Het gaat fantastisch!

Even snel een wasje draaien was er voor de Tweede Wereldoorlog niet bij. De vuile kleding werd zondagavond in de week gezet en een dag later in grote ketels met soda gekookt. Vervolgens moest het nog gemangeld, gewrongen, gebleekt, geblauwd, ingevlochten, voorgekauwd en gestijfd worden. Het is bijna niet meer voor te stellen hoe arbeidsintensief dat alles was. Nu ben je met een druk op de knop van de wasmachine al bijna klaar.

Het is een van de vele voorbeelden van Simon Rozendaal om aan te tonen hoeveel beter het leven is geworden. Rozendaal studeerde scheikunde in Delft en is wetenschapsjournalist voor Elsevier. Hij mag ook graag een beetje provoceren. Waarom staan de kranten en tijdschriften vol met onheilspellende boodschappen over lucht- en watervervuiling? Rozendaal vindt het maar onzin.

Dat geldt ook voor veel alarmerende berichten over de bedreiging van diersoorten. De wetenschapsjournalist kreeg het in het verleden al met milieuorganisaties en activisten aan de stok. Overigens onderbouwt Rozendaal steeds duidelijk zijn opvattingen met studies en wetenschappelijke publicaties.

In korte hoofdstukken legt hij steeds uit hoe de situatie nu veel beter is dan vroeger. Neem het vliegtuig. “De afgelopen zeventig jaar zijn vliegtuigen zo’n 70 procent zuiniger geworden, gemeten in het brandstofverbruik per stoel per kilometer.” Bovendien zijn ze nu veiliger. De kans is groter dat je overlijdt wanneer je op de fiets stapt dan in een vliegtuig.

Waarom het beter is geworden

Rozendaal verklaart ook waarom alles zoveel beter is geworden. Een belangrijke rol speelt de technologie. “Dat we tegenwoordig minder hard hoeven te werken in het huishouden, dat we meer vrije tijd hebben, rijker zijn dan vroeger, enzovoort, komt – via de verhoogde productiviteit – mede door de ‘wet van Moore’ die we al etsend en belichtend in de levenloze materie hebben gegrift”, schrijft hij.

Daarbij sluit hij niet zijn ogen voor de nadelen van nieuwe technologie. Reuzehandig dat je snel communiceert via e-mail. Maar als je niet uitkijkt, beantwoord je de hele dag berichten. “Maar toch: als je twee stappen voorwaarts maakt en er een achteruit gaat, schiet je toch op.”

Het optimisme, de pakkende schrijfstijl en mooie voorbeelden maken dit boek een aanrader. Veel van wat hij schrijft is overtuigend. Al kun je natuurlijk altijd stellen dat alles wel beter wordt, maar nog heel veel beter had kunnen, en misschien wel moeten, zijn…

Deze recensie verscheen eerder op Kennislink.nl