1,5 graden niet haalbaar: gaan Delftse wetenschappers actievoeren?

Op 27 oktober plakte klimaatactiegroep Scientific Rebellion nog grote posters op het raam van het Ministerie van Economische zaken en Klimaat. Het was een protest tegen gasboringen in de Waddenzee. Nu komen de actievoerende wetenschappers met een petitie en een open brief, waarmee zij de conclusie van het IPCC-rapport dat op 28 februari dit jaar verscheen, onderschrijven. De wereld stevent niet langer af op een opwarming van 1,5 graden binnen tien jaar, staat daarin, maar gaat zeker naar 2 graden. Meer dan duizend wetenschappers van over de hele wereld tekenden deze petitie.

Tien van die ondertekenaars werken aan de TU Delft. Delta sprak met drie van hen, allemaal van de vakgroep geoscience and remote sensing. Waarom tekenden zij deze petitie? Zijn ze van plan meer acties te steunen?

Verkeerde urgentie
“Veel klimaatbeleid is nog wel gebaseerd op 1,5 graden opwarming”, zegt ‘wolkenprofessor’ Herman Russchenberg, afdelingshoofd van geoscience and remote sensing. “Terwijl we nu al op 1,1 graden zitten, dus is dit niet meer haalbaar. Daar zou je als overheid open en eerlijk over moeten zijn. Nu communiceer je met de verkeerde urgentie. Je laat mensen werken voor iets dat onhaalbaar is, terwijl we onder de 2 graden moeten blijven.”

‘De petitie zelf komt waarschijnlijk in een la te liggen’

Een ander kritiekpunt voor Russchenberg is dat veel beleidsstukken rekening houden met technologie die over dertig jaar CO₂ uit de lucht kan halen. “Ik ben daar voorstander van, maar het is erg riskant om ervan uit te gaan dat die technologie er dan echt is. Het is een aanname. Dat zou je erbij moeten vertellen.”

Tot slot, zegt Russchenberg, kunnen de rijke landen meer doen voor ontwikkelingslanden. “Er is honderd miljard dollar beloofd aan ontwikkelingslanden om milieuschade te compenseren.” Dat bedrag is er nog niet en rijke landen zouden zelfs verder moeten gaan, vindt hij. “Je zou ook geld moeten inzetten om die landen fossielvrij op ons niveau van welvaart te brengen. Wij hebben hun CO₂-budget als het ware al opgemaakt.”

Over het effect van de oproep van Scientist Rebellion maakt Russchenberg zich geen illusies. “De petitie zelf komt waarschijnlijk in een la te liggen. Maar ik hoop dat er naar aanleiding van gesprekken over de petitie nog meer debatavonden, opiniestukken en lezingen over klimaat in de media komen. Daar kan de afdeling communicatie van de TU verder aan bijdragen, door bijvoorbeeld meer van dit soort events te organiseren.”

Tomatensoep
Raquel Serrano Calvo, postdoc bij Russchenbergs afdeling kreeg de petitie van hem. Ze ziet juist al veel workshops, conferenties en wetenschappelijke papers over klimaatverandering voorbij komen. “Maar op dit moment luisteren politici en andere mensen niet naar wat wetenschappers zeggen. En sommige activiteiten zijn meer voor de ontspanning dan serieus bedoeld. Ik denk dat we mensen nog een stuk bewuster moeten maken.”

De petitie laat zien dat de hele wetenschappelijke wereld van geografie tot biologie betrokken is bij klimaatverandering, zegt Serrano Calvo. En nee, acties zoals het besmeren van schilderijen met tomatensoep dragen daar niet aan bij, vindt ze. “Die zorgen niet direct voor het tegengaan van klimaatverandering. Ikzelf wil alleen meedoen aan protesten die geen schade veroorzaken.”

‘Ik ga mij niet vastketenen aan een hek’

Ook collega Riccardo Riva heeft de petitie getekend. Hij is universitair hoofddocent bij geosciences en houdt zich ook bezig met klimaatonderzoek. Eerder dit jaar werkte hij al mee aan een item van Nieuwsuur over een versnelling in de zeespiegelstijging. Ook liep hij de klimaatmars in Rotterdam.

Het tekenen van de petitie was voor Riva een logische volgende stap. “Toen ik mijn bijdrage aan Nieuwsuur deelde op Twitter, reageerden er alleen mensen die tegen klimaatmaatregelen zijn. Toen dacht ik: het is belangrijk om als wetenschapper te reageren op beleid en een tegengeluid te laten horen. Blijven hameren op de 1,5 graden opwarming heeft in zijn ogen geen zin. “Die halte hebben we gemist, we moeten ons nu focussen op maximaal 2 graden.”

Of Riva ook meedoet aan verdere acties, weet hij niet. ‘’Ik ga mij niet vastketenen aan een hek van een bedrijf bijvoorbeeld, maar een extra klimaatmars of een actie van een groep TU-wetenschappers zou ik wel interessant vinden. Al ga ik zelf niet extreem de spotlight zoeken.”