[Column] Bestekgebrek

Vorige maand was de TU Delft jarig en kosten noch moeite zijn gespaard om dat te vieren. Ter gelegenheid van de Dies Natalis schonk de universiteit alle studenten en medewerkers een herbruikbare bestekset ter waarde van €0,83. De totale prijs bedraagt echter twee euro, want er komt nog 17 cent bij voor verwerking en transport plus een euro om het aan ons uit te delen.

Wat een eclatant succes is dat schitterende bestek! Nergens zie ik er mensen mee eten, dus ik vermoed dat het onmiddellijk een mooi plekje in de vitrinekast thuis heeft gekregen. Het sublieme lichtblauwe eetgerei is een ware lust voor het oog. Het zit in een betoverend mooi plastic bewaardoosje dat moeiteloos opengaat en op zijn beurt weer is gevat is in een beeldschoon kartonnen doosje ter bescherming van de esthetische doch o zo kwetsbare opdruk.

Tot zover Tussen Kunst en Kitsch. Wat is dit voor beschamende vertoning? Ik weet niet of ú de handen heeft van een zesjarig kind, maar ik acht de kans vrij groot dat het bestek ook voor u veel te klein is. Vroeger kregen baby’s vaak een lepel en een vork cadeau van opa en oma, om te gebruiken zodra ze vast voedsel gingen eten. Ik heb mijn babybestekje nog steeds en het blijkt van hetzelfde formaat te zijn als dit herbruikbare bestek. De lepel heeft de afmetingen van een eierlepeltje. Erg handig voor het nuttigen van een zachtgekookt eitje, dat je overigens nergens op de campus kunt krijgen. Iets minder handig om soep mee te eten, tenzij je lunchpauze anderhalf uur duurt.
Dit alles wordt u  ̶o̶p̶g̶e̶d̶r̶o̶n̶g̶e̶n̶  aangeboden in het kader van het verduurzamen van de campus. Het is weliswaar in China geproduceerd, maar ter compensatie is het per schip en niet per vliegtuig naar Delft vervoerd. Ik had veel liever gezien dat de coördinator duurzaamheid die 40 duizend setjes persoonlijk uit China was gaan ophalen met een bakfiets.

Hoe duurzaam het is als iedereen zijn bestek onder de warme kraan schoonspoelt?

Hoe lang dit herbruikbare bestek meegaat is niet bekend, evenmin of er bij het gebruik deeltjes microplastic vrijkomen om de maaltijd te verrijken met voedzame polymeren. Maar de hamvraag is natuurlijk: hoe duurzaam het is als iedereen zijn bestek na gebruik onder de warme kraan schoonspoelt?

Ik durf er mijn prachtige bestekset onder te verwedden dat een door CE Delft uitgevoerde levenscyclusanalyse (LCA) negatief gaat uitpakken in vergelijking met bestek van roestvrijstaal dat collectief in een afwasmachine wordt gereinigd. Want dat is namelijk ook zo voor bekers, glazen en servies, aldus een rapport van CE Delft. Maar wacht eens even… we hádden vroeger toch metalen bestek, voordat het werd vervangen door die plastic wegwerptroep? Dat bleek bij nader inzien toch niet zo’n goed idee, en daarom stappen we nu dus over op herbruikbaar wegwerpbestek. Ik kan me echt niet voorstellen dat iemand zijn setje meer dan honderd keer gaat gebruiken. Het zal nog wel even duren voordat eindelijk het besef indaalt dat bestek van roestvrijstaal dat collectief wordt gereinigd het meest duurzaam is, en oneindig veel prettiger in het gebruik. Op dat moment zijn we terug bij af en kunnen we met recht spreken van circulair inzicht. Bon appétit!

^{V.l.n.r: mijn babybestek, de herbruikbare bestekset, grotemensenbestek. (Foto: Dap Hartmann)}