Wetenschap

De vlucht van de foto

Zolang als de mens de lucht in kan, zitten er geodeten in. In de eerste luchtballon ging het fototoestel al mee. In deze foto’s werden metingen verricht om land- en wegenkaarten te maken.

Net als in andere vakgebieden is er veel veranderd en toch eigenlijk niet. De geodeet gaat nog steeds de lucht in om foto’s van het land te maken. Maar de verwerking van deze foto’s heeft een vlucht genomen in digitale richting.

De digitale fotogrammetrie stond afgelopen vrijdag centraal in de intreerede van prof.dr.ir. M.G. Vosselman, hoogleraar fotogrammetrie en remote sensing aan de faculteit Geodesie. Vosselman, die de laatste stand van zaken op zijn vakgebied meldde, definieert fotogrammetrie als ‘het reconstrueren van de vorm, grootte en positie van objecten door metingen in foto’s’.

Binnen de geodesie wordt de fotogrammetrie vooral gebruikt voor het maken van kaarten. Een kaart maken met een stereo uitwerkingsinstrument werkt als volgt: er wordt een aantal foto’s gemaakt vanuit een vliegtuig. Een foto geeft afhankelijk van de schaal één tot 25 vierkante kilometer weer. Vervolgens bepaalt de kartograaf voor iedere luchtfoto op welke positie en in welke richting deze gemaakt is. Daarna bekijkt hij twee overlappende foto’s, met elk oog één, zodat een driedimensionaal beeld ontstaat. Hier kunnen dan punten op aangegeven worden die in de kaart moeten staan. Deze punten worden doorgegeven aan de plotter, die een kaart tekent.

Het kan ook anders. De foto’s die het vliegtuig maakt, kunnen worden omgezet in digitale foto’s en in de computer worden ingelezen. Om op de computer twee foto’s tegelijkertijd te bekijken, moet je de juiste bril opzetten, bijvoorbeeld een gepolariseerde bril. Zo’n bril laat afwisselend licht door aan het linker- en rechteroog. Door de plaatjes voor linker- en rechteroog met dezelfde frequentie op het scherm te tonen, ontstaat nu het 3D-effect. Vosselman legt uit dat dat zo’n bril nog te prijzig is op dit moment.

Een iets goedkopere oplossing is het opzetten van een ‘rood/groen bril’. Een rode en een groene afbeelding worden nu over elkaar gelegd zodat het rood bebrilde oog het groene plaatje ziet en andersom. Een nadeel van deze methode is dat je geen kleurenfoto’s kunt scannen.
Kostbaar

Vosselman ziet duidelijk een aantal voordelen van digitale fotogrammetrie boven de klassieke vorm. De fotogrammetrie wordt veel toegankelijker. In plaats van met specialistische uitwerkingsinstrumenten te moeten werken, kan de computer gebruikt worden.

Het automatiseren van bepaalde metingen zorgt er voor dat bestaande projecten goedkoper worden en nieuwe projecten opeens financieel haalbaar zijn. In Hongkong wordt op een eiland met heuvels van zeventig meter een vliegveld aanlegd. Om dit te kunnen doen moet dit terrein geëgaliseerd worden. Devorderingen in dit vereffeningsproces zullen bepaald worden door de terreinhoogte van een groot aantal punten te meten. Hierbij worden de metingen automatisch in gedigitaliseerde foto’s verricht. Wanneer mensen de metingen hadden moeten verrichten, was dat veel te kostbaar geworden.

De fotogrammetrie kent nog een aantal andere toepassingen. Men kan bijvoorbeeld een 3D-model van een stad maken. Zo’n model kan dan vervolgens gebruikt worden om te kijken hoe ver geluidsgolven dragen, wat afhankelijk is van de gebouwen waartegen ze botsen. Daar waar de geluidsnormen worden overschreden kan de gemeente geluidsschermen plaatsen. Geodeten in Duitsland maken momenteel een inventarisatie van alle gebouwen in vier grote steden voor een Duits telecommunicatiebedijf. Dit bedrijf kan dan kijken wat de reikwijdte van een greenpoint is. Zo kunnen greenpoints zo efficiënt mogelijk over de stad worden verspreid.

