Aan het broodje herken je de student

Het is gebruikelijk dat je als Delftenaar na je afstuderen op wereldreis gaat. Dat betekent dat je drie maanden lang in Zuid-Amerika of Zuid-Oost Azie samen met miljoenen andere wereldreizigers op zoek gaat naar ervaringen. Authentieke ervaringen, liefst. En ervaringen met mensen, die zijn het beste. Dus kom je na die drie maanden weer thuis en vertel je de achterblijvers over dat hele grappige eettentje in La Paz, waar je tussen de plaatselijke Bolivianen een geweldige koffie-ervaring hebt gehad. Heel authentiek.

Maar je hoeft niet tot na je afstuderen te wachten voor een avontuur met de plaatselijke bevolking. En je hoeft er niet voor naar La Paz. Aan het stationsplein in Delft bevindt zich achter twee grote blauwe luifels de Liliput, een piepklein zaakje waar je volgens het opschrift op de luifel koffie, thee, frisdranken en – heel belangrijk – belegde broodjes kunt kopen. Vanaf vier uur kun je er terecht, als taxichauffeur, stewardess of student, voor ontbijt of vergeten avondeten, broodnuchter of straalbezopen.

Om vier uur ’s middags gaat de deur weer op slot. ,,Ja, ik krijg hier klanten van diverse pluimages”, zegt Chris Kronshorst, eigenaar van de Liliput. ,,Sommigen vinden het raar dat dat allemaal door elkaar kan hobbelen. Maar aan de andere kant: het zijn natuurlijk allemaal gewoon maar mensen. Er is in feite geen verschil tussen studenten en normale mensen – ik bedoel, tussen studenten en burgers, ik bedoel, tussen studenten en niet-studenten. Wat is het normale woord voor normale mensen eigenlijk?”
Aardappel

De Liliput bestaat sinds 1946. Er waren nog geen koffieautomaten, nog geen bedrijfskantines; de wederopbouw van Delft liep op de koffie van de Liliput. Kronshorst nam de zaak zo’n vijfentwintig jaar geleden over van zijn schoonmoeder en heeft de schare klanten, aanhangers, fans, sindsdien flink zien toenemen. De eerste studenten begonnen eind jaren tachtig binnen te druppelen. Pioniers. ,,Laatst kwam een van die jongens van het eerste uur weer langs”, vertelt Kronshorst. ,,Met z’n dochtertje op zijn arm. Effe laten zien waar pa twaalf jaar terug het broodje bal ontdekt heeft.”

,,Dat was een heel hecht groepje”, weet Kronshorsts dochter Daniëlle. ,,Weet je nog, die ene, met die bril en die bal mosterd? Dat was geen broodje bal mosterd meer, dat was een broodje mosterd bal.”

,,Ja, die grietjes kennen iedereen”, zegt Kronshorst. ,,Als er iemand binnenkomt kennen ze de naam en het bijbehorende broodje.”

,,Aan sommigen ga je je echt hechten”, zegt Daniëlle. ,,Het is heel grappig om te zien hoe ze hier voor het eerst binnenkomen, nog een tikkie arrogant. Maar die aardappel gaater snel af. Over het algemeen zijn het aardige mensen, studenten. Heel dankbaar. Wanneer ze vertrekken zeggen ze duizend keer bedankt, alsof het echt bijzonder voor ze is. En heel geduldig zijn ze ook. Dat werkt natuurlijk wel prettig. Ze hebben nooit haast, zo ’s ochtends vroeg.”

,,En we hebben zelden last”, vult Kronshorst aan. ,,Ook al zijn ze stomdronken. Ik heb er nog nooit iemand uit hoeven zetten. Studenten corrigeren elkaar. Ook zullen ze nooit iemand op straat achterlaten als die niet meer op eigen kracht naar huis kan. Het zijn sociale wezens.”

