Zes onderzoekers krijgen hoge onderscheidingen

Zes Nederlandse wetenschappers ontvingen dit jaar de Spinoza- en Stevinpremies van 2,5 miljoen euro. Ze doen onderzoek naar verre planeten, microben, Parkinson, fundamentele fysica, humanitaire rampen en de balans tussen werk en privé. De premies worden op 5 oktober uitgereikt. Dan maken de winnaars bekend waar ze het geld precies voor willen gebruiken.

De premies worden toegekend door wetenschapsfinancier NWO en staan te boek als de ‘Nederlandse Nobelprijzen’. In Delft ontvingen onder meer Nynke Dekker, Lieven Vandersypen en Mark van Loosdrecht eerder deze onderscheiding.

Vier onderzoekers krijgen de Spinozapremie.

• Thea Hilhorst van de Erasmus Universiteit Rotterdam krijgt de onderscheiding voor haar onderzoek naar humanitaire hulp en wederopbouw. De hoogleraar is gespecialiseerd in noodsituaties die ontstaan na rampen en gewapende conflicten.
• Corné Pieterse, hoogleraar plant-microbe-interacties aan de Universiteit Utrecht, doet volgens de jury baanbrekend onderzoek en kijkt hoe planten zich verweren tegen ziekten en plagen. Hij levert daarmee een bijdrage aan meer voedselzekerheid voor de groeiende wereldbevolking.
• Ignas Snellen werkt als hoogleraar observationele astrofysica aan de Universiteit Leiden. Hij duidt de sterrenkunde ook voor een breed publiek door het geven van lezingen en mediaoptredens. De derde Spinozalaureaat is een “pionier in het onderzoek naar planeten die om een andere ster draaien dan onze zon”, schrijft NWO.
• Klaas Landsman, hoogleraar mathematische fysica aan de Radboud Universiteit Nijmegen, doet “op een unieke manier” onderzoek op het grensvlak tussen de wiskunde en de natuurkunde. Dat leidt volgens de jury tot “diepe inzichten in de fundamenten, geschiedenis en filosofie van de fysica”. Daarmee zet hij mensen aan het denken over de fundamenten onder ons bestaan.

De Stevinpremie is in 2018 in het leven geroepen om de maatschappelijke impact van wetenschap te waarderen. Dit jaar krijgen twee onderzoekers deze premie:

• Tanja van der Lippe, hoogleraar sociologie in Utrecht, maakt de uitkomsten van een onderzoek naar een gezonde werk-privébalans praktisch inzetbaar en zo levert ze volgens de jury een grote bijdrage aan het welzijn van werknemers.
• Bas Bloem, hoogleraar neurologische bewegingsstoornissen aan het Radboud UMC, is volgens de jury wereldwijd de nummer één op het gebied van de ziekte van Parkinson. Hij is een “out-of-the-box-denker” en werkt onder meer met technologiebedrijven samen om de zorg te verbeteren.

Dit jaar werden per premie zo’n 25 onderzoekers voorgedragen bij wetenschapsfinancier NWO. Twee commissies met leden uit verschillende landen en wetenschapsdisciplines kozen de winnaars. De teller staat nu op 105 Spinozalaureaten in Nederland en op tien Stevinlaureaten. (HOP, JvE)