Na een ruimtereis van meer dan een decennium kwam de Europese sonde Rosetta vorige maand aan bij komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. Een mijlpaal in de ruimtevaartgeschiedenis, aldus ESA.
Delen
Kometen zijn de bouwstenen van ons zonnestelsel. En mogelijk hebben ze water – en misschien ook de ingrediënten voor leven – naar de aarde gebracht. De beelden die Rosetta naar de aarde stuurt, zorgen dan ook voor veel opwinding bij planeetonderzoekers.
Planeetonderzoekster dr. Daphne Stam (L&R) woont nu een planeetconferentie in Lissabon bij. “De Rosetta-missie leeft hier heel erg”, zegt ze desgevraagd. “Iedereen vindt de close-ups van de komeetkern spectaculair.”
“Uit de data blijkt dat de komeet erg poreus is, terwijl het oppervlak er niet poreus uitziet. Er lijkt ook geen puur waterijs in grote hoeveelheden op het oppervlak te liggen. Er zijn depressies te zien; die lijken op meteorietinslagen, maar waarschijnlijk zijn dat plekken waar gas uit het oppervlak verdwenen is (een beetje zoals verzakkingen in Groningen). De komeet heeft dus een uitbarsting gehad, maar is nu weer gekalmeerd. De activiteit neemt ongetwijfeld weer toe als de komeet dichter bij de zon komt.”
Komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko en Rosetta vliegen momenteel op een afstand van 405 miljoen kilometer van de aarde, ongeveer halverwege tussen de banen die Jupiter en Mars beschrijven. Met een snelheid van 55 duizend kilometer per uur scheren ze samen op het binnenste gedeelte van ons zonnestelsel af.
Rosetta’s reis richting Churyumov-Gerasimenko was niet rechttoe-rechtaan. Na zijn lancering in 2004 moest de kometenjager tot drie keer toe gebruik maken van de zwaartekracht van de aarde om genoeg snelheid op te bouwen. Ook de zwaartekracht van Mars werd daar één keer voor gebruikt.
Prof.dr.ir. Pieter Visser en zijn collega’s van de sectie astrodynamics & space missions (L&R) hebben de omzwervingen van Rosetta met veel interesse gevolgd. “Het is een ongelofelijke reis geweest”, zegt Visser. “Erg spannend vond ik het moment dat Rosetta weer tot leven werd gewekt. De sonde bevond zich jarenlang in een slaaptoestand.”
Zelf rekenen de Delftse onderzoekers ook aan aanvliegroutes (banen) voor een sonde, de Juice. Deze sonde van ESA gaat ergens in het volgende decennium beginnen aan een vijfjarige ruimtereis naar Jupiter en enkele van diens manen.
Het benaderen van een komeet is volgens Vissers collega ir. Ron Noomen extreem lastig. Op het moment dat Rosetta vertrok was over de vorm en de massaverdeling van 67P – hij heeft wel wat weg van een eend – nauwelijks iets bekend. “Je weet vooraf dus niet hoe de zwaartekrachtvelden rondom de komeet zijn.”
In november laat Rosetta een lander neer, de Philae. “Het is van groot belang dat ESA een goede landingsplek vindt”, zegt Stam. “De eisen aan de landingsplek zijn groot: niet te veel rommel op het oppervlak en goed belicht, maar ook interessant om metingen te doen.” Het is een tweede huzarenstukje dat de Delftenaren met spanning gaan volgen.
Comments are closed.