Onderwijs

De ruimtekat

Achtendertig jaar geleden werd de Russische poedel Laika gehuldigd als Held van de Sovjet-Unie, nadat ze als eerste aardbewoner een ruimtereis had gemaakt.

In de decennia daarna volgden onder anderen Gagarin, Armstrong, Ockels en enkele chimpansees. Maar een kat had het nog nooit mogen ervaren. Tot vorige week.

Drie studenten lucht- en ruimtevaarttechniek, bestuursleden van het ruimtevaartdispuut, vlogen met hun kat mee met de KC-135 – the vomit comet – van de NASA, waarin onder gewichtloosheid proeven kunnen worden gedaan. Het experiment was met 22 andere geselecteerd uit 58 voorstellen, in het kader van de Parabolic Flight Campaign. Het evenement werd dit jaar voor de tweede maal georganiseerd. Tijdens de paraboolvluchten bevindt alles in het vliegtuig zich gedurende ongeveer dertig seconden in gewichtloze toestand, steeds als het toestel een paraboolbaan vliegt. Een soort achtbaan dus, maar dan met een zwevende-maageffect dat dertig seconden duurt.

,,Ja, er gingen er vrij veel over hun nek”, vertelt deelnemer Bastiaan Willemse. ,,Zelf werd ik bij de twaalfde parabool ziek. Een geweldige ervaring, desondanks. In het begin is het wel even schrikken, je denkt dat je valt. Maar als je leert zweven en afzetten is het prachtig.” En de kat? ,,Die viel stuk, na een aantal parabolen. De servomotor, die het lichaam moest laten draaien, was onherstelbaar kapot. Toen hebben we onszelf maar vermaakt, de rest van de vlucht. Beetje gejojood.”

De ruimtekat van de drie Delftenaren was een model, waarvan voor- en achterlichaam onafhankelijk van elkaar konden draaien. Het was de bedoeling om daarmee de ‘valtheorie’ van katten te onderzoeken, de theorie die verklaart waarom poezen altijd op hun pootjes terecht komen. ,,Het is vreemd, dat-ie zich kan omdraaien. Vanuit stilstand, ondersteboven, draait de kat zich om, zonder zich te kunnen afzetten, en komt weer tot stilstand. Tenminste, hij valt dan natuurlijk nog wel, maar draait niet meer.”

De Delftenaren vonden een verklaring: eerst draait het voorlichaam, met de voorpoten ingetrokken en de achterpoten uitgespreid, en daarna het achterlichaam, met de poten juist in omgekeerde toestand. Daardoor verandert de traagheid en kan de kat een stuk draaien, zonder de mechanicawetten te vernederen.

,,Voordat de kat kapot viel, hadden we gelukkig al een fatsoenlijke film gemaakt”, aldus Willemse. ,,Daaruit blijkt dat de theorie wel klopt. De kat draait dertig graden per manoeuvre, dus als hij dat zes keer achter elkaar doet, is hij rond. Wij kwamen helaas niet verder dan één keer, omdat de kat steeds al vrij snel een wand raakte. Want het was nogal hectisch in het toestel. Maar in principe komt een kat dus altijd op z’n pootjes terecht. Aan één van z’n negen levens heeft hij dus wel genoeg.”

Michael Persson

Achtendertig jaar geleden werd de Russische poedel Laika gehuldigd als Held van de Sovjet-Unie, nadat ze als eerste aardbewoner een ruimtereis had gemaakt. In de decennia daarna volgden onder anderen Gagarin, Armstrong, Ockels en enkele chimpansees. Maar een kat had het nog nooit mogen ervaren. Tot vorige week.

Drie studenten lucht- en ruimtevaarttechniek, bestuursleden van het ruimtevaartdispuut, vlogen met hun kat mee met de KC-135 – the vomit comet – van de NASA, waarin onder gewichtloosheid proeven kunnen worden gedaan. Het experiment was met 22 andere geselecteerd uit 58 voorstellen, in het kader van de Parabolic Flight Campaign. Het evenement werd dit jaar voor de tweede maal georganiseerd. Tijdens de paraboolvluchten bevindt alles in het vliegtuig zich gedurende ongeveer dertig seconden in gewichtloze toestand, steeds als het toestel een paraboolbaan vliegt. Een soort achtbaan dus, maar dan met een zwevende-maageffect dat dertig seconden duurt.

,,Ja, er gingen er vrij veel over hun nek”, vertelt deelnemer Bastiaan Willemse. ,,Zelf werd ik bij de twaalfde parabool ziek. Een geweldige ervaring, desondanks. In het begin is het wel even schrikken, je denkt dat je valt. Maar als je leert zweven en afzetten is het prachtig.” En de kat? ,,Die viel stuk, na een aantal parabolen. De servomotor, die het lichaam moest laten draaien, was onherstelbaar kapot. Toen hebben we onszelf maar vermaakt, de rest van de vlucht. Beetje gejojood.”

De ruimtekat van de drie Delftenaren was een model, waarvan voor- en achterlichaam onafhankelijk van elkaar konden draaien. Het was de bedoeling om daarmee de ‘valtheorie’ van katten te onderzoeken, de theorie die verklaart waarom poezen altijd op hun pootjes terecht komen. ,,Het is vreemd, dat-ie zich kan omdraaien. Vanuit stilstand, ondersteboven, draait de kat zich om, zonder zich te kunnen afzetten, en komt weer tot stilstand. Tenminste, hij valt dan natuurlijk nog wel, maar draait niet meer.”

De Delftenaren vonden een verklaring: eerst draait het voorlichaam, met de voorpoten ingetrokken en de achterpoten uitgespreid, en daarna het achterlichaam, met de poten juist in omgekeerde toestand. Daardoor verandert de traagheid en kan de kat een stuk draaien, zonder de mechanicawetten te vernederen.

,,Voordat de kat kapot viel, hadden we gelukkig al een fatsoenlijke film gemaakt”, aldus Willemse. ,,Daaruit blijkt dat de theorie wel klopt. De kat draait dertig graden per manoeuvre, dus als hij dat zes keer achter elkaar doet, is hij rond. Wij kwamen helaas niet verder dan één keer, omdat de kat steeds al vrij snel een wand raakte. Want het was nogal hectisch in het toestel. Maar in principe komt een kat dus altijd op z’n pootjes terecht. Aan één van z’n negen levens heeft hij dus wel genoeg.”

Michael Persson

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.