Campus

Beatles bootlegs

Een krappe vijftienhonderd albums van de Beatles heeft kenner Azing Moltmaker in zijn bezit. Terwijl de Beatles er toch echt maar hooguit vijftig hebben uitgebracht.

Moltmaker – oprichter van het Beatles Museum in Alkmaar en auteur van talloze Beatlesboeken – legde maandagavond bij Studium Generale uit hoe dat zit. De Beatlesmaniak onthulde het ‘geheim van de platenindustrie’.

Achter zijn katheder heeft Moltmaker enkele honderden juweeltjes uit zijn collectie opgesteld. De meeste ervan zijn illegale persingen. Deze zogeheten bootlegs zijn illegaal uitgebrachte albums, waar de officiële platenmaatschappij op het oog niets mee te maken heeft. Dankzij het hoge concert- en studiotempo van de Beatles bestaat er een schat aan zulk illegaal materiaal. Echte fans gaan uit hun dak bij het horen van nog nooit uitgebrachte nummers, alternatieve versies en zelfs regelrechte studiomissers.

In de jaren zeventig, de begindagen van de illegale muziekmarkt, was de bootleg vaak niet veel meer dan een witte hoes met de tekst ‘Rare Beatle Performances’ erop geplakt. Bij platenbeurzen en fandagen waren ze in het geniep te krijgen, want officieel waren ze verboden.

Toch was er volgens Moltmaker sprake van een samenzwering tussen de legale en illegale platendrukkers. De bootlegindustrie maakte het publiek eerst lekker, waarna de officiële platenmaatschappij van de Beatles, Apple, de grote slag kon slaan. Neem de 96 uur aan ongebruikte opnamen uit de zogenaamde Get-Backperiode in 1967. De vraag van fans hiernaar was overweldigend. Vervolgens kwam Apple met de geautoriseerde versie die bovendien een aantal extra, niet eerder uitgebrachte nummers bevatte. Natuurlijk wilde de echte Beatlesmaniak die nummers ook hebben: en de cirkel was rond. Apple en de bootleggers hielden elkaar in leven.

Door de bootlegindustrie beschikken we nu over heel speciale nummers. Hiervan laat Moltmaker een mooi voorbeeld horen. Paul McCartney maakt een fout in het nummer ‘A Day in the Life’ en zingt in volledige harmonie de adhoctekst ‘Oh, shit!’. Op een andere plaat breekt John Lennon een gitaarsnaar. Aan zulke nummers is alleen te komen via de bootlegs.

Lennons vrouw Yoko Ono was overigens zelf ook niet vies van bootleggen: in het geheim nam zij ruim honderd uur aan radioshows op van haar man. Zij verdiende hier onlangs een fortuin mee toen de opnamen werden uitgebracht.

Beatlesbootlegs blijven nog steeds uitkomen, zelfs dertig jaar na het uiteengaan van de band. Moltmaker wil ze allemaal op papier catalogiseren. Dit jaar komt zijn eerste van veertig geplande boeken uit: A Long And Winding Road’.

Een krappe vijftienhonderd albums van de Beatles heeft kenner Azing Moltmaker in zijn bezit. Terwijl de Beatles er toch echt maar hooguit vijftig hebben uitgebracht. Moltmaker – oprichter van het Beatles Museum in Alkmaar en auteur van talloze Beatlesboeken – legde maandagavond bij Studium Generale uit hoe dat zit. De Beatlesmaniak onthulde het ‘geheim van de platenindustrie’.

Achter zijn katheder heeft Moltmaker enkele honderden juweeltjes uit zijn collectie opgesteld. De meeste ervan zijn illegale persingen. Deze zogeheten bootlegs zijn illegaal uitgebrachte albums, waar de officiële platenmaatschappij op het oog niets mee te maken heeft. Dankzij het hoge concert- en studiotempo van de Beatles bestaat er een schat aan zulk illegaal materiaal. Echte fans gaan uit hun dak bij het horen van nog nooit uitgebrachte nummers, alternatieve versies en zelfs regelrechte studiomissers.

In de jaren zeventig, de begindagen van de illegale muziekmarkt, was de bootleg vaak niet veel meer dan een witte hoes met de tekst ‘Rare Beatle Performances’ erop geplakt. Bij platenbeurzen en fandagen waren ze in het geniep te krijgen, want officieel waren ze verboden.

Toch was er volgens Moltmaker sprake van een samenzwering tussen de legale en illegale platendrukkers. De bootlegindustrie maakte het publiek eerst lekker, waarna de officiële platenmaatschappij van de Beatles, Apple, de grote slag kon slaan. Neem de 96 uur aan ongebruikte opnamen uit de zogenaamde Get-Backperiode in 1967. De vraag van fans hiernaar was overweldigend. Vervolgens kwam Apple met de geautoriseerde versie die bovendien een aantal extra, niet eerder uitgebrachte nummers bevatte. Natuurlijk wilde de echte Beatlesmaniak die nummers ook hebben: en de cirkel was rond. Apple en de bootleggers hielden elkaar in leven.

Door de bootlegindustrie beschikken we nu over heel speciale nummers. Hiervan laat Moltmaker een mooi voorbeeld horen. Paul McCartney maakt een fout in het nummer ‘A Day in the Life’ en zingt in volledige harmonie de adhoctekst ‘Oh, shit!’. Op een andere plaat breekt John Lennon een gitaarsnaar. Aan zulke nummers is alleen te komen via de bootlegs.

Lennons vrouw Yoko Ono was overigens zelf ook niet vies van bootleggen: in het geheim nam zij ruim honderd uur aan radioshows op van haar man. Zij verdiende hier onlangs een fortuin mee toen de opnamen werden uitgebracht.

Beatlesbootlegs blijven nog steeds uitkomen, zelfs dertig jaar na het uiteengaan van de band. Moltmaker wil ze allemaal op papier catalogiseren. Dit jaar komt zijn eerste van veertig geplande boeken uit: A Long And Winding Road’.

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.