Bindend studieadvies minder streng

Dat maakt ze vanmiddag bekend in haar toespraak bij de opening van het nieuwe studiejaar in Tilburg. Veel universiteiten en hogescholen hanteren nu een strengere norm, bijvoorbeeld 50 punten.

Het nieuws zal vooral bij de Erasmus Universiteit Rotterdam hard aankomen. Daar geldt sinds 2012 een norm van 60 punten: onder het motto ‘nominaal is normaal’ moeten de Rotterdamse studenten in één keer hun propedeuse halen of anders hun biezen pakken. De TU Delft hanteert een bsa van 45 studiepunten. Daar zou nu een streep doorheen gaan.

Tenminste, als de D66-minister in de Tweede Kamer een meerderheid achter haar voorstel krijgt. Het plan staat niet in het regeerakkoord, dus de coalitiepartijen (behalve D66 zijn dat VVD, CDA en ChristenUnie) zullen een eigen afweging maken. Het nieuwe ‘plafond’ gaat op zijn vroegst volgend collegejaar gelden.

Onnodig struikelen

Van Engelshoven wil ermee bereiken dat studenten niet langer “onnodig struikelen” in het eerste studiejaar, licht ze toe. Ook hoopt ze dat de ‘psychische druk’ op studenten afneemt nu de norm enigszins wordt verlaagd.

“Met een BSA van 50 of 60 studiepunten in het eerste jaar pak je studenten op het kwetsbaarste moment, aan het begin van hun studie”, meent Van Engelshoven. Daar zouden vooral studenten last van hebben die als eerste uit hun familie gaan studeren en moeten wennen aan hun “nieuwe leven als student”. Ook hoopt ze dat laatbloeiers op deze manier meer kans maken.

Het bindend studieadvies is oorspronkelijk bedoeld om op tijd te beoordelen of een student geschikt is voor de opleiding. Universiteiten en hogescholen konden ermee voorkomen dat slechte studenten jarenlang bleven ploeteren om dan alsnog te stranden.

Kansloos?

Maar volgens de minister gebruiken opleidingen het BSA tegenwoordig om trage studenten eruit te filteren en het ‘rendement’ van de opleiding te verhogen. “Ik wil niet dat het systeem zo uitpakt en daarom grijp ik in”, zegt ze. “Wie twee derde van zijn eerste jaar haalt kan nooit op de verkeerde plek zitten of kansloos zijn.”

Twee jaar geleden bleek dat hogescholen en universiteiten massaal de wet overtraden met hun bindend studieadvies door studenten ook aan het einde van het tweede jaar nog weg te sturen. Een reeks vonnissen van onderwijsrechtbank CBHO maakte daar een einde aan.

Instellingen pasten snel hun regels aan, maar toen waren honderden studenten al onterecht weggestuurd. Zij mochten in principe weer terugkeren. Een stuk of veertig studenten deden dat ook daadwerkelijk.

Rechtszaken

Maar universiteiten en hogescholen hadden toch veel ruimte om hun eigen norm te stellen. Dit voorjaar wonnen de Erasmus Universiteit en de Hogeschool Rotterdam nog twee rechtszaken van studenten die de strenge BSA-norm van 60 punten aanvochten.

Als het aan minister Van Engelshoven ligt, komt daar dus een einde aan. In een debat met de Tweede Kamer had ze al eens eerder gezegd dat ze overwoog om grenzen te stellen aan het bindend studieadvies.

In het najaar komt de minister met een brief over de toegankelijkheid van het hoger onderwijs. Daarin zal ze ook dit voorstel nader uitwerken. Ze hoopt dat de onderwijsinstellingen erop vooruit zullen lopen en nu alvast hun normen gaan aanpassen.

HOP, Bas Belleman