Kronshorst geniet het meest als er een feest is geweest. ,,Met zo’n verkleedpartij, weet je wel. Je weet niet wat je ziet. Dan liggen ze hier midden in de winter in een tijgervelletje door de sneeuw te rollen. Soms spelen we het na, thuis. Dan liggen we dubbel. Vreemden begrijpen dat niet helemaal.”
Broodje Eeuw

De broodjeszaak begint een mythische status te krijgen. ‘Effe Chrissen’ is een normale uitdrukking in Delft; en er zijn zelfs mensen die na een avondje drinken niet kunnen slapen voordat ze een broodje filet speciaal achter de kiezen hebben. Het was dan ook niet verwonderlijk dat er fel geprotesteerd werd toen de burgemeester begin dit jaar de ruime openingstijden ter discussie wilde stellen. Studentenpartij STIP diende moties in, studentenvereniging Virgiel verzamelde handtekeningen. ,,Nooit meer iets van gehoord”, zegt Kronshorst. ,,En geen nieuws is goed nieuws, denk ik dan.”

Virgiel organiseerde in haar eeuwjaar een wedstrijd: ontwerp je favoriete broodje. De jury werd gevormd door de vrouw en dochters van Kronshorst, die ook achter de toonbank staan. ,,We kregen de vreemdste combinaties voor de kiezen”, zegt Danielle. ,,Spek met kappertjes met cashewnoten. Maar het uiteindelijke Broodje Eeuw is wel lekker geworden.”

,,Populair broodje”, zegt Kronshorst. ,,Ook bij burgers. ‘Dat is van de papen, dat is niet te vreten’, hoorde ik laatst iemand zeggen toen er zo’n broodje besteld werd. Iemand van het corps. Maar ’s middags, toen het rustig was, kwam hij toch effe terug om er zelf stiekem ook eentje te proeven.”

Kronshorst zelf is geen uitgaanstype. Weinig kans ook: hij stapt om drie uur uit bed. En toen hij jong was dan? Lange nachten doorzakken? ,,Nauwelijks. Ik was profvoetballer, dan kun je je dat niet veroorloven. DHC, Holland Sport, Sparta, DOS, op alle posities. Voetbal je zelf ook? Het is toch ongelooflijk wat er tegenwoordig gebeurt? Geen greintje creativiteit meer, die voetballers. Daar kan ik uren over praten. Volgende keer.”

Het is gebruikelijk dat je als Delftenaar na je afstuderen op wereldreis gaat. Dat betekent dat je drie maanden lang in Zuid-Amerika of Zuid-Oost Azie samen met miljoenen andere wereldreizigers op zoek gaat naar ervaringen. Authentieke ervaringen, liefst. En ervaringen met mensen, die zijn het beste. Dus kom je na die drie maanden weer thuis en vertel je de achterblijvers over dat hele grappige eettentje in La Paz, waar je tussen de plaatselijke Bolivianen een geweldige koffie-ervaring hebt gehad. Heel authentiek.

Maar je hoeft niet tot na je afstuderen te wachten voor een avontuur met de plaatselijke bevolking. En je hoeft er niet voor naar La Paz. Aan het stationsplein in Delft bevindt zich achter twee grote blauwe luifels de Liliput, een piepklein zaakje waar je volgens het opschrift op de luifel koffie, thee, frisdranken en – heel belangrijk – belegde broodjes kunt kopen. Vanaf vier uur kun je er terecht, als taxichauffeur, stewardess of student, voor ontbijt of vergeten avondeten, broodnuchter of straalbezopen.

Om vier uur ’s middags gaat de deur weer op slot. ,,Ja, ik krijg hier klanten van diverse pluimages”, zegt Chris Kronshorst, eigenaar van de Liliput. ,,Sommigen vinden het raar dat dat allemaal door elkaar kan hobbelen. Maar aan de andere kant: het zijn natuurlijk allemaal gewoon maar mensen. Er is in feite geen verschil tussen studenten en normale mensen – ik bedoel, tussen studenten en burgers, ik bedoel, tussen studenten en niet-studenten. Wat is het normale woord voor normale mensen eigenlijk?”
Aardappel

De Liliput bestaat sinds 1946. Er waren nog geen koffieautomaten, nog geen bedrijfskantines; de wederopbouw van Delft liep op de koffie van de Liliput. Kronshorst nam de zaak zo’n vijfentwintig jaar geleden over van zijn schoonmoeder en heeft de schare klanten, aanhangers, fans, sindsdien flink zien toenemen. De eerste studenten begonnen eind jaren tachtig binnen te druppelen. Pioniers. ,,Laatst kwam een van die jongens van het eerste uur weer langs”, vertelt Kronshorst. ,,Met z’n dochtertje op zijn arm. Effe laten zien waar pa twaalf jaar terug het broodje bal ontdekt heeft.”

