D66: “Geef onderwijs niet zomaar een zak geld”

Daar pleitte D66-kamerlid Boris van der Ham zojuist voor in de Tweede Kamer. “Dit is een wijziging van standpunt”, zei hij er nadrukkelijk bij. Universiteiten en hogescholen krijgen nu zogeheten lumpsum-financiering: ze mogen hun geld besteden zoals ze willen, zolang het onderwijs maar aan bepaalde kwaliteitseisen voldoet.

De overheid bepaalt dus niet hoeveel geld er naar docenten en lesmateriaal moet gaan en hoeveel geld er overblijft voor de managers, schoonmakers en administrateurs. Als het aan D66 ligt, komt daar een einde aan. In het hbo zou eigenlijk maar twintig procent van het budget aan overhead besteed mogen worden, aldus Van der Ham. En anders moeten de instellingen hun bestedingen goed kunnen uitleggen.

Het CDA wilde er niets van weten. Dat levert alleen maar nieuwe bureaucratie op, dacht kamerlid Sander de Rouwe. Want wat is overhead? Over die definitie kun je eindeloos blijven discussiëren en dat is nergens voor nodig, vindt de CDA’er. “Wie is hier nou de echte liberaal?”

Van der Ham gaf direct toe dat de discussie over overhead nu “schaatsen in yoghurt” is, maar vindt het juist daarom belangrijk om er helderheid over te scheppen. Dat zou het voor de medezeggenschap ook eenvoudiger maken om bestuurders aan te spreken. Nu is het gesprek over de overhead nauwelijks te voeren, meende hij.

Wat overhead dan precies is? Daar wil Van der Ham het “de komende jaren” over hebben. PVV-kamerlid Harm Beertema, die het pleidooi van Van der Ham omarmde, vond dat die definitie er allang was. Een lesuur telt alleen mee als er een bevoegde docent voor de klas staat, als het deel uitmaakt van het curriculum en als het voor studenten uitdagend en inspirerend is. Van der Ham zei ook in die richting te denken.

De VVD was sceptischer. “Het klinkt fantastisch, want we willen allemaal de bureaucratie terugdringen”, zei kamerlid Anne-Wil Lucas. “Maar D66 versimpelt het probleem. Het onderwijs wordt niet zomaar beter als je er meer geld in stopt. Dat biedt uiteindelijk geen echte oplossing.”

“Ik zal straks betogen dat er meer geld naar het onderwijs moet”, antwoordde Van der Ham. “Maar daar heb ik het nu niet over. Ik zeg alleen: besteed het geld dat er nu heengaat beter. Dat zal mijn collega van de VVD toch ook aanspreken?”

De Tweede Kamer debatteert vandaag en morgen over de staat van het hoger onderwijs.

 

Wat is BigBrain?
“BigBrain is een bedrijf van zeven studenten: drie Delftenaren, drie studenten uit Amsterdam en één uit Enschede. We hebben een internetsite voor recruitment van topstudenten. Studenten kunnen zich inschrijven en laagdrempelig in contact komen met topbedrijven die bij ons zijn aangesloten. Het gaat om bedrijven uit de technische, de financiële en de juridische sector.”

En wat is een digitale medaille?
“Wij noemen de medaille ‘de onderscheiding’. Ik heb een jaar in de Verenigde Staten gestudeerd en daar wordt voor alles wat je presteert in je studententijd een onderscheiding gegeven. In Nederland kennen we dat minder. Dat is jammer. Bij recruitment wordt heel snel vergeten of je een academisch talent was op de universiteit. Na je eerste baan wordt eigenlijk alleen gekeken naar wat je hiervoor hebt gedaan. Wij willen studenten een kans geven zich te profileren op sociale netwerksites zoals LinkedIn en Facebook.”

Hoe ziet die medaille eruit?
“Bij je profielfoto krijg je een kleine medaille waardoor recruiters van een topbedrijf direct kunnen zien of jij hebt gepresteerd tijdens je studententijd. We zijn vooral gericht op LinkedIn omdat daar veel achtergrondinformatie staat over wat je in het verleden hebt gedaan, maar er staat niks over of je een academisch talent was.”

Wanneer verdien je een medaille?
“Je verdient sowieso een medaille als je bij ons op BigBrain.nl staat ingeschreven. Daarvoor moet je voldoen aan diverse eisen, zoals een hoog gemiddelde.”

Wat is hoog?
“We willen graag studenten die minimaal een 7,5 hebben en stellen hoge eisen aan nevenactiviteiten van studenten, zoals ondernemerschap of een studentenbestuur of topsport. Als je gemiddeld een acht hebt en wat minder tijdens je studententijd hebt gedaan, kan het misschien betekenen dat je niet wordt toegelaten, omdat je je alleen maar op je studie hebt gericht. Als je bij ons staat ingeschreven, kom je in aanmerking voor de onderscheiding voor academisch talent. We hebben daarnaast ook een cum laude onderscheiding.”

Hoe checken jullie of iemand voldoet? Iedereen kan van alles beweren.
“Klopt. Als je je inschrijft bij onze internetsite moet je je CV en je originele cijferlijst van de universiteit uploaden. Wij kijken daarnaar en gaan ervan uit dat je geen vals CV levert. Als we twijfelen bellen we.”

Maar met een beetje knip- en plakwerk is misbruik gemakkelijk.
“Klopt, dat is altijd een zeker gevaar. Wij gaan ervan uit dat dit niet gebeurt. Wij zijn al meer dan een jaar bezig met BigBrain en het blijkt dat het nog nooit is voorgekomen. Studenten weten heel goed dat je door de mand kunt vallen als je bij een bedrijf op een sollicitatiegesprek zit.” 

Hoeveel medailles hebben jullie al uitgedeeld?
“Wij zijn er net mee begonnen en zitten nu op 120 medailles.”