Tales of the unexpected

Apart from football, am I alone in never having heard about the
Netherlands in the international news back home? And as for who the prime minister of Holland is – no se, I’m afraid. Surprisingly, Donata, a new TU international student like me, told me that she did hear some news back home before coming here: ‘Netherlands to close prisons for lack of criminals’ read the headline. Wow, now that really blew my Venezuelan mind and confirmed that, yup, I’ve now entered the twilight zone!

Changing headlines, a couple of months ago I did read somewhere that (Royal Dutch) Shell was topping the charts in Fortune’s Global 500 ranking of the world’s biggest corporations. Low crime rates, good businesses… seems like everything works fine over here. Perhaps Holland does keep a low international profile, but as they say: no news is good news.

Although I didn’t know much about Holland before arriving here, I’ve been told quite a lot about the Dutch since. I heard for instance that Dutch people were very open-minded and pragmatic, that they’re very direct and frank. But what I wasn’t told and wasn’t expecting is their kindness (so far, I should add) and helpfulness. On several occasions I’ve been extremely well taken care of. For example, I never could have imagined that a total Dutch stranger I met on the train would insist on using his own cell phone to call the airport and talk for ten minutes to ensure that my lost baggage would arrive safely on the TU campus. Nor that I would have such a pleasant conversation with a Dutch stranger about the difference between Dutch and Venezuelan name initials and last names while opening a bank account at ING – which, by the way, looked like a Mac Store instead of a bank office, which was really cool.

These, and several other examples showed me how friendly and kind the people around here really are (so far). And so I’m starting to think – before sinking into a narrative fallacy and ending up with biased theories – could it be that people in the Netherlands are just plain and simply happy? I am wrong to think that happiness could be the source of their well-being and relaxed fashion, enjoy-the-day, living style of life?

Gabriele, another new student, told me that in Italy the professors are like gods. The other day, at the Aerospace faculty, there was a guy speaking from the top of the ground-floor staircase, welcoming the new students. He had the sun at his back, so you couldn’t see him very well; you just saw a figure speaking to a crowd, the light beaming around him, like a prophet. Gabriele turned to me and said: “Look Paul, just like an Italian professor!” Very funny, but now that we’re in the Netherlands, it seems like you can even have drinks with your professors at special events, like new students José Manuel and Jonatan told me they did last week. And sometimes you can even call professors by their first names, I’ve heard.

At TU Delft, some professors are quite renowned, but that doesn’t stop them from offering you a warm welcome when you arrive and even something to drink when at their offices. And something quite unexpected is that some of them feel just like they’re at home. Sarah told me she saw a professor going out for a coffee in the architecture faculty hallway in his socks, with a big smile on his face. While such things may not impress some people, and others may not even notice them, I think it’s the simple things like these that hold the secrets to the Dutch way of good living. And I for one am looking forward to learning more of those secrets in the months and years to come.

Hoog in de lucht sputteren auto’s over futuristische wegen van wolkenkrabber naar wolkenkrabber. Een vliegtuig slalomt met luid gegrom tussen de artdeco-gebouwen door. Het geluid bij de film ‘Metropolis’ is overweldigend. Van alle kanten lijkt lawaai te komen. In het experimentele filmzaaltje bij de groep akoestische beeldvorming en geluidbeheersing van Technische Natuurwetenschappen waan je je midden in de toekomstige stad Metropolis. Het is de stad die de Duitse regisseur Fritz Lang in 1927 waarschijnlijk in gedachten moet hebben gehad toen hij zijn gelijknamige stomme film maakte.
De techniek die voor de geluidseffecten bij dit filmfragment zorgt, heet golfveldsynthese. Het werkt met speciaal daarvoor gemaakte geluidsopnamen, waarbij zoveel mogelijk geluidssporen apart moeten worden bewaard. Een systeem met tientallen speakertjes die zij aan zij in rijen staan opgesteld, gebruikt deze opnamen als input. Het simuleert de golffronten van de oorspronkelijke geluidsbronnen.
De geluiden lijken daardoor niet afkomstig van de speakers, maar van ver daar achter of juist van ergens middenin het zaaltje. Je zit opgesloten in een klein hokje, maar het lijkt alsof je midden in een grote stad staat, op een podium waar een rockband speelt en de muzikanten om je heen springen, of in de Dom van Keulen tijdens een orgelconcert. En het klinkt goed, waar je ook staat. De golven doven elkaar niet uit, zoals bij stereo of dolby surround waar je alleen op de zogenaamde sweet spot midden tussen de boxen het geluid echt goed hoort.
“Precies twintig jaar geleden, in december 1988, publiceerde de uitvinder van deze techniek, prof.dr.ir. Guus Berkhout, voor een het eerst een artikel over golfveldsynthese”, vertelt Diemer de Vries van akoestische beeldvorming en geluidbeheersing. De Vries was een van de golfveldsynthese-onderzoekers van het eerste uur. Hij werkte de techniek verder uit.
“Golfveldsynthese vergde zoveel rekenkracht dat men ons destijds als ongevaarlijke gekken beschouwde”, lacht hij. Nu reist hij van congres naar congres om presentaties te geven en om met vakgenoten de nieuwste ontwikkelingen te bespreken.

Pompidou
Slechts een tiental bioscopen wereldwijd is uitgerust met het systeem. Er worden speciaal daarvoor gemaakte films vertoond of films waaraan geluid is toegevoegd, zoals ‘Metropolis’. En er zijn kunstcentra die er gebruik van maken. Zo was een tijdje terug in het Centre Pompidou in Parijs een voorstelling waarbij simultaan gedichten uit verschillende richtingen werden voorgelezen, zoals in 1916 ook gebeurde tijdens een Dada-tentoonstelling, alleen kwam het geluid nu uit een golfveldsynthesesysteem.
In Nederland is geen golfveldsynthesezaal, maar wel een mobiel systeem. Stichting The Game of Life reist daarmee het land door en verzorgt voorstellingen. De stichting werkt samen met de TU Delft, het instituut voor Sonologie in Den Haag (onderdeel van het conservatorium) en de faculteit Kunst, Media & Technologie van de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. “De uitvinding neemt een hoge vlucht”, zegt De Vries. “Er zijn enkele bedrijven die het systeem verkopen. France Telecom probeert er een teleconferencingsysteem mee te ontwikkelen. Maar vooral in Duitsland is het enorm aangeslagen. Er is daar een aantal universiteiten mee aan het werk en ook instituten als Fraunhofer en Deutsche Telekom experimenteren ermee. In Duitsland kwam in 2002 de eerste golfveldsynthesebioscoop, in het stadje Ilmenau. En het is Duitsland, aan de universiteit in Erlangen, waar het geluid is gemaakt voor ‘Metropolis’.”
Het gebruik van de veelbelovende techniek is echter nog marginaal. “De opnamewereld is erg conservatief”, zucht De Vries. “De manier van opnemen moet anders worden. Bij speelfilms worden duizenden geluiden opgenomen. Die worden gemixt. Maar je moet ze juist apart bewaren. Dat kost misschien extra geheugen, maar als je mixt, ben je de geluidsbronnen kwijt. Het ijzer is nu heet en klaar om gesmeed te worden. Iedereen kent golfveldsynthese. Als het niet binnen tien jaar doorbreekt, dan gebeurt het niet. De dolby surround-systemen van bioscopen zijn versleten en aan vervanging toe.”