Wetenschap

Geen vrachtverkeer op verlengde A4

Een betaalbare A4 Delft-Schiedam die niet te horen, te zien of te ruiken is. Dat is volgens de Delftse dr.ir. Frank van der Hoeven mogelijk als vrachtverkeer geen toegang krijgt tot deze weg.

Woensdag verscheen zijn rapport voor de Zuidhollandse Milieufederatie.

Al 35 jaar zijn er plannen om de A4 door te trekken van Delft naar Schiedam, een stuk asfalt van zeven kilometer. De omliggende gemeenten en de milieubeweging zijn tegen omdat hij een natuurgebied en woonwijken doorsnijdt. Door hun protesten ligt de weg er anno 2001 nog steeds niet.

Inmiddels lijkt de weg er toch te komen. Vorige maand bereikten gemeentebestuurders, maatschappelijke organisaties en de milieubeweging een akkoord voor aanleg van de weg, ontwikkeld door de Zuid-Hollandse provinciebestuurder Norder. Het plan-Norder moet nog worden goedgekeurd door de gemeenten in en om Midden-Delfland, het waterschap Delfland en de provincie.

De zes gemeenten vinden de voorstellen onvoldoende. In een brief aan Norder stellen ze alleen een akkoord te tekenen als de A4 straks daadwerkelijk ‘niet te horen, niet te zien en niet te ruiken is’.

De milieufederatie, toch al niet overtuigd van het nut van de weg, gaf vervolgens Van der Hoeven opdracht om te kijken of deze eisen realistisch waren. ,,Mijn plan toont aan dat het mogelijk is om een weg te maken die de drukke A13 ontlast, die betaalbaar is en die aan de milieueisen van de gemeenten voldoet”, aldus Van der Hoeven. De Delftse bouwkundige ontwikkelde in 2000 al een concept voor een ondergrondse aanleg van de A4. Hij promoveerde dit voorjaar op het onderwerp ‘ondergronds bouwen voor meervoudig ruimtegebruik boven en langs de Ring Rotterdam en Amsterdam’.

Geluidsoverlast

In Norders plan wordt de A4 vanaf Delft gedeeltelijk verdiept (2,5 meter diep) aangelegd in het landschap, en verdwijnt de weg tussen Schiedam en Vlaardingen in een tunnelbak. Aan het begin (Kruithuisweg) en eind (Kethelplein) wordt de weg niet overkapt en komen geluidswallen van 4,3 meter hoog. ,,Doordat de weg aan de bovenkant open is, is er nog steeds geluidsoverlast en luchtverontreiniging”, stelt Van der Hoeven.

De bouwkundige bedacht een concept voor een volledig overkapte weg, de Delftseweg. Om zo’n verdiepte weg in financieel opzicht mogelijk te maken, wordt deze tunnel uitsluitend bestemd voor personenauto’s. ,,Dit maakt de constructie goedkoper, omdat de weg minder diep komt te liggen en minder breed uitgevoerd kan worden”, stelt de TU-onderzoeker. Daardoor zijn de aanlegkosten volgens hemvergelijkbaar met het plan-Norder, dat 1,1 miljard gulden moet kosten.

Het financiële voordeel van een personenautosnelweg zit ‘m in de hoogte. Personenwagens en minivans kunnen volstaan met een doorrijhoogte van twee meter. De vraag rijst of mensen door zo’n lage tunnel van 2,5 meter durven. Volgens Van der Hoeven is het een kwestie van wennen.

,,In Parijs wordt bij Versailles gewerkt aan zo’n lagebuistunnel. Daar is tien jaar onderzoek gedaan naar beleving, vormgeving en veiligheid”, zegt Van der Hoeven. ,,Ik moet aannemen dat dat goed is gedaan.” In Parijs is een proefopstelling van honderd meter gebouwd om het publiek te laten wennen aan de lage tunnel.

De veiligheid is volgens hem juist hoger in een tunnel met alleen personenauto’s. ,,Zonder vrachtwagens is er geen risico op vrachtwagenbranden en branden van tankwagens met benzine. De ergste calamiteiten treden niet op, waardoor een ongeluk nooit zoveel slachtoffers kan eisen.”