Digitale fotogrammetrie biedt de mogelijkheid een model van een stad te maken en daar ontwerpen van architecten aan toe te voegen. Er ontstaat dan een virtuele stad, waarin architecten kunnen rondwandelen om te kijken of hun ontwerp in de oude stad past.

De medische wereld gebruikt de fotogrammetrie om een 3D-beeld van een lichaam(sdeel) te creëren. De arts kijkt hoe plastische chirurgie kan worden toegepast en welke afmetingen protheses moeten hebben. De filmindustrie zou digitale fotogrammetrie kunnen gebruiken om lichaamsvormen te bepalen. Deze vormen hebben ze nodig om ‘morphing’ te kunnen toepassen, het samensmelten van twee personen in één. Deze techniek is ondermeer gebruikt in de film ‘Terminator II’.

Bij het ontwerpen van een auto wordt meestal eerst een CAD-model gemaakt en daarna een prototype. Zo’n prototype wordt aan de hand van digitale foto’s nauwkeurig opgemeten en met de afmetingen in het CAD-model vergeleken. De vervorming van staalplaten door blootstelling aan hitte of grote druk kan met digitale fotogrammetrie nauwkeurig worden gemeten. Zo heeft de foto niet alleen een vlucht in de lucht heeft genomen. (M.Si.)

Masja Stefanski


Driedimensionale scan van menselijk gezicht


prof.dr.ir. M.G. Vosselman

,

Zolang als de mens de lucht in kan, zitten er geodeten in. In de eerste luchtballon ging het fototoestel al mee. In deze foto’s werden metingen verricht om land- en wegenkaarten te maken. Net als in andere vakgebieden is er veel veranderd en toch eigenlijk niet. De geodeet gaat nog steeds de lucht in om foto’s van het land te maken. Maar de verwerking van deze foto’s heeft een vlucht genomen in digitale richting.

De digitale fotogrammetrie stond afgelopen vrijdag centraal in de intreerede van prof.dr.ir. M.G. Vosselman, hoogleraar fotogrammetrie en remote sensing aan de faculteit Geodesie. Vosselman, die de laatste stand van zaken op zijn vakgebied meldde, definieert fotogrammetrie als ‘het reconstrueren van de vorm, grootte en positie van objecten door metingen in foto’s’.

Binnen de geodesie wordt de fotogrammetrie vooral gebruikt voor het maken van kaarten. Een kaart maken met een stereo uitwerkingsinstrument werkt als volgt: er wordt een aantal foto’s gemaakt vanuit een vliegtuig. Een foto geeft afhankelijk van de schaal één tot 25 vierkante kilometer weer. Vervolgens bepaalt de kartograaf voor iedere luchtfoto op welke positie en in welke richting deze gemaakt is. Daarna bekijkt hij twee overlappende foto’s, met elk oog één, zodat een driedimensionaal beeld ontstaat. Hier kunnen dan punten op aangegeven worden die in de kaart moeten staan. Deze punten worden doorgegeven aan de plotter, die een kaart tekent.

Het kan ook anders. De foto’s die het vliegtuig maakt, kunnen worden omgezet in digitale foto’s en in de computer worden ingelezen. Om op de computer twee foto’s tegelijkertijd te bekijken, moet je de juiste bril opzetten, bijvoorbeeld een gepolariseerde bril. Zo’n bril laat afwisselend licht door aan het linker- en rechteroog. Door de plaatjes voor linker- en rechteroog met dezelfde frequentie op het scherm te tonen, ontstaat nu het 3D-effect. Vosselman legt uit dat dat zo’n bril nog te prijzig is op dit moment.

Een iets goedkopere oplossing is het opzetten van een ‘rood/groen bril’. Een rode en een groene afbeelding worden nu over elkaar gelegd zodat het rood bebrilde oog het groene plaatje ziet en andersom. Een nadeel van deze methode is dat je geen kleurenfoto’s kunt scannen.
Kostbaar

Vosselman ziet duidelijk een aantal voordelen van digitale fotogrammetrie boven de klassieke vorm. De fotogrammetrie wordt veel toegankelijker. In plaats van met specialistische uitwerkingsinstrumenten te moeten werken, kan de computer gebruikt worden.

