Journalistieke prijs voor publicaties over fraudejacht DUO

Voor hun onderzoek naar discriminatie in de fraudejacht van studiefinancier DUO zijn journalisten van Investico, het Hoger Onderwijs Persbureau, NOSop3 en dagblad Trouw bekroond met De Loep. Die prijzen voor de beste onderzoeksjournalistiek van Nederland en Vlaanderen werden vrijdag uitgereikt in Vlaanderen. Er waren drie winnaars en een aanmoedigingsprijs.

De Loep voor ‘opsporende onderzoeksjournalistiek’ is voor de artikelen over discriminatie bij studiebeurzenverstrekker DUO. Persbureau HOP zette het onderzoek in gang. Het kabinet heeft inmiddels excuses gemaakt.

De jury noemt de publicaties “ontluisterend en boosmakend” en spreekt van een “goed onderbouwde, spijkerharde conclusie”. Bovendien prijst de jury de journalistieke samenwerking “waarmee alle relevante doelgroepen zijn bereikt en de verantwoordelijken in de politiek en het bestuur in de verdediging zijn gedrukt”.

Het schandaal

De basisbeurs is ongeveer 2.000 euro per jaar hoger als studenten uit huis gaan en niet langer bij hun ouders wonen. Maar DUO is bang dat studenten frauderen en checkt met huisbezoeken of ze inderdaad ‘uitwonend’ zijn. Daarbij ging veel verkeerd.

Door een dubieus algoritme en een blinde vlek voor cultuurverschillen nam DUO opvallend vaak studenten met een niet-westerse migratieachtergrond in het vizier. In rechtszaken hierover had 98 procent een migratieachtergrond. DUO verloor een op de vier zaken.

Belia Heilbron en Anouk Kootstra (Investico), Bas Belleman (HOP), Sumeyye Ersoy en Salwa van der Gaag (NOSop3) en Merijn van Nuland (Trouw) waren eerder genomineerd voor een andere belangrijke journalistieke prijs: De Tegel in de categorie onderzoek.

Hein Cuppen  (HOP)