Cover

He needed to make 600 nanometre holes in the wafer, in which to grow silicon-germanium dots. Each field of holes, visible as a coloured rectangle, measure 4 by 5 millimetres. Biasotto took the cover photograph himself with a regular camera. The colours, ranging across the colors of a rainbow, depend only on the angle of view. The incident light is white. Interference determines which colour comes out at what angle. Biasotto needed these wells to grow silicon germanium dots in. On top on the dots he constructed a Mosfet transistor, which he then baptised ‘Dotfets’. The hump underneath causes tension, just like books placed under a mattress do. The good news is that in case of the Dotfets, the tension improves the mobility of the charge carriers in the transistor and thus makes the electronics faster.



Cleber Biasotto, ‘Dotfets: Mosfets strained by a Single SiGE dot in a Low-Temperature ELA Technology’, 20 Octobre 2011, PhD supervisor Professor Lis Nanver (EEMCS).

 

Een atlas kent (minstens) twee gebruiken. Het eerste is de serieuze benutting als naslagwerk, het tweede is het meer recreatieve dwalen. Ik heb de indruk dat ‘De Bosatlas van Nederland Waterland’ zich voor beide leent.
Zelf heb ik er zelf voornamelijk in rondgedwaald. Dat leverde verrassende zaken op. Zo laten kaartjes van de geschiedenis (hoofdstuk 1) zien dat pas honderd jaar na Christus een duinenrij ontstaat aan de kust, waarachter zich later een veengebied vormt zodat omstreeks het jaar 800 voor het eerst de contouren van het huidige Nederland te herkennen zijn. Zo recent dus. Verder valt op dat sinds ongeveer het jaar 1500, dus sinds we de drooglegging in eigen hand hebben genomen, de zeespiegel een halve meter is gestegen en het land door inklinking tweeënhalve meter is gedaald. Dweilen met de kraan open heet dat.

Rotterdam en omstreken vormen de focus bij klimaatverandering en water in de stad. De regio rond Rotterdam, zeg vanaf Dordrecht tot aan de kust, heeft zoals dat heet een ‘regio-overstijgend’ probleem met de klimaatverandering (hoofdstuk 4). Werkelijk alle narigheid komt er samen: zout dringt in de polders waardoor die verzilten, de bodem daalt, de drinkwaterkwaliteit loopt gevaar door verder oprukkende verzilting van de waterwegen. Aan de andere kant is er een toename van de afwatering vanuit de rivieren. Dat komt allemaal samen in een regio met de Alexanderpolder op 6,2 meter onder NAP, maar eigenlijk ligt het hele gebied ten noorden van Rotterdam tussen Capelle, Zoetermeer en Delft onder zeeniveau. De consequenties van een overstroming worden keurig in kaart gebracht, met tot een half miljoen getroffenen. Dat soort kaartjes zet aan tot denken.

Laat ik tot slot het hoofdstuk Economie (hoofdstuk 3) niet vergeten. Wie dacht dat de meeste import uit China kwam, ziet hier dat de grootste import (drie maal meer tonnage) uit Rusland afkomstig is, en dat het Verenigd Koninkrijk ons grootste exportland is. Verder is Rotterdam met afstand de grootste haven van Europa, gevolgd door Hamburg, Antwerpen en Marseille. Urk, nu ver van zee, is nog immer de grootste visafslag, vooral op gebied van schol. En dat terwijl Scheveningen de grootste vloot heeft. Maar kennelijk lossen de vriestrawlers niet thuis.

Economisch van betekenis is ook de grote geschiktheid van de Nederlandse bodem voor ondiepe geothermie (warmte- en koude-opslag). Voor diepe geothermie (oppompen van heet water van kilometers diepte) hebben Breda en Harlingen betere papieren dan Delft.
Met de blik op het water hebben de atlasmakers een heerlijk dwaalboek gemaakt met prachtige fotografie, compacte teksten, heldere kaarten en verhelderende infographics. Wat mij betreft een ideaal decembercadeau. 

‘De Bosatlas van Nederland Waterland’, Noordhoff Uitgevers Groningen, 2010, 104 pagina’s, 24,95 euro.