten.”

Transportdeskundige prof.dr. Bert van Wee (TBM) zegt dat het aantal dodelijke ongevallen in het verkeer afneemt, maar minder onder fietsers waardoor die nu meer opvallen. Een derde van de dodelijke verkeersslachtoffers is fietser. Bij de analyse van ongevallen springen er twee categorieën uit: de enkelvoudige ongevallen (tegen een paaltje, uitgegleden of in de sloot terechtgekomen) en aanrijdingen tussen fietsers onderling. Bij enkelvoudige ongevallen ligt het meestal aan de weg (ondeugdelijk wegdek, paaltjes op het pad of onoverzichtelijk aangelegd). Bij de onderlinge aanrijdingen speelt het onderlinge verschil in snelheid een belangrijke rol. Wielrenners in de bebouwde op de rijbaan vindt Van Wee niet zondermeer een goed idee. Wel als de snelheid van auto’s beperkt zou worden tot dertig kilometer per uur. “Maar dat is bij wegen met afzonderlijk fietspad meestal juist niet het geval.”

“Heel herkenbaar”, vindt dr. Marjan Hagenzieker de bevindingen van VeiligheidNL. Ze werkt parttime bij transport en planning (CiTG) en ook bij de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV). “Sinds een aantal jaren stijgt het aantal ongevallen en gewonden onder fietsers. Dat komt niet alleen doordat het drukker is geworden op het fietspad, maar ook doordat de groep fietsers zo divers is geworden. Ouderen blijven langer actief, elektrische fietsen zijn opgekomen en natuurlijk de racefietsers.” De SWOV doet onderzoek naar trends in drukte en snelheidsverschil op fietspaden en onderzoekt hoe die veiliger kunnen. Hagenzieker noemt het ‘ontvlechten’ van fietsers met grote snelheidsverschillen als een mogelijkheid. Dat kan met verschillende soorten fietspaden (‘fietssnelweg’), snelle fietsers op de rijbaan of helmplicht voor de snelsten. “Educatie heeft pas zin als de infrastructuur in orde is”, vindt Hagenzieker. “En sinds de promotie van Paul Schepers (‘A safer road environment for cyclists’, 2013) weten we dat daar nog winst te behalen is.”