Meer meldingen tentamenfraude

Waar de meeste examencommissies gewoonlijk hooguit drie gevallen van tentamenfraude per jaar behandelen, ligt dat nu bij vier faculteiten op meer dan tien. “Echt verontrustend hoog: drie per commissievergadering”, zegt Simone Kuiper, secretaris van de examencommissie bij Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek (L&R).

L&R noteerde in 2010 twaalf meldingen, maar heeft er dit jaar al tien. “Als deze trend zich doorzet, zitten we op dertig”, zegt Kuiper. Daarnaast was er een uitschieter van dertig gevallen bij één tentamen. Dat trok zoveel studenten dat er een ochtend- en een middagsessie kwam, met identieke examenopgaven waarin alleen een paar cijfers waren veranderd. Er waren studenten die ’s middags met de cijfers van het ochtendtentamen werkten. Het aannemen van de ochtendtentamens werd wel bestraft, het doorgeven ervan niet. Als reden voor de fraude noemden studenten onder meer de harde knip en de langstudeerregeling.

Dat hoort Civiele Techniek en Geowetenschappen (CiTG) ook. Zij ziet sinds vorig jaar een stijging naar tien tot vijftien. “Eigenlijk zou je op een andere manier moeten tentamineren”, zegt examencommissielid Paul Visser. “Minder op pure kennisvragen en meer op inzicht.” 

Bij Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica (EWI) lag het aantal meldingen voorheen op vijf, maar sinds de laatste paar jaar ook op tien tot vijftien. Volgens hoofd onderwijs en studentenzaken Dagmar Stadler is er nu meer aandacht voor fraude en werpt beleid daartegen nu zijn vruchten af.

Bij Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek & Technische Materiaalwetenschappen (3mE) steeg het aantal meldingen sinds vorig collegejaar naar meer dan tien. “We nemen enkele tienduizenden tentamens per jaar af, dus dan spreek je over enkelingen”, zegt secretaris Ewoud van Luik van de examencommissie. “Verontrustend en opmerkelijk: 3mE heeft van huis uit redelijk calvinistische studenten, noeste fietsenmakers.”

Andere faculteiten zien geen toename. Bij Techniek, Bestuur en Management (TBM) was er in collegejaar 2008-2009 wel een incident waarbij de zaal niet geschikt was en tafeltjes te dicht bij elkaar stonden. Bij twaalf studenten was er een vermoeden van spieken. Drie werden schuldig bevonden.

De fraude kan volgens Madeleine Bos van TBM worden teruggebracht via de indeling van zalen en het alerter reageren van docenten. Die zien soms niet dat een tentamen is verdeeld over meer zalen. “Meelopen met studenten naar een toilet is ook belangrijk. Studenten klaagden dat docenten dat niet deden.”

Methoden van spieken zijn volgens Van Luik soms ‘kinderlijk primitief’. “ Je laat iets op de grond vallen, iemand anders raapt het op en zo circuleert het.” Ook gebruiken studenten voorbeschreven kladpapier of geprogrammeerde rekenmachines. 

Straffen variëren van een berisping tot een jaar uitsluiting van tentamens. Ook volgt een aantekening in het dossier. Bij valsheid in geschrifte – zoals het mailen van een verkeerd cijfer aan de administratie – kan de TU aangifte doen. “Dan is de maximum straf zeven jaar cel en zeventigduizend euro boete”, waarschuwt Stadler.

VVD (31) + PVV (24) + CDA (21) = 76 zetels
Studenten hebben de meeste kans hun basisbeurs te behouden met de rechtse coalitie van VVD, Partij van de Vrijheid en CDA. Zowel PVV als CDA zullen zich flink verzetten tegen de invoering van een sociaal leenstelsel. In tegenstelling tot de VVD, die zelfs de aanvullende beurs wil omzetten in een lening.

CDA en VVD zouden het eens kunnen worden over een verhoging van de collegegelden. Excellente opleidingen mogen van de VVD meer geld vragen en het CDA wil een hoger tarief voor studenten die meer dan een jaar uitlopen. PVV en VVD willen meer selectie aan de poort, maar het CDA is daar tegen.

Op investeringen hoeven de universiteiten en hogescholen met deze coalitie niet te rekenen. De VVD wil als enige geld vrijmaken voor het hoger onderwijs.

VVD (31) + PvdA (30) + GroenLinks (10) + D66 (10) = 81 zetels
Met Paars-plus, een combinatie van VVD, PvdA, GroenLinks en D66, verdwijnt de basisbeurs zo goed als zeker. Alle partijen willen de beurs vervangen door een variant van een sociaal leenstelsel. Dat ook de aanvullende beurs een lening wordt, lijkt onwaarschijnlijk. Alleen de VVD is daar voorstander van.

De partijen zijn het erover eens dat de opbrengst van het leenstelsel terug moet vloeien naar het onderwijs. De VVD wil het geld steken in hogere salarissen voor docenten aan hogescholen en universiteiten, de PvdA in extra onderwijsuren en GroenLinks in onderzoek. D66 investeert een groot deel van de winst in het basis- en voortgezet onderwijs, maar pleit ook voor extra kwaliteit en excellentie in het hoger onderwijs.

VVD (31) + PvdA (30) + CDA (21) = 82 zetels
Een middenkabinet met VVD, PvdA en CDA mag onwaarschijnlijk lijken, onmogelijk is het niet. Vaststaat dat studenten met deze coalitie meer zullen betalen. De VVD en PvdA bezuinigen op de studiefinanciering, het CDA snijdt in de ov-jaarkaart en wil een hoger collegegeld voor trage studenten.

De door de VVD bepleitte afschaffing van de aanvullende beurs lijkt met PvdA en CDA niet waarschijnlijk. Ook als het gaat om investeringen hebben de partijen verschillende prioriteiten. Het CDA geeft duidelijk voorrang aan het basis- en middelbaar onderwijs, terwijl de VVD fors wil investeren in het hoger onderwijs. De PvdA zit er tussenin.