Volgens Van der Hoeven zal de weg niet te ruiken zijn. ,,De uitlaatgassen worden gecontroleerd uitgestoten ergens in het midden van het traject, waar mensen er geen last van hebben.”

Verkeerstoename

De vrachtlobby zal niet blij zijn als vrachtverkeer uitgesloten wordt van gebruik van de weg. De wegvervoerders pleiten al jaren voor een internationale A4-corridor als verbinding tussen Amsterdam en Antwerpen. Volgens Van der Hoeven is echter slechts twaalf procent van het verkeer op de A4-corridor vrachtverkeer.

Van der Hoeven zegt geschrokken te zijn van nieuwe cijfers van Rijkswaterstaat, waarin staat dat het verkeer sneller toeneemt dan verwacht. In 1996 werd het Tracé/MER-onderzoek naar de aanleg van de weg afgerond. De noodzaak om de A4 aan te leggen werd duidelijk gemaakt aan de hand van de verkeerscijfers. In 2010 zouden 160 duizend voertuigen per dag van de A13 gebruikmaken wanneer men geen A4 zou aanleggen. ,,Volgens de laatste cijfers worden 155.000 motorvoertuigen per etmaal voorspeld op de A13 wanneer men de A4 aanlegt, terwijl de A4 zelf dagelijks 92.000 motorvoertuigen krijgt te verwerken.”

Omdat Van der Hoeven het boekje schreef in opdracht van en in overleg met de Zuidhollandse Milieufederatie, rijst de vraag of het geen ‘gekleurd’ rapport is. ,,Afgesproken is dat ik onafhankelijk rapporteer.” Met een van zijn conclusies zal de milieubeweging niet blij zijn. ,,Voor het plan van Norder moet een nieuwe langdurige besluitvormingsprocedure worden doorlopen en voor mijn plan niet. Omdat mijn plan in de vorm van een ‘meest milieuvriendelijk alternatief’ kan passen binnen de tracénota uit 1996. Dat betekent dat de aanleg van de weg bij wijze van spreken morgen al kan beginnen.”

Een betaalbare A4 Delft-Schiedam die niet te horen, te zien of te ruiken is. Dat is volgens de Delftse dr.ir. Frank van der Hoeven mogelijk als vrachtverkeer geen toegang krijgt tot deze weg. Woensdag verscheen zijn rapport voor de Zuidhollandse Milieufederatie.

Al 35 jaar zijn er plannen om de A4 door te trekken van Delft naar Schiedam, een stuk asfalt van zeven kilometer. De omliggende gemeenten en de milieubeweging zijn tegen omdat hij een natuurgebied en woonwijken doorsnijdt. Door hun protesten ligt de weg er anno 2001 nog steeds niet.

Inmiddels lijkt de weg er toch te komen. Vorige maand bereikten gemeentebestuurders, maatschappelijke organisaties en de milieubeweging een akkoord voor aanleg van de weg, ontwikkeld door de Zuid-Hollandse provinciebestuurder Norder. Het plan-Norder moet nog worden goedgekeurd door de gemeenten in en om Midden-Delfland, het waterschap Delfland en de provincie.

De zes gemeenten vinden de voorstellen onvoldoende. In een brief aan Norder stellen ze alleen een akkoord te tekenen als de A4 straks daadwerkelijk ‘niet te horen, niet te zien en niet te ruiken is’.

De milieufederatie, toch al niet overtuigd van het nut van de weg, gaf vervolgens Van der Hoeven opdracht om te kijken of deze eisen realistisch waren. ,,Mijn plan toont aan dat het mogelijk is om een weg te maken die de drukke A13 ontlast, die betaalbaar is en die aan de milieueisen van de gemeenten voldoet”, aldus Van der Hoeven. De Delftse bouwkundige ontwikkelde in 2000 al een concept voor een ondergrondse aanleg van de A4. Hij promoveerde dit voorjaar op het onderwerp ‘ondergronds bouwen voor meervoudig ruimtegebruik boven en langs de Ring Rotterdam en Amsterdam’.

