Desgevraagd

De ouderdom van Eva was namelijk al langer bekend: uit onderzoek aan het mitochondriaal DNA blijkt dat zij zo’n 150 duizend jaar geleden leefde in Afrika.

,,Organellen zoals mitochondriën, waarin ook genetisch materiaal zit, erven alleen over via de vrouwelijke lijn”, zegt prof.dr. Paul Hooykaas desgevraagd, deeltijd hoogleraar moleculaire genetica bij de sectie microbiologie van Scheikundige Technologie. ,,Zo kun je dus makkelijk de ouderdom en herkomst van het vrouwelijk erfelijk materiaal herleiden. Bij mannen is dat moeilijker: dat kan alleen via de Y-chromosomen.”

Eva kloonde zichzelf dus niet gedurende negentig millennia, maar haar minnaar heeft zijn chromosomaal materiaal nog niet prijs willen geven aan de wetenschap.

Met het DNA uit de mitochondriën, de energiefabriekjes van een cel, kan ook de verhuisdrift van onze voorouders worden bepaald. Hooykaas: ,,Bij Euro-Aziaten komen bepaalde puntmutaties voor in het DNA, die Aziaten vreemd zijn. Maar hun DNA verschilt weer op andere punten van dat van Europeanen. Door die verschillen te rubriceren, kun je destilleren hoe verbanden mogelijk zijn geweest.”

Dinosaurussen

Soms komt er tijdens archeologisch onderzoek of andere werkzaamheden biologisch materiaal met bruikbaar DNA naar boven. ,,Door PCR, een gevoelige methode waarmee in vitro DNA materiaal als het ware kan worden vermenigvuldigd, heb je voldoende materiaal in handen om het makkelijk te analyseren. Zo kun je zien waar bepaalde mensensoorten voorkwamen”, aldus Hooykaas.

Er zijn wel risico’s verbonden aan de PCR-methode, omdat ook de vermenigvuldiging van contaminaties in het materiaal makkelijk is. Dit lijdt tot twijfelachtige resultaten. Hooykaas: ,,Dan wordt er weer iets ‘bewezen’ over dinosaurussen, terwijl dat nooit meer opnieuw gevonden kan worden.”

Met deze verleden tijden houdt de moleculair geneticus, die op een dag per week in Delft na in Leiden werkt, zich niet bezig. ,,Wij werken vooral aan transgene organismen, planten en gisten met een nieuw stukje genetische informatie. We ontwikkelen processen waarmee deze organismen kunnen worden gemaakt. Vijftig tot zestig procent van alle producenten van transgene organismen op de wereld, passen onze processen toe”, vertelt de hoogleraar trots.

Zo wordt momenteel ergens gewerkt aan een eetbaar vaccin. ,,Als je dat in een banaan kan laten groeien, scheelt dat in tropischelanden een hoop gedoe met koeling enzo”, weet Hooykaas.

Deze gemodificeerde producten worden door sommige mensen echter als de verboden vruchten van Eva en haar onbekende Adam beschouwd. Hooykaas: ,,Als we de mogelijkheden van transgene organismen niet benutten, dat zou pas echt zonde zijn.”

Amerikaanse genetici hebben onze gemeenschappelijke oervader, Adam, kunnen herleiden tot 60 duizend jaar terug. Daarmee is het onwaarschijnlijk dat Adam en Eva daadwerkelijk samen rond de boom met de verboden vrucht hebben rondgehuppeld. De ouderdom van Eva was namelijk al langer bekend: uit onderzoek aan het mitochondriaal DNA blijkt dat zij zo’n 150 duizend jaar geleden leefde in Afrika.

,,Organellen zoals mitochondriën, waarin ook genetisch materiaal zit, erven alleen over via de vrouwelijke lijn”, zegt prof.dr. Paul Hooykaas desgevraagd, deeltijd hoogleraar moleculaire genetica bij de sectie microbiologie van Scheikundige Technologie. ,,Zo kun je dus makkelijk de ouderdom en herkomst van het vrouwelijk erfelijk materiaal herleiden. Bij mannen is dat moeilijker: dat kan alleen via de Y-chromosomen.”

Eva kloonde zichzelf dus niet gedurende negentig millennia, maar haar minnaar heeft zijn chromosomaal materiaal nog niet prijs willen geven aan de wetenschap.

Met het DNA uit de mitochondriën, de energiefabriekjes van een cel, kan ook de verhuisdrift van onze voorouders worden bepaald. Hooykaas: ,,Bij Euro-Aziaten komen bepaalde puntmutaties voor in het DNA, die Aziaten vreemd zijn. Maar hun DNA verschilt weer op andere punten van dat van Europeanen. Door die verschillen te rubriceren, kun je destilleren hoe verbanden mogelijk zijn geweest.”

Dinosaurussen

Soms komt er tijdens archeologisch onderzoek of andere werkzaamheden biologisch materiaal met bruikbaar DNA naar boven. ,,Door PCR, een gevoelige methode waarmee in vitro DNA materiaal als het ware kan worden vermenigvuldigd, heb je voldoende materiaal in handen om het makkelijk te analyseren. Zo kun je zien waar bepaalde mensensoorten voorkwamen”, aldus Hooykaas.

Er zijn wel risico’s verbonden aan de PCR-methode, omdat ook de vermenigvuldiging van contaminaties in het materiaal makkelijk is. Dit lijdt tot twijfelachtige resultaten. Hooykaas: ,,Dan wordt er weer iets ‘bewezen’ over dinosaurussen, terwijl dat nooit meer opnieuw gevonden kan worden.”

Met deze verleden tijden houdt de moleculair geneticus, die op een dag per week in Delft na in Leiden werkt, zich niet bezig. ,,Wij werken vooral aan transgene organismen, planten en gisten met een nieuw stukje genetische informatie. We ontwikkelen processen waarmee deze organismen kunnen worden gemaakt. Vijftig tot zestig procent van alle producenten van transgene organismen op de wereld, passen onze processen toe”, vertelt de hoogleraar trots.

Zo wordt momenteel ergens gewerkt aan een eetbaar vaccin. ,,Als je dat in een banaan kan laten groeien, scheelt dat in tropischelanden een hoop gedoe met koeling enzo”, weet Hooykaas.

Deze gemodificeerde producten worden door sommige mensen echter als de verboden vruchten van Eva en haar onbekende Adam beschouwd. Hooykaas: ,,Als we de mogelijkheden van transgene organismen niet benutten, dat zou pas echt zonde zijn.”