Een waterkering annex stuw in het noordwesten van Duitsland zorgt voor nogal wat ophef. Civieler Luuk Pronk zocht voor zijn afstuderen uit of daar wat aan gedaan kan worden.
Delen
Wat hij het mooiste vond aan zijn afstudeerproject over de Unterems? ,,Het multidisciplinaire karakter.” Zesdejaars Luuk Pronk is er duidelijk over. ,,Er kwam wat constructieve waterbouw in voor en wat ecologie en milieu, maar ook scheepsbouw. Soms waren er zoveel kanten aan het verhaal, dat ik door de bomen het bos niet meer zag.”
De waterkering in de Unterems, een rivier in het noordwesten van Duitsland moet het achterland beschermen tegen springvloeden. Deze kering – kosten 1,5 miljard gulden – kan in de toekomst ook dienen als stuw, zodat de waterstand in de rivier verhoogd wordt. Driehonderd meter lange cruiseschepen, gebouwd op de veertig kilometer stroomopwaarts gelegen Meyer-scheepswerf te Papenburg, kunnen dan afvaren. Nu wordt de bouw van dit soort schepen beperkt door de geringe diepte van de Unterems. Voor behoud van de 2500 banen op de Meyer-werf -de grootste werkgever in de regio- moet dus de waterdiepte in de Unterems worden verhoogd.
Daarom is de Duitse Rijkswaterstaat (de BAW) vorig jaar begonnen met de aanleg van de stuw, maar acht maanden geleden legde een Duitse rechter de bouw stil. Duitse en Nederlandse milieuorganisaties en een Nederlandse mer-commissie (milieueffect rapportage) hadden bezwaar aangetekend. De milieueffecten zijn niet goed onderzocht en nog niet alle vragen van de mer-commissie zijn beantwoord. De stuw zou rampzalige gevolgen hebben voor de flora en fauna in het natte natuurgebied ten oosten van Groningen: de Dollard.
Het is een project met internationale gevolgen. Pronk hierover: ,,Volgens het internationaal recht moet ook de Nederlandse mer-commissie zijn fiat geven voor dit project. Een van mijn afstudeerbegeleiders, ir. K.G. Bezuyen, zit in die mer-commissie en hij kwam met het idee uit te zoeken of het daar niet anders zou kunnen.”
Zomerkades
Volgens de officiële plannen zal er in de nieuwe Duitse kering alleen gestuwd worden als een nieuw schip op de werf in Papenburg te water wordt gelaten en vervolgens vertrekt. Na passage van het schip moet het gestuwde water worden afgelaten en dat is waar de schoen wringt. De Duitsers willen dit water in vijf uur aflaten waardoor de samenstelling van het water in de Dollard in korte tijd verandert. Onbekend is of de Dollard hierdoor wel of niet blijvende schade oploopt. Ook het Duitse idee om naast het stuwen de bodem door baggeren te verlagen stuit op weerstand. Het water zou er aanzienlijk troebeler van worden.
Pronk onderzocht of er alternatieven zijn. Zo komt hij met het idee van zomerkades. In het Duitse plan komen de uiterwaarden van de Unterems onder water komen te staan bij het stuwen. Door zomerkades aan te leggen gebeurt dit niet en is dehoeveelheid water die nodig is om een bepaalde diepgang te bereiken veel kleiner. Een ander idee van de civieler is om de cruiseschepen niet in Papenburg af te bouwen, maar in delen af te voeren naar het benedenstrooms gelegen Emden. Dan hoeft er helemaal niets aan de Unterems te gebeuren. Maar dat levert de werf extra kosten op. Verplaatsen van de werf is kapitaalvernietiging, want eind jaren tachtig is in Papenburg de grootste scheepshal van Europa neergezet.
De plannen van de constructief waterbouwer Pronk zijn aanzienlijk duurder dan het Duitse plan, maar Pronks ideeën sparen wel het milieu. Of de stuw er uiteindelijk komt weet hij niet. Pronk: ,,Volgens mijn afstudeerbegeleider Bezuyen komt de stuw er gewoon zoals de Duitsers het willen.” De Duitse rechter doet halverwege oktober uitspraak.