Geluidsoverlast

In Norders plan wordt de A4 vanaf Delft gedeeltelijk verdiept (2,5 meter diep) aangelegd in het landschap, en verdwijnt de weg tussen Schiedam en Vlaardingen in een tunnelbak. Aan het begin (Kruithuisweg) en eind (Kethelplein) wordt de weg niet overkapt en komen geluidswallen van 4,3 meter hoog. ,,Doordat de weg aan de bovenkant open is, is er nog steeds geluidsoverlast en luchtverontreiniging”, stelt Van der Hoeven.

De bouwkundige bedacht een concept voor een volledig overkapte weg, de Delftseweg. Om zo’n verdiepte weg in financieel opzicht mogelijk te maken, wordt deze tunnel uitsluitend bestemd voor personenauto’s. ,,Dit maakt de constructie goedkoper, omdat de weg minder diep komt te liggen en minder breed uitgevoerd kan worden”, stelt de TU-onderzoeker. Daardoor zijn de aanlegkosten volgens hemvergelijkbaar met het plan-Norder, dat 1,1 miljard gulden moet kosten.

Het financiële voordeel van een personenautosnelweg zit ‘m in de hoogte. Personenwagens en minivans kunnen volstaan met een doorrijhoogte van twee meter. De vraag rijst of mensen door zo’n lage tunnel van 2,5 meter durven. Volgens Van der Hoeven is het een kwestie van wennen.

,,In Parijs wordt bij Versailles gewerkt aan zo’n lagebuistunnel. Daar is tien jaar onderzoek gedaan naar beleving, vormgeving en veiligheid”, zegt Van der Hoeven. ,,Ik moet aannemen dat dat goed is gedaan.” In Parijs is een proefopstelling van honderd meter gebouwd om het publiek te laten wennen aan de lage tunnel.

De veiligheid is volgens hem juist hoger in een tunnel met alleen personenauto’s. ,,Zonder vrachtwagens is er geen risico op vrachtwagenbranden en branden van tankwagens met benzine. De ergste calamiteiten treden niet op, waardoor een ongeluk nooit zoveel slachtoffers kan eisen.”

Volgens Van der Hoeven zal de weg niet te ruiken zijn. ,,De uitlaatgassen worden gecontroleerd uitgestoten ergens in het midden van het traject, waar mensen er geen last van hebben.”

Verkeerstoename

De vrachtlobby zal niet blij zijn als vrachtverkeer uitgesloten wordt van gebruik van de weg. De wegvervoerders pleiten al jaren voor een internationale A4-corridor als verbinding tussen Amsterdam en Antwerpen. Volgens Van der Hoeven is echter slechts twaalf procent van het verkeer op de A4-corridor vrachtverkeer.

Van der Hoeven zegt geschrokken te zijn van nieuwe cijfers van Rijkswaterstaat, waarin staat dat het verkeer sneller toeneemt dan verwacht. In 1996 werd het Tracé/MER-onderzoek naar de aanleg van de weg afgerond. De noodzaak om de A4 aan te leggen werd duidelijk gemaakt aan de hand van de verkeerscijfers. In 2010 zouden 160 duizend voertuigen per dag van de A13 gebruikmaken wanneer men geen A4 zou aanleggen. ,,Volgens de laatste cijfers worden 155.000 motorvoertuigen per etmaal voorspeld op de A13 wanneer men de A4 aanlegt, terwijl de A4 zelf dagelijks 92.000 motorvoertuigen krijgt te verwerken.”

Omdat Van der Hoeven het boekje schreef in opdracht van en in overleg met de Zuidhollandse Milieufederatie, rijst de vraag of het geen ‘gekleurd’ rapport is. ,,Afgesproken is dat ik onafhankelijk rapporteer.” Met een van zijn conclusies zal de milieubeweging niet blij zijn. ,,Voor het plan van Norder moet een nieuwe langdurige besluitvormingsprocedure worden doorlopen en voor mijn plan niet. Omdat mijn plan in de vorm van een ‘meest milieuvriendelijk alternatief’ kan passen binnen de tracénota uit 1996. Dat betekent dat de aanleg van de weg bij wijze van spreken morgen al kan beginnen.”

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.