Het automatiseren van bepaalde metingen zorgt er voor dat bestaande projecten goedkoper worden en nieuwe projecten opeens financieel haalbaar zijn. In Hongkong wordt op een eiland met heuvels van zeventig meter een vliegveld aanlegd. Om dit te kunnen doen moet dit terrein geëgaliseerd worden. Devorderingen in dit vereffeningsproces zullen bepaald worden door de terreinhoogte van een groot aantal punten te meten. Hierbij worden de metingen automatisch in gedigitaliseerde foto’s verricht. Wanneer mensen de metingen hadden moeten verrichten, was dat veel te kostbaar geworden.

De fotogrammetrie kent nog een aantal andere toepassingen. Men kan bijvoorbeeld een 3D-model van een stad maken. Zo’n model kan dan vervolgens gebruikt worden om te kijken hoe ver geluidsgolven dragen, wat afhankelijk is van de gebouwen waartegen ze botsen. Daar waar de geluidsnormen worden overschreden kan de gemeente geluidsschermen plaatsen. Geodeten in Duitsland maken momenteel een inventarisatie van alle gebouwen in vier grote steden voor een Duits telecommunicatiebedijf. Dit bedrijf kan dan kijken wat de reikwijdte van een greenpoint is. Zo kunnen greenpoints zo efficiënt mogelijk over de stad worden verspreid.

Digitale fotogrammetrie biedt de mogelijkheid een model van een stad te maken en daar ontwerpen van architecten aan toe te voegen. Er ontstaat dan een virtuele stad, waarin architecten kunnen rondwandelen om te kijken of hun ontwerp in de oude stad past.

De medische wereld gebruikt de fotogrammetrie om een 3D-beeld van een lichaam(sdeel) te creëren. De arts kijkt hoe plastische chirurgie kan worden toegepast en welke afmetingen protheses moeten hebben. De filmindustrie zou digitale fotogrammetrie kunnen gebruiken om lichaamsvormen te bepalen. Deze vormen hebben ze nodig om ‘morphing’ te kunnen toepassen, het samensmelten van twee personen in één. Deze techniek is ondermeer gebruikt in de film ‘Terminator II’.

Bij het ontwerpen van een auto wordt meestal eerst een CAD-model gemaakt en daarna een prototype. Zo’n prototype wordt aan de hand van digitale foto’s nauwkeurig opgemeten en met de afmetingen in het CAD-model vergeleken. De vervorming van staalplaten door blootstelling aan hitte of grote druk kan met digitale fotogrammetrie nauwkeurig worden gemeten. Zo heeft de foto niet alleen een vlucht in de lucht heeft genomen. (M.Si.)

Masja Stefanski


Driedimensionale scan van menselijk gezicht


prof.dr.ir. M.G. Vosselman

Zolang als de mens de lucht in kan, zitten er geodeten in. In de eerste luchtballon ging het fototoestel al mee. In deze foto’s werden metingen verricht om land- en wegenkaarten te maken. Net als in andere vakgebieden is er veel veranderd en toch eigenlijk niet. De geodeet gaat nog steeds de lucht in om foto’s van het land te maken. Maar de verwerking van deze foto’s heeft een vlucht genomen in digitale richting.

De digitale fotogrammetrie stond afgelopen vrijdag centraal in de intreerede van prof.dr.ir. M.G. Vosselman, hoogleraar fotogrammetrie en remote sensing aan de faculteit Geodesie. Vosselman, die de laatste stand van zaken op zijn vakgebied meldde, definieert fotogrammetrie als ‘het reconstrueren van de vorm, grootte en positie van objecten door metingen in foto’s’.

Binnen de geodesie wordt de fotogrammetrie vooral gebruikt voor het maken van kaarten. Een kaart maken met een stereo uitwerkingsinstrument werkt als volgt: er wordt een aantal foto’s gemaakt vanuit een vliegtuig. Een foto geeft afhankelijk van de schaal één tot 25 vierkante kilometer weer. Vervolgens bepaalt de kartograaf voor iedere luchtfoto op welke positie en in welke richting deze gemaakt is. Daarna bekijkt hij twee overlappende foto’s, met elk oog één, zodat een driedimensionaal beeld ontstaat. Hier kunnen dan punten op aangegeven worden die in de kaart moeten staan. Deze punten worden doorgegeven aan de plotter, die een kaart tekent.

