[Column] Samenwerking met Erasmus

En daar was het grote nieuws, op onze Dies Natalis, met een hele mediacampagne eraan vast. De TU Delft gaat samenwerken, nee convergeren zelfs, met de Erasmus Universiteit plus Erasmus Medisch Centrum en de Universiteit Leiden. De muren tussen alfa-, bèta- en gammadisciplines moeten omver om het grootst mogelijke effect te sorteren voor een betere samenleving. “We kunnen het niet alleen”, hoorden we onze magnifieke rector in december al zeggen tegen de ondernemingsraad. Het gaat om ‘uitdagingen zoals klimaatverandering, de energietransitie, toenemende verstedelijking en vergrijzing’ volgens de tekst van zijn diestoespraak.

Prachtig allemaal. En toen, in de diestoespraak, kwamen de drie grote thema’s, voor een totaal van 2,5 miljard euro over 10 jaar:

1. 0,9 miljard euro voor ‘Gezondheid en Technologie’,
2. 1,2 miljard euro voor ‘Kunstmatige intelligentie’,
3. 0,4 miljard euro voor een naamloos thema waar iets gedaan wordt aan ‘enorme transities op het gebied van klimaat, energie, economie, gezondheid en demografie’, middels een ‘netwerk van proeftuinen’ in Rotterdam.

Ziet u de relatie tussen de uitdagingen en de thema’s, en de volgordes? Er gaat dus 0,9 miljard naar het bevorderen van vergrijzing, 1,2 miljard naar een middel dat leuk is om aan te sleutelen en ingezet kan worden bij alle mogelijke onderzoek (maar dat geen maatschappelijke uitdaging is), en een schamele 0,4 miljard naar de drie eerstgenoemde maatschappelijke uitdagingen. Zo schamel dat het bedrag niet eens in de diestoespraak genoemd werd, ik moest het zelf berekenen uit de wél genoemde bedragen.

Auw.

Hier moet toch echt en wel degelijk klimaatgedramd worden! Want de vergrijzing gaat zich vanzelf oplossen als we de energietransitie niet supersnel maken. De levensverwachting van mijn zoon wordt, denk ik, nu al niet meer bepaald door de ontwikkeling van door Philips geleverde, technisch hoogstaande, kunstmatig intelligente robotchirurgen in de ziekenhuizen van straks, maar door de zeespiegelstand, natuurrampen, oorlogen om schaars leefbaar grondgebied, en de beschikbaarheid van drinkwater. Ik zou met liefde mijn eigen jaren levensverwachting boven de 80 inruilen voor jongere jaren van mijn zoon.

Heel veel werk aan de winkel voor bijna alle faculteiten van de TU Delft, met kansen zat voor Rotterdam

De hoogst mogelijke urgentie heeft technologie die uitstoot van broeikasgassen stopt of zelfs omkeert (de zogenaamde Negative Emission Technologies), en broeikasgasvrije technologie die heel veel energie kan produceren. Straks zullen we minder transporteren, weinig of niet vliegen, en het met minder moeten doen dan nu. Een grote transitie inderdaad!

Die thoriumstokende gesmolten­zout­reactoren zullen er moeten komen, met het publieke draagvlak ervoor. Afvalverbranding moet overbodig worden door hergebruik. Fietsen en wandelen moeten voor iedereen aantrekkelijker worden dan autorijden, forensen onaantrekkelijk. Er zijn uiteraard nog veel meer voorbeelduitdagingen.

Heel veel werk aan de winkel voor bijna alle faculteiten van de TU Delft, met kansen zat voor Rotterdam, zou ik denken. Op de website van de  Erasmus Universiteit is wel wat te vinden aan onderzoek dat de goede kant op gaat, maar als hun Bestuurskunde, Bedrijfskunde en Econometrie zouden convergeren met de klimaatweten­schappen en het werk van de TU Delft, om de potentiële impact van rampscenario’s en oplossingen in de peiling te krijgen en te sturen, zouden we echt iets moois kunnen zien ontstaan.

Samenwerking met andere partijen moet steeds een middel zijn om onze strategische doelen te bereiken, en geen doel op zich. We moeten bottom-up zorgen dat we geen geld of inspanning laten ombuigen ten gunste van de nu vergrijzende generatie, als dat ten koste zou gaan van de toekomstige generaties.

Wat gaan de ondernemingsraad en de studentenraad voor advies uitbrengen deze maand? We zullen zien…

Wat kunt u zelf doen? Simpel. De rector organiseert bijeenkomsten over de samenwerkingsplannen, op 21 april en 15 juni. Daar kunt u uw bijdrage aan de discussie leveren.

Dr. Menno Blaauw is programmamanager integraal management systeem bij het Reactorinstituut. Eerder werkte hij er 20 jaar als wetenschappelijk onderzoeker. Ook is hij lid van de ondernemingsraad.

Menno Blaauw / Columnist