[Boek] De uitzonderlijke biografie van Rana el Kaliouby

De ouders van Rana el Kaliouby leerden elkaar kennen toen hij haar en een vriendin betrapte op frauderen tijdens een universitair examen. Daten was ondenkbaar, dus vroeg hij haar vader meteen maar om haar hand. Het werd een gelukkig huwelijk en ze kregen drie dochters. Het gezin voegde zich naar de tradities, maar niet alle. El Kaliouby’s moeder bleef werken en ze investeerden in de opleiding van de dochters, al mochten die maar uit drie dingen kiezen: informatica, techniek en medicijnen.

El Kaliouby trouwt (na stiekem daten) met de oprichter van een startup. Ze mag van hem – ze draagt inmiddels uit eigen beweging een hoofddoek onder invloed van een populaire tv-imam – in haar eentje naar Cambridge reizen voor een vervolgstudie. Sterker nog, hij moedigt haar aan, tot ontzetting van haar vader, die vindt dat een vrouw best mag werken zo lang ze het huishouden maar niet verwaarloost. El Kaliouby is gefascineerd geraakt door affective computing, het automatisch herkennen van emoties. Dat vakgebied behoort tot de voorhoede van de kunstmatige intelligentie en dan is Caïro niet de meest geschikte thuisbasis.

Haar software moet autistische kinderen helpen met het ‘lezen’ van gezichten

Het traject in Cambridge en later dat andere Cambridge, Massachusetts, zal de Westerse lezer wellicht bekender voorkomen. Briljante onderzoekster promoveert, krijgt aanstelling aan prestigieuze universiteit om verder te werken aan haar software, die onder meer autistische kinderen moet helpen met het ‘lezen’ van gezichten. Commerciële interesse leidt tot de oprichting van een startup. Een wereldwijd reclamebureau meldt zich als klant, om de effecten van spotjes te testen. Er zijn haperingen, bijvoorbeeld omdat de software niet lijkt te werken in China, maar die worden overwonnen.

Inmiddels is Rana el Kaliouby al enkele jaren de ceo van Affectiva, nog altijd een startup onder de vleugels van MIT’s beroemde Media Lab, maar wel eentje die op de voet gevolgd wordt door giganten als Apple, Google en Amazon. Wat als je smartphone niet alleen je stem hoort, maar ook aan je gezicht kan zien hoe je je voelt?

Hoe interessant de technologie ook is, het fascinerende aan dit boek is toch vooral de enorme hoeveelheid doorzettingsvermogen die El Kaliouby aan de dag legt om te komen waar ze is. Het zijn die passages die Girl Decoded uittillen boven de gemiddelde Silicon-Valley-autobiografie.

• Rana el Kaliouby, Girl Decoded, Penguin, 2020, hardcover, 352 blz, € 28, ISBN 978-0-241-45151-9

Christian Jongeneel / Freelance redacteur