[Column] Cum laude

Aan de Vrije Universiteit in Amsterdam is de cum laude regeling officieel afgeschaft. Studenten die hier de master geneeskunde volgen zullen dus geen aparte kwalificatie ontvangen, mochten ze goede cijfers hebben gehaald. Cijfers waren overigens vorig jaar sowieso al afgeschaft bij de master geneeskunde aan de VU. Volgens het afdelingshoofd zou de cum laude regeling te veel nadruk leggen op presteren in plaats van het echte leren. Het interstedelijk studenten overleg (ISO) steunt deze keuze. Volgens onderzoeken ervaren veel studenten te hoge prestatiedruk die leidt tot psychische problemen en ‘Maken cijfers niet per definitie de beste artsen’. Maar maken cijfers wel de beste ingenieurs? Ik denk van wel.

Afhankelijk van de faculteit waaraan je studeert, zit het cum laude percentage van je master ongeveer rond de 10 procent. Ik ervaar zelf dat de studenten die een vak halen met een 8 of hoger, de stof een stuk beter beheersen dan, bijvoorbeeld, ik. Bij mijn studie zijn de meeste toetsingen via een tentamen. Vrijwel elk tentamen is ingericht met basisvragen die de meesten zullen begrijpen en met een paar inzichtelijke vragen die alleen de knappe koppen zullen begrijpen. Studenten die zich hebben ingespannen om de stof zodanig te begrijpen om ook die moeilijkere vragen te beantwoorden, mogen wat mij betreft onderscheiden worden en een bos bloemen krijgen bij het afstuderen.

Het komt hier zelden voor dat studenten met elkaar moeten strijden om een afstudeeropdracht

Maar zou het de prestatiestress wegnemen? Voor mij, en ik denk voor veel andere studenten, is het al genoeg stress om de meeste vakken te halen. Misschien moeten de tentamens wat makkelijker worden gemaakt, dat zou zeker stress reduceren. Voor andere goede ideeën mag het college van bestuur me best een keer bellen.
Maar voor die 10 procent die minimaal gemiddeld een 8 wil staan zal de stress afnemen. Al denk ik dat juist die studenten het belangrijk vinden om zich te kunnen onderscheiden. Als dat wordt weggenomen, zullen ze zoeken naar een andere manier om uit te blinken, zoals een Honours programma, bestuursjaar of dreamteam. Het zal zo maar kunnen dat 10 procent van de studenten opeens een passie krijgt voor vrijwilligerswerk als de cum laude regeling verdwijnt.

Een ander doel van het afschaffen van de cum laude regeling is om de excellerende eenling te transformeren naar iemand die wil leren en samenwerken. Dat zal aan de TU niet zo van toepassing zijn. Hier komt het zelden voor dat studenten met elkaar moeten strijden om een stageplek of afstudeeropdracht terwijl aan de VU iedereen op de beste plekken coschappen wil lopen.

Volgens Rob Mudde zouden vooral buitenlandse studenten huiverig zijn om cum laude af te studeren. Bij Nederlandse studenten zou de focus meer liggen op het extracurriculaire. Hoe komt dat? Geld is denk ik een grote reden, buitenlandse studenten betalen fors om hier te studeren. Ook denk ik dat de Nederlanders door hebben dat cijfers niet erg veel uitmaken en dat je toch wel ergens wordt aangenomen. Er is nog altijd ingenieurstekort in Nederland, en sommige werkgevers nemen nog steeds liever Nederlandssprekende mensen aan.
Kortom, het afschaffen van cum laude heeft hier weinig effect, lijkt me, dus van mij mag hij blijven.

Bas Rooijakkers is masterstudent technische natuurkunde. Hij is geboren in Brabant en heeft een aantal jaar van zijn jeugd op Curaçao gewoond. Hij houdt van hardlopen en sinds de coronapandemie wielrent hij ook. Verder is hij altijd te porren voor een koffietje of speciaal biertje.

Bas Rooijakkers / Columnist