Onderwijsminister: Opleidingen moeten selectie voor studie beter onderbouwen

Onderwijsminister Eppo Bruins wil universiteiten en hogescholen verplichten om hun selectieprocedures voor opleidingen te onderbouwen. Nu doen ze dit vaak niet, terwijl selectie kansengelijkheid kan schaden.

In zijn brief aan de Tweede Kamer noemt minister Bruins het evident dat een instelling de selectieprocedures voor studenten goed moet onderbouwen en regelmatig moet checken of er geen bias optreedt. ‘In de praktijk ontbreekt echter die onderbouwing van gehanteerde criteria en instrumenten vaak nog’, schrijft hij. De door hem gewilde onderbouwing moet openbaar voor iedereen zijn, zodat de medezeggenschap van de instelling erover kan adviseren en studenten inzicht krijgen in de selectiecriteria.

Onderwijsinstellingen hebben niet altijd even goed op een rij waarom ze studenten selecteren zoals ze dat doen, bleek in 2023 uit een rapport van de Onderwijsinspectie. ‘Iedereen bedenkt zijn eigen procedures zonder overeenstemming over wat een eerlijke en effectieve selectie is’, concludeerde de inspectie toen. Dat is problematisch, omdat selectieprocedures er volgens de inspectie toe kunnen leiden dat bepaalde groepen studenten worden benadeeld.

Ook op de TU Delft hanteren sommige opleidingen selectieprocedures voor toelating. Bij de bachelorstudies aerospace engineering, bouwkunde, computer science and engineering, klinische technologie en nanobiology geldt een numerus fixus met een selectieprocedure.

Loten

Tot het jaar 2000 konden opleidingen alleen loten. Pas daarna kregen ze de kans om nieuwe studenten te selecteren op grond van zelfbedachte criteria: naast rapportcijfers konden ook bijvoorbeeld motivatie of persoonlijkheid meewegen. In 2017 werd loting afgeschaft, omdat het als oneerlijk werd beschouwd.

Maar in de praktijk blijkt selectie dus ook niet eerlijk uit te pakken. Daarom maakt loting een voorzichtige comeback. Voor studiejaar 2025-2026 mogen opleidingen weer loten, als ze willen. In zijn brief schrijft Bruins dat 26 opleidingen daar gebruik van maken.

HOP, Bas Belleman / Delta, Inger Duursma