Het kan ook anders. De foto’s die het vliegtuig maakt, kunnen worden omgezet in digitale foto’s en in de computer worden ingelezen. Om op de computer twee foto’s tegelijkertijd te bekijken, moet je de juiste bril opzetten, bijvoorbeeld een gepolariseerde bril. Zo’n bril laat afwisselend licht door aan het linker- en rechteroog. Door de plaatjes voor linker- en rechteroog met dezelfde frequentie op het scherm te tonen, ontstaat nu het 3D-effect. Vosselman legt uit dat dat zo’n bril nog te prijzig is op dit moment.

Een iets goedkopere oplossing is het opzetten van een ‘rood/groen bril’. Een rode en een groene afbeelding worden nu over elkaar gelegd zodat het rood bebrilde oog het groene plaatje ziet en andersom. Een nadeel van deze methode is dat je geen kleurenfoto’s kunt scannen.
Kostbaar

Vosselman ziet duidelijk een aantal voordelen van digitale fotogrammetrie boven de klassieke vorm. De fotogrammetrie wordt veel toegankelijker. In plaats van met specialistische uitwerkingsinstrumenten te moeten werken, kan de computer gebruikt worden.

Het automatiseren van bepaalde metingen zorgt er voor dat bestaande projecten goedkoper worden en nieuwe projecten opeens financieel haalbaar zijn. In Hongkong wordt op een eiland met heuvels van zeventig meter een vliegveld aanlegd. Om dit te kunnen doen moet dit terrein geëgaliseerd worden. Devorderingen in dit vereffeningsproces zullen bepaald worden door de terreinhoogte van een groot aantal punten te meten. Hierbij worden de metingen automatisch in gedigitaliseerde foto’s verricht. Wanneer mensen de metingen hadden moeten verrichten, was dat veel te kostbaar geworden.

De fotogrammetrie kent nog een aantal andere toepassingen. Men kan bijvoorbeeld een 3D-model van een stad maken. Zo’n model kan dan vervolgens gebruikt worden om te kijken hoe ver geluidsgolven dragen, wat afhankelijk is van de gebouwen waartegen ze botsen. Daar waar de geluidsnormen worden overschreden kan de gemeente geluidsschermen plaatsen. Geodeten in Duitsland maken momenteel een inventarisatie van alle gebouwen in vier grote steden voor een Duits telecommunicatiebedijf. Dit bedrijf kan dan kijken wat de reikwijdte van een greenpoint is. Zo kunnen greenpoints zo efficiënt mogelijk over de stad worden verspreid.

Digitale fotogrammetrie biedt de mogelijkheid een model van een stad te maken en daar ontwerpen van architecten aan toe te voegen. Er ontstaat dan een virtuele stad, waarin architecten kunnen rondwandelen om te kijken of hun ontwerp in de oude stad past.

De medische wereld gebruikt de fotogrammetrie om een 3D-beeld van een lichaam(sdeel) te creëren. De arts kijkt hoe plastische chirurgie kan worden toegepast en welke afmetingen protheses moeten hebben. De filmindustrie zou digitale fotogrammetrie kunnen gebruiken om lichaamsvormen te bepalen. Deze vormen hebben ze nodig om ‘morphing’ te kunnen toepassen, het samensmelten van twee personen in één. Deze techniek is ondermeer gebruikt in de film ‘Terminator II’.

Bij het ontwerpen van een auto wordt meestal eerst een CAD-model gemaakt en daarna een prototype. Zo’n prototype wordt aan de hand van digitale foto’s nauwkeurig opgemeten en met de afmetingen in het CAD-model vergeleken. De vervorming van staalplaten door blootstelling aan hitte of grote druk kan met digitale fotogrammetrie nauwkeurig worden gemeten. Zo heeft de foto niet alleen een vlucht in de lucht heeft genomen. (M.Si.)

Masja Stefanski


Driedimensionale scan van menselijk gezicht


prof.dr.ir. M.G. Vosselman

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.