,,Dat was een heel hecht groepje”, weet Kronshorsts dochter Daniëlle. ,,Weet je nog, die ene, met die bril en die bal mosterd? Dat was geen broodje bal mosterd meer, dat was een broodje mosterd bal.”

,,Ja, die grietjes kennen iedereen”, zegt Kronshorst. ,,Als er iemand binnenkomt kennen ze de naam en het bijbehorende broodje.”

,,Aan sommigen ga je je echt hechten”, zegt Daniëlle. ,,Het is heel grappig om te zien hoe ze hier voor het eerst binnenkomen, nog een tikkie arrogant. Maar die aardappel gaater snel af. Over het algemeen zijn het aardige mensen, studenten. Heel dankbaar. Wanneer ze vertrekken zeggen ze duizend keer bedankt, alsof het echt bijzonder voor ze is. En heel geduldig zijn ze ook. Dat werkt natuurlijk wel prettig. Ze hebben nooit haast, zo ’s ochtends vroeg.”

,,En we hebben zelden last”, vult Kronshorst aan. ,,Ook al zijn ze stomdronken. Ik heb er nog nooit iemand uit hoeven zetten. Studenten corrigeren elkaar. Ook zullen ze nooit iemand op straat achterlaten als die niet meer op eigen kracht naar huis kan. Het zijn sociale wezens.”

Kronshorst geniet het meest als er een feest is geweest. ,,Met zo’n verkleedpartij, weet je wel. Je weet niet wat je ziet. Dan liggen ze hier midden in de winter in een tijgervelletje door de sneeuw te rollen. Soms spelen we het na, thuis. Dan liggen we dubbel. Vreemden begrijpen dat niet helemaal.”
Broodje Eeuw

De broodjeszaak begint een mythische status te krijgen. ‘Effe Chrissen’ is een normale uitdrukking in Delft; en er zijn zelfs mensen die na een avondje drinken niet kunnen slapen voordat ze een broodje filet speciaal achter de kiezen hebben. Het was dan ook niet verwonderlijk dat er fel geprotesteerd werd toen de burgemeester begin dit jaar de ruime openingstijden ter discussie wilde stellen. Studentenpartij STIP diende moties in, studentenvereniging Virgiel verzamelde handtekeningen. ,,Nooit meer iets van gehoord”, zegt Kronshorst. ,,En geen nieuws is goed nieuws, denk ik dan.”

Virgiel organiseerde in haar eeuwjaar een wedstrijd: ontwerp je favoriete broodje. De jury werd gevormd door de vrouw en dochters van Kronshorst, die ook achter de toonbank staan. ,,We kregen de vreemdste combinaties voor de kiezen”, zegt Danielle. ,,Spek met kappertjes met cashewnoten. Maar het uiteindelijke Broodje Eeuw is wel lekker geworden.”

,,Populair broodje”, zegt Kronshorst. ,,Ook bij burgers. ‘Dat is van de papen, dat is niet te vreten’, hoorde ik laatst iemand zeggen toen er zo’n broodje besteld werd. Iemand van het corps. Maar ’s middags, toen het rustig was, kwam hij toch effe terug om er zelf stiekem ook eentje te proeven.”

Kronshorst zelf is geen uitgaanstype. Weinig kans ook: hij stapt om drie uur uit bed. En toen hij jong was dan? Lange nachten doorzakken? ,,Nauwelijks. Ik was profvoetballer, dan kun je je dat niet veroorloven. DHC, Holland Sport, Sparta, DOS, op alle posities. Voetbal je zelf ook? Het is toch ongelooflijk wat er tegenwoordig gebeurt? Geen greintje creativiteit meer, die voetballers. Daar kan ik uren over praten. Volgende keer.”