Wat hij het mooiste vond aan zijn afstudeerproject over de Unterems? ,,Het multidisciplinaire karakter.” Zesdejaars Luuk Pronk is er duidelijk over. ,,Er kwam wat constructieve waterbouw in voor en wat ecologie en milieu, maar ook scheepsbouw. Soms waren er zoveel kanten aan het verhaal, dat ik door de bomen het bos niet meer zag.”
De waterkering in de Unterems, een rivier in het noordwesten van Duitsland moet het achterland beschermen tegen springvloeden. Deze kering – kosten 1,5 miljard gulden – kan in de toekomst ook dienen als stuw, zodat de waterstand in de rivier verhoogd wordt. Driehonderd meter lange cruiseschepen, gebouwd op de veertig kilometer stroomopwaarts gelegen Meyer-scheepswerf te Papenburg, kunnen dan afvaren. Nu wordt de bouw van dit soort schepen beperkt door de geringe diepte van de Unterems. Voor behoud van de 2500 banen op de Meyer-werf -de grootste werkgever in de regio- moet dus de waterdiepte in de Unterems worden verhoogd.
Daarom is de Duitse Rijkswaterstaat (de BAW) vorig jaar begonnen met de aanleg van de stuw, maar acht maanden geleden legde een Duitse rechter de bouw stil. Duitse en Nederlandse milieuorganisaties en een Nederlandse mer-commissie (milieueffect rapportage) hadden bezwaar aangetekend. De milieueffecten zijn niet goed onderzocht en nog niet alle vragen van de mer-commissie zijn beantwoord. De stuw zou rampzalige gevolgen hebben voor de flora en fauna in het natte natuurgebied ten oosten van Groningen: de Dollard.
Het is een project met internationale gevolgen. Pronk hierover: ,,Volgens het internationaal recht moet ook de Nederlandse mer-commissie zijn fiat geven voor dit project. Een van mijn afstudeerbegeleiders, ir. K.G. Bezuyen, zit in die mer-commissie en hij kwam met het idee uit te zoeken of het daar niet anders zou kunnen.”
Zomerkades
Volgens de officiële plannen zal er in de nieuwe Duitse kering alleen gestuwd worden als een nieuw schip op de werf in Papenburg te water wordt gelaten en vervolgens vertrekt. Na passage van het schip moet het gestuwde water worden afgelaten en dat is waar de schoen wringt. De Duitsers willen dit water in vijf uur aflaten waardoor de samenstelling van het water in de Dollard in korte tijd verandert. Onbekend is of de Dollard hierdoor wel of niet blijvende schade oploopt. Ook het Duitse idee om naast het stuwen de bodem door baggeren te verlagen stuit op weerstand. Het water zou er aanzienlijk troebeler van worden.
Pronk onderzocht of er alternatieven zijn. Zo komt hij met het idee van zomerkades. In het Duitse plan komen de uiterwaarden van de Unterems onder water komen te staan bij het stuwen. Door zomerkades aan te leggen gebeurt dit niet en is dehoeveelheid water die nodig is om een bepaalde diepgang te bereiken veel kleiner. Een ander idee van de civieler is om de cruiseschepen niet in Papenburg af te bouwen, maar in delen af te voeren naar het benedenstrooms gelegen Emden. Dan hoeft er helemaal niets aan de Unterems te gebeuren. Maar dat levert de werf extra kosten op. Verplaatsen van de werf is kapitaalvernietiging, want eind jaren tachtig is in Papenburg de grootste scheepshal van Europa neergezet.
De plannen van de constructief waterbouwer Pronk zijn aanzienlijk duurder dan het Duitse plan, maar Pronks ideeën sparen wel het milieu. Of de stuw er uiteindelijk komt weet hij niet. Pronk: ,,Volgens mijn afstudeerbegeleider Bezuyen komt de stuw er gewoon zoals de Duitsers het willen.” De Duitse rechter doet halverwege oktober uitspraak.
Comments are closed.