Aandeel vrouwelijke hoogleraren aan TU gestegen

Landelijk is de mijlpaal van 20 procent vrouwelijke hoogleraren voor het eerst gepasseerd. Ze draaien bovendien meer uren dan mannen: gemeten in fte (voltijdsbanen) is 20,9 procent vrouw. Dat is een toename van 1,6 procentpunt ten opzichte van 2016. Het is de grootste stijging sinds 1998, meldt het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren (LNVH).

Met uitzondering van de Universiteit van Amsterdam is het aandeel vrouwelijke hoogleraren aan alle universiteiten gestegen. De Open Universiteit ligt met meer dan 30 procent aan kop. De Technische Universiteit Eindhoven is hekkensluiter met 12,6 procent vrouwelijke hoogleraren. Bij de Technische Universiteit Delft, de Vrije Universiteit Amsterdam en de Universiteit van Tilburg is het groeipercentage hoger dan het gemiddelde groeipercentage van 1,6 procent van alle Nederlandse universiteiten.

In 2015 bepaalden alle universiteiten hoeveel vrouwelijke hoogleraren ze in 2020 wilden hebben.

De universiteiten van Leiden, Maastricht en Nijmegen bereikten hun doelstelling eind vorig jaar al. Vier universiteiten gaan het ondanks hun hoge ambities waarschijnlijk niet halen, denkt het LNHV: de Erasmus Universiteit, de Technische Universiteit Eindhoven, Universiteit Twente en Wageningen Universiteit.

TU Delft

De TU Delft komt nog 0,4 procent tekort om het streefcijfer van 2020 te bereiken. Volgens collegelid Rob Mudde gaat de universiteit komend jaar over haar streefcijfer heen en stelt zij het voor de komende periode weer naar boven bij.

Mudde is tevreden dat de TU op een aantal punten vooruitgang boekt. “Onze Glazen Plafond Index – het aantal universitair hoofddocenten gedeeld door het aantal hoogleraren – is met 1,1 de laagste van alle universiteiten. Je ziet in de sector techniek deze index over de jaren heen flink teruglopen richting 1. We zijn er nog lang niet, maar veel parameters staan de goede kant op of ontwikkelen zich in de goede richting.”

Het Delftse vrouwennetwerk DEWIS is blij met de geboekte vooruitgang.

‘Het is natuurlijk een beetje vreemd als we staan te juichen om 20 procent’

Alert blijven

LNVH-woordvoerder Lidwien Poorthuis roept op ook alert te blijven. “Universiteiten doen hard hun best en het gaat de goede kant op. Maar het is natuurlijk een beetje vreemd als we staan te juichen om 20 procent. Mannen zijn nog altijd sterk oververtegenwoordigd in de hoogste echelons van de wetenschap.” Het zal volgens LHNV nog  zo’n 30 jaar duren voordat er evenveel vrouwen als mannen hoogleraar zijn.

De aanzienlijke stijging van het aandeel vrouwelijke hoogleraren in 2017 is mede te danken aan de zogeheten Westerdijkbeurzen. Toenmalig minister Bussemaker investeerde eenmalig vijf miljoen euro zodat universiteiten in één jaar tijd 100 nieuwe vrouwelijke hoogleraren konden aanstellen. Een deel van deze hoogleraren werd in 2017 benoemd en telt mee in de monitor.

De TU Delft heeft zelfs meer vrouwelijke wetenschappers aangenomen dan de ruimte die het programma gaf, door in te schrijven op beurzen die andere universiteiten niet hadden benut. Ook heeft de TU al jaren talentvolle vrouwelijke wetenschappers een plek gegeven via het Delft Technology Fellowship programma.

Kunstmatig

De ‘kunstmatige’ stijging via de Westerdijkbeurzen brengt nog geen duurzame cultuurverandering met zich mee, waarschuwt het netwerk, dat zich bovendien zorgen maakt over het nog altijd dalende aandeel vrouwelijke promovendi.

Want hoewel het totaal aantal promovendi (in fte) in 2017 toenam, was slechts een klein aandeel daarvan vrouw. Hierdoor neemt voor het zesde jaar op rij het aandeel vrouwelijke promovendi af.

Afname van het aantal vrouwelijke promovendi

Het wetenschapsveld Techniek mocht het grootste aantal promovendi (in fte) verwelkomen; in totaal 137 fte, waarvan 114 fte voor mannen en 23 fte voor vrouwen. Met de TU Delft als uitschieter: in Delft nam het aantal mannelijke promovendi met 70 fte toe en het aantal vrouwelijke promovendi met 3 fte af. Het percentage (26,8) vrouwelijke promovendi is aan de TU overigens het laagst van heel Nederland.

TU Delft collegelid Rob Mudde heeft geen verklaring voor de afname van het aantal vrouwelijke promovendi, maar noemt het wel een punt van aandacht. Hij zet vraagtekens bij de cijfers uit de monitor. Een van de tabellen gaat uit van zo’n 1.100 promovendi aan de TU, maar dat zijn er volgens Mudde veel meer. Om precies te zijn 2.799 per 31 december 2017. Het betreft het totaal aantal promovendi inclusief onbezoldigden. In die groep ligt het percentage vrouwen al zes jaar op 28 procent.

Bestuur

Het LNVH eindigt met een positieve noot. Zij constateert een toename van het aandeel vrouwen in raden van toezicht en universitaire colleges van bestuur. Het aandeel vrouwen in raden is gestegen tot 37,7 procent (Delft, 40 procent) en in colleges  tot 34,1 procent (Delft 33 procent).

HOP, Steffi Weber / Delta, Connie van Uffelen en Marjolein van der Veldt