Loopt er bij u een streepje door?

,,Ik wilde nog een laatste keer genieten van de oude spelling”, aldus de man. Onze taal gaat botsende klinkers sinds 1 augustus namelijk met liggende streepjes te lijf. In zee-engten zwemmen nu alleen nog maar zee-eenden, die bovendien voortaan louter eendeneieren leggen. Niemand mag zich daar iets van toe-eigenen. Ook niet als het er tweeënnegentig zijn, hoewel telwoorden zich aan de streepjesregel onttrekken.

In samenstellingen is zo het trema volledig verdwenen. Negentien combinaties van klinkers die we verkeerd zouden kunnen lezen, worden voortaan gescheiden door een liggend streepje. Bijvoorbeeld a-a (na-apen), e-i (olie-installatie), e-u (college-uren), i-e (groei-economie), i-i (sproei-installatie), o-e (bio-energie), o-u (auto-ongeluk) en u-i
(milieu-inspectie).

Er zijn zo’n tien combinaties die geen problemen mogen opleveren en daarom gewoon aan elkaar worden geschreven: bijvoorbeeld e-o (olieoverslag, softwareontwikkeling), u-a (milieuadvies), u-e (milieueffect) en y-e (hockeyelftal). U vindt die woorden op die manier geschreven in het Groene Boekje, maar voorin staat dat u een streepje mag gebruiken als u dat duidelijker vindt. Sommige mensen zijn nu eenmaal niet dol op woorden als bureauagenda, studieadvies of antiaanbaklaag.

De trema’s zijn teruggedrongen naar de niet-samenstellingen: geëerd, geürbaniseerd, ruïne, algebraïsch, vacuüm, coördineren, toegeëigend.

Een speciaal geval vormen Engelse woorden. We gebruiken meestal een streepje bij woorden die eindigen met een voorzetsel: lay-out, cross-over, drive-in, spin-off, stand-by, follow-up. Dat doen we ook als klinkers op elkaar botsen in samenstellingen: body-art.

Eigenlijk zijn vreemde woorden nauwelijks te beregelen. Geen wonder dat de verschillende taalboeken ook hier weer met uiteenlopende oplossingen komen. Het Groene Boekje vermeldt pull-over, fiftyfifty en compactdisc; Van Dale houdt het op pullover, fifty-fifty en compact disc. Als zij een streep onder hun conflicten zouden zetten en één lijn trokken, zouden taalgebruikers heel wat beter af zijn.

Deze zomer is een taalliefhebber betrapt in een zeeëngte bij de Faeröer, waar hij zich tweeënnegentig zeeëendeëieren toeëigende. ,,Ik wilde nog een laatste keer genieten van de oude spelling”, aldus de man. Onze taal gaat botsende klinkers sinds 1 augustus namelijk met liggende streepjes te lijf. In zee-engten zwemmen nu alleen nog maar zee-eenden, die bovendien voortaan louter eendeneieren leggen. Niemand mag zich daar iets van toe-eigenen. Ook niet als het er tweeënnegentig zijn, hoewel telwoorden zich aan de streepjesregel onttrekken.

In samenstellingen is zo het trema volledig verdwenen. Negentien combinaties van klinkers die we verkeerd zouden kunnen lezen, worden voortaan gescheiden door een liggend streepje. Bijvoorbeeld a-a (na-apen), e-i (olie-installatie), e-u (college-uren), i-e (groei-economie), i-i (sproei-installatie), o-e (bio-energie), o-u (auto-ongeluk) en u-i
(milieu-inspectie).

Er zijn zo’n tien combinaties die geen problemen mogen opleveren en daarom gewoon aan elkaar worden geschreven: bijvoorbeeld e-o (olieoverslag, softwareontwikkeling), u-a (milieuadvies), u-e (milieueffect) en y-e (hockeyelftal). U vindt die woorden op die manier geschreven in het Groene Boekje, maar voorin staat dat u een streepje mag gebruiken als u dat duidelijker vindt. Sommige mensen zijn nu eenmaal niet dol op woorden als bureauagenda, studieadvies of antiaanbaklaag.

De trema’s zijn teruggedrongen naar de niet-samenstellingen: geëerd, geürbaniseerd, ruïne, algebraïsch, vacuüm, coördineren, toegeëigend.

Een speciaal geval vormen Engelse woorden. We gebruiken meestal een streepje bij woorden die eindigen met een voorzetsel: lay-out, cross-over, drive-in, spin-off, stand-by, follow-up. Dat doen we ook als klinkers op elkaar botsen in samenstellingen: body-art.

Eigenlijk zijn vreemde woorden nauwelijks te beregelen. Geen wonder dat de verschillende taalboeken ook hier weer met uiteenlopende oplossingen komen. Het Groene Boekje vermeldt pull-over, fiftyfifty en compactdisc; Van Dale houdt het op pullover, fifty-fifty en compact disc. Als zij een streep onder hun conflicten