‘APK-test’ voor elektriciteitsnetwerk

De veroudering van de elektrische infrastructuur is een van de grootste problemen van de toekomst, aldus prof.dr. Johan Smit van hoogspanningstechniek (EWI) en bestuursvoorzitter van Ksandr (knowledge sharing and research). “De huidige systemen zijn gemiddeld 32 jaar oud en tien procent daarvan is verouderd. Wij gaan onderzoeken wat vervangen moet worden.” Ksandr is volgens hem ‘een onafhankelijk instituut, waar (internationale) bedrijven voor nutsinfrastructuren kunnen aankloppen met verouderingsproblemen, die Ksandr – tegen betaling – oplost.

De afgelopen jaren vielen in diverse landen onverwacht de stroom uit. Een schrikbeeld. Volgens Smit wordt de kans op stroomuitval alleen maar groter als er geen maatregelen worden genomen. “Ik voel mij er voor verantwoordelijk om die problemen te bespreken en te helpen op te lossen.”

Met Ksandr wil Smit niet alleen diagnoses stellen, maar vooral een systeem ontwikkelen die de verouderingsprocessen in kaart brengen. “Je auto laat je ieder jaar APK testen. Zo’n systeem bestaat niet voor de elektrische infrastructuur. Als een apparaat uitvalt is het meteen te laat. Je moet de levensduur van een individueel apparaat kennen, zodat je weet wanneer je een apparaat moet vervangen. Nu zijn energietransformatoren nog zwarte dozen. Ze gaan veertig tot zestig jaar mee. Maar je kan er niet in kijken, dus je weet niet hoe lang een apparaat nog zal werken of wat er mis is.”

Onderzoek door Ksandr kan volgens hem geld besparen: “Bijvoorbeeld als je zo’n transformator van tien miljoen euro, vijf jaar langer kan gebruiken. Het diagnostische onderzoek kost veel minder geld.”

Meten is weten en de onbekendheid van hoe de apparaten en infrastructuur eraan toe zijn, is de grootste vijand. “De mensen die die infrastructuur in de jaren zestig aanlegden, zijn overleden of met pensioen. Ze wisten niet dat alles pas later vernieuwd zou worden dan gepland, waardoor de uitval als een grote verrassing is gekomen.”

De voordelen van de samenwerking voor de TU zijn talrijk, volgens Smit. “We kunnen ervaringen uitwisselen met de energiebedrijven. Problemen die zich in de praktijk voordoen, kunnen wij gericht proberen op te lossen. Eén promovendus van de TU is in dienst bij Ksandr. Het instituut hoeft geen winst te maken, waardoor extra geld vrij komt voor wetenschappelijk onderzoek.”

De veroudering van de elektrische infrastructuur is een van de grootste problemen van de toekomst, aldus prof.dr. Johan Smit van hoogspanningstechniek (EWI) en bestuursvoorzitter van Ksandr (knowledge sharing and research). “De huidige systemen zijn gemiddeld 32 jaar oud en tien procent daarvan is verouderd. Wij gaan onderzoeken wat vervangen moet worden.” Ksandr is volgens hem ‘een onafhankelijk instituut, waar (internationale) bedrijven voor nutsinfrastructuren kunnen aankloppen met verouderingsproblemen, die Ksandr – tegen betaling – oplost.

De afgelopen jaren vielen in diverse landen onverwacht de stroom uit. Een schrikbeeld. Volgens Smit wordt de kans op stroomuitval alleen maar groter als er geen maatregelen worden genomen. “Ik voel mij er voor verantwoordelijk om die problemen te bespreken en te helpen op te lossen.”

Met Ksandr wil Smit niet alleen diagnoses stellen, maar vooral een systeem ontwikkelen die de verouderingsprocessen in kaart brengen. “Je auto laat je ieder jaar APK testen. Zo’n systeem bestaat niet voor de elektrische infrastructuur. Als een apparaat uitvalt is het meteen te laat. Je moet de levensduur van een individueel apparaat kennen, zodat je weet wanneer je een apparaat moet vervangen. Nu zijn energietransformatoren nog zwarte dozen. Ze gaan veertig tot zestig jaar mee. Maar je kan er niet in kijken, dus je weet niet hoe lang een apparaat nog zal werken of wat er mis is.”

Onderzoek door Ksandr kan volgens hem geld besparen: “Bijvoorbeeld als je zo’n transformator van tien miljoen euro, vijf jaar langer kan gebruiken. Het diagnostische onderzoek kost veel minder geld.”

Meten is weten en de onbekendheid van hoe de apparaten en infrastructuur eraan toe zijn, is de grootste vijand. “De mensen die die infrastructuur in de jaren zestig aanlegden, zijn overleden of met pensioen. Ze wisten niet dat alles pas later vernieuwd zou worden dan gepland, waardoor de uitval als een grote verrassing is gekomen.”

De voordelen van de samenwerking voor de TU zijn talrijk, volgens Smit. “We kunnen ervaringen uitwisselen met de energiebedrijven. Problemen die zich in de praktijk voordoen, kunnen wij gericht proberen op te lossen. Eén promovendus van de TU is in dienst bij Ksandr. Het instituut hoeft geen winst te maken, waardoor extra geld vrij komt voor wetenschappelijk onderzoek.”