Spraakverwarring

Zoals die keer dat Nuis in een Haagse hogeschoolkantine een komische act opvoerde als mislukt docent maatschappijleer.

Samen met top-ambtenaar dr. P. Tindemans verzorgde Nuis een ouderwets ‘non-directieve’ discussie waarin het publiek zogezegd zèlf tot de juiste conclusies mocht komen.

Het moest gaan over ‘differentiatie’. Om te laten zien hoe vrij men was om hierover àlles te zeggen wat men wilde, gaf de talentvolle secondant van Nuis een kleine uiteenzetting. Hij legde uit dat onder differentiatie vier verschillende dingen worden verstaan. ,,Specificeer goed over welke betekenis u het hebt”, klonk het op serieuze toon. ,,Ik begrijp dat dat lastig is, want die betekenissen lopen vaak erg door elkaar heen.” Waarna Tindemans zonder adempauze 25 minuten aan het woord was om ‘heldere discussielijnen’ te schetsen. Het publiek duizelde. Op de vraag wie het woord wilde, was het een minuut lang stil.

Maar de zaal begreep de boodschap en verzorgde een reeks prachtige spraakverwarringen. Pleitte een spreker ervoor om studenten fundamentele vaardigheden bij te brengen waarmee ze ‘breed inzetbaar’ worden op de arbeidsmarkt, dan maakte een ander hier ‘brede’ opleidingen van. De volgende fulmineerde tegen studies waarin men ‘van alles wat’ leert en op geen enkel terrein een fundamentele basis legt. En daarmee was de discussie weer terug bij het begin.

Waarna ook Nuis een duit in het zakje kon doen: ,,Dat begrip ‘breed’ zit mij ook een beetje dwars…” Zei iemand iets slims dat het debat een originele draai dreigde te geven, dan rekende de bewindsman daar perfect mee af. ,,Ik vond het zo boeiend, die vonken die daarnet oversprongen”, fleemde hij bijvoorbeeld na een pleidooi voor individuele leerwegen.

Ten slotte was het tijd voor de zelfontmaskering. De tolerante docent Nuis wist al lang hoe de discussie moest aflopen. ,,Ik wil het even hebben over die studieduur waar we nu al twee uur omheen draaien”, zei hij ongeduldig. ,,Is er op onze arbeidsmarkt nou echt geen ruimte voor mensen met een kortere opleiding dan vier jaar – terwijl dat elders wèl kan?” Een enkeling deed een suggestie. Nuis noteerde. Alle andere pogingen om iets boeiends te zeggen, over probleemgestuurd onderwijs bijvoorbeeld, leken plots voor niets gedaan. Velen bleven in verwarring achter. Was het dan toch allemaal geen grap?

Zonde dat de tournee al halverwege is. Want met deze formule (steeds een nieuw publiek, veel ruimte voor spraakverwarring) kan het circus nog maanden doorgaan. Zeventien bijeenkomsten is veel te weinig. (F.S./HOP)

Het discussiecircus van staatssecretaris Nuis over de toekomst van het hoger onderwijs wordt steeds grappiger. Als de creativiteit van artiesten tegenvalt, is de bewindsman niet te beroerd om zelf het publiek te amuseren. Zoals die keer dat Nuis in een Haagse hogeschoolkantine een komische act opvoerde als mislukt docent maatschappijleer.

Samen met top-ambtenaar dr. P. Tindemans verzorgde Nuis een ouderwets ‘non-directieve’ discussie waarin het publiek zogezegd zèlf tot de juiste conclusies mocht komen.

Het moest gaan over ‘differentiatie’. Om te laten zien hoe vrij men was om hierover àlles te zeggen wat men wilde, gaf de talentvolle secondant van Nuis een kleine uiteenzetting. Hij legde uit dat onder differentiatie vier verschillende dingen worden verstaan. ,,Specificeer goed over welke betekenis u het hebt”, klonk het op serieuze toon. ,,Ik begrijp dat dat lastig is, want die betekenissen lopen vaak erg door elkaar heen.” Waarna Tindemans zonder adempauze 25 minuten aan het woord was om ‘heldere discussielijnen’ te schetsen. Het publiek duizelde. Op de vraag wie het woord wilde, was het een minuut lang stil.

Maar de zaal begreep de boodschap en verzorgde een reeks prachtige spraakverwarringen. Pleitte een spreker ervoor om studenten fundamentele vaardigheden bij te brengen waarmee ze ‘breed inzetbaar’ worden op de arbeidsmarkt, dan maakte een ander hier ‘brede’ opleidingen van. De volgende fulmineerde tegen studies waarin men ‘van alles wat’ leert en op geen enkel terrein een fundamentele basis legt. En daarmee was de discussie weer terug bij het begin.

Waarna ook Nuis een duit in het zakje kon doen: ,,Dat begrip ‘breed’ zit mij ook een beetje dwars…” Zei iemand iets slims dat het debat een originele draai dreigde te geven, dan rekende de bewindsman daar perfect mee af. ,,Ik vond het zo boeiend, die vonken die daarnet oversprongen”, fleemde hij bijvoorbeeld na een pleidooi voor individuele leerwegen.

Ten slotte was het tijd voor de zelfontmaskering. De tolerante docent Nuis wist al lang hoe de discussie moest aflopen. ,,Ik wil het even hebben over die studieduur waar we nu al twee uur omheen draaien”, zei hij ongeduldig. ,,Is er op onze arbeidsmarkt nou echt geen ruimte voor mensen met een kortere opleiding dan vier jaar – terwijl dat elders wèl kan?” Een enkeling deed een suggestie. Nuis noteerde. Alle andere pogingen om iets boeiends te zeggen, over probleemgestuurd onderwijs bijvoorbeeld, leken plots voor niets gedaan. Velen bleven in verwarring achter. Was het dan toch allemaal geen grap?

Zonde dat de tournee al halverwege is. Want met deze formule (steeds een nieuw publiek, veel ruimte voor spraakverwarring) kan het circus nog maanden doorgaan. Zeventien bijeenkomsten is veel te weinig. (F.S./HOP)