Campus

Frissoir maakt korte metten met pislucht

Elk weekeinde veranderen keurige huisvaders in vervaarlijke wildplassers, ook in het noordelijke Enkhuizen. Maar daar leidt de Frissoir van IO’er Dries Dekker sinds gisteren de overvloedig stromende pis in goede banen.

/strong>

Zwoele zomeravonden zorgen voor dorst. De ene goudgele jongen na de andere verdwijnt in uitgedroogde keelgaten, maar vroeg of laat moeten die twaalf glazen uilenzeik er weer uit. En een beetje vent doet dat gewoon in het openbaar, moest ook de gemeente Enkhuizen constateren.

,,De Kaasmarkt is het uitgaansgebied van Enkhuizen en de omwonenden ondervinden veel overlast van wildplassers. Dat zijn eigenlijk alleen maar mannen, ja”, zegt zesdejaars IO-student Dries Dekker, die vandaag afstudeert. ,,Wildplassers zoeken altijd wel naar een beetje beschutting. Ze plassen daarom meestal tegen bomen, gevels en in steegjes. Behalve stankoverlast levert dat ook schade aan gebouwen op, omdat het cement wordt aangetast.”

De gemeente wilde daarom een urinoir plaatsen. Enkhuizen dacht aanvankelijk aan een Amsterdamse Krul, het donkergroene oerurinoir dat bijna eeuw lang het hoofdstedelijke straatbeeld bepaalde. Het plastic plaskruis, een grijze pilaar met vier vakken die vaak bij evenementen staat, zou het stadsbeeld teveel aantasten. De Sanitronix, een peperdure zelfreinigende hightech pot, viel ook af.

,,Maar de Krul, een ontwerp uit 1870, wordt niet meer geproduceerd. De meeste zijn verwijderd omdat ze stinken en vaak oneigenlijk worden gebruikt als ontmoetingsplaats”, legt Dekker uit. ,,De gemeente Enkhuizen kon alleen een tweedehands exemplaar kopen. Voor 35 duizend gulden.”

Dan zelf maar een Krul gemaakt. Het urinoir kon mooi vervaardigd worden door DSW West Friesland, de sociale werkplaats in Hoorn. Er moesten alleen nog constructietekeningen komen. Dekker, die op zoek was naar een afstudeeropdracht, zag de Enkhuizer noodkreet op een prikbord hangen en was verkocht.

,,Het onderwerp sprak me meteen aan, het is tenslotte een nogal aparte opdracht. In samenspraak besloten we wel tot een nieuw ontwerp te komen, aan de klassieke Krul kleven namelijk veel nadelen.”

Aardappels

Naast de gebruikelijke eisen voor straatmeubilair, zoals hufterbestendigheid en goede aansluiting bij de omgeving, moest de IO’er ook een oplossing zien te vinden voor typische urinoirhinder. Hoe bijvoorbeeld de bedwelmende pisstank binnen de perken te houden?

Dekker wilde eerst een verflaag met titaniumdioxide gebruiken. Met wat hulp van UV-licht maakt dat materiaal agressieve zuurstofdeeltjes uit de lucht vrij, die al dan niet stinkendeorganische stoffen snel afbreken. Maar daglicht sec voldoet dan niet.

,,Om de urine goed af te breken heb je een behoorlijk sterke UV-bron nodig: niet echt gezond.” Exit titaniumdioxide dus. Hij nam zijn toevlucht tot een milieuvriendelijke, bacteriële oplossing die de urine in geurloze stoffen uiteen doet vallen. Magneetventielen voegen het spul toe aan het spoelwater, zodat het urinoir altijd fris blijft ruiken.

,,Deze vloeistof wordt ook gebruikt om stankoverlast bij bijvoorbeeld stations te bestrijden. Maar volgens mij is dit het eerste urinoir dat er gebruik van maakt.”

Voor 25 liter betaalt Enkhuizen ongeveer 130 gulden, en daarmee zijn ze voor een half jaar uit de stank. Om dat te benadrukken heeft Dekker zijn pissoir-ontwerp dan ook ‘Frissoir’ genoemd. Het eerste exemplaar á 43 duizend ballen is gisteren geplaatst. De roestvast stalen Frissoir heeft een stervorm en biedt plaats aan drie mannen die hoognodig de aardappels moeten afgieten. Een beetje beschut door gebogen schermen, maar niet genoeg privacy voor het bedrijven van de herenliefde.

Maar het moet gezegd: erg opwindend ziet hij er niet uit. Het no-nonsense design gaat ook nog schuil onder een maskerende donkergroene coating.

Dekker: ,,Tja, die kleur is historisch bepaald. Vanouds is veel straatmeubilair donkergroen, dat is namelijk zeer kleurvast. Omdat het urinoir in een sociale werkplaats gemaakt moest kunnen worden, was ik ook beperkt in de keuze van productietechnieken en materiaal. Het moest gewoon zo veel mogelijk uit staal. Verder heb ik de meeste tijd besteed aan het productieklaar maken van het ontwerp. En dat-ie er nu staat is natuurlijk fantastisch.”

Geïnteresseerde gemeenten kunnen de Frissoir vanaf nu bij DSW West Friesland bestellen. Overigens ook verkrijgbaar in andere kleuren dan groen.

Elk weekeinde veranderen keurige huisvaders in vervaarlijke wildplassers, ook in het noordelijke Enkhuizen. Maar daar leidt de Frissoir van IO’er Dries Dekker sinds gisteren de overvloedig stromende pis in goede banen.

Zwoele zomeravonden zorgen voor dorst. De ene goudgele jongen na de andere verdwijnt in uitgedroogde keelgaten, maar vroeg of laat moeten die twaalf glazen uilenzeik er weer uit. En een beetje vent doet dat gewoon in het openbaar, moest ook de gemeente Enkhuizen constateren.

,,De Kaasmarkt is het uitgaansgebied van Enkhuizen en de omwonenden ondervinden veel overlast van wildplassers. Dat zijn eigenlijk alleen maar mannen, ja”, zegt zesdejaars IO-student Dries Dekker, die vandaag afstudeert. ,,Wildplassers zoeken altijd wel naar een beetje beschutting. Ze plassen daarom meestal tegen bomen, gevels en in steegjes. Behalve stankoverlast levert dat ook schade aan gebouwen op, omdat het cement wordt aangetast.”

De gemeente wilde daarom een urinoir plaatsen. Enkhuizen dacht aanvankelijk aan een Amsterdamse Krul, het donkergroene oerurinoir dat bijna eeuw lang het hoofdstedelijke straatbeeld bepaalde. Het plastic plaskruis, een grijze pilaar met vier vakken die vaak bij evenementen staat, zou het stadsbeeld teveel aantasten. De Sanitronix, een peperdure zelfreinigende hightech pot, viel ook af.

,,Maar de Krul, een ontwerp uit 1870, wordt niet meer geproduceerd. De meeste zijn verwijderd omdat ze stinken en vaak oneigenlijk worden gebruikt als ontmoetingsplaats”, legt Dekker uit. ,,De gemeente Enkhuizen kon alleen een tweedehands exemplaar kopen. Voor 35 duizend gulden.”

Dan zelf maar een Krul gemaakt. Het urinoir kon mooi vervaardigd worden door DSW West Friesland, de sociale werkplaats in Hoorn. Er moesten alleen nog constructietekeningen komen. Dekker, die op zoek was naar een afstudeeropdracht, zag de Enkhuizer noodkreet op een prikbord hangen en was verkocht.

,,Het onderwerp sprak me meteen aan, het is tenslotte een nogal aparte opdracht. In samenspraak besloten we wel tot een nieuw ontwerp te komen, aan de klassieke Krul kleven namelijk veel nadelen.”

Aardappels

Naast de gebruikelijke eisen voor straatmeubilair, zoals hufterbestendigheid en goede aansluiting bij de omgeving, moest de IO’er ook een oplossing zien te vinden voor typische urinoirhinder. Hoe bijvoorbeeld de bedwelmende pisstank binnen de perken te houden?

Dekker wilde eerst een verflaag met titaniumdioxide gebruiken. Met wat hulp van UV-licht maakt dat materiaal agressieve zuurstofdeeltjes uit de lucht vrij, die al dan niet stinkendeorganische stoffen snel afbreken. Maar daglicht sec voldoet dan niet.

,,Om de urine goed af te breken heb je een behoorlijk sterke UV-bron nodig: niet echt gezond.” Exit titaniumdioxide dus. Hij nam zijn toevlucht tot een milieuvriendelijke, bacteriële oplossing die de urine in geurloze stoffen uiteen doet vallen. Magneetventielen voegen het spul toe aan het spoelwater, zodat het urinoir altijd fris blijft ruiken.

,,Deze vloeistof wordt ook gebruikt om stankoverlast bij bijvoorbeeld stations te bestrijden. Maar volgens mij is dit het eerste urinoir dat er gebruik van maakt.”

Voor 25 liter betaalt Enkhuizen ongeveer 130 gulden, en daarmee zijn ze voor een half jaar uit de stank. Om dat te benadrukken heeft Dekker zijn pissoir-ontwerp dan ook ‘Frissoir’ genoemd. Het eerste exemplaar á 43 duizend ballen is gisteren geplaatst. De roestvast stalen Frissoir heeft een stervorm en biedt plaats aan drie mannen die hoognodig de aardappels moeten afgieten. Een beetje beschut door gebogen schermen, maar niet genoeg privacy voor het bedrijven van de herenliefde.

Maar het moet gezegd: erg opwindend ziet hij er niet uit. Het no-nonsense design gaat ook nog schuil onder een maskerende donkergroene coating.

Dekker: ,,Tja, die kleur is historisch bepaald. Vanouds is veel straatmeubilair donkergroen, dat is namelijk zeer kleurvast. Omdat het urinoir in een sociale werkplaats gemaakt moest kunnen worden, was ik ook beperkt in de keuze van productietechnieken en materiaal. Het moest gewoon zo veel mogelijk uit staal. Verder heb ik de meeste tijd besteed aan het productieklaar maken van het ontwerp. En dat-ie er nu staat is natuurlijk fantastisch.”

Geïnteresseerde gemeenten kunnen de Frissoir vanaf nu bij DSW West Friesland bestellen. Overigens ook verkrijgbaar in andere kleuren dan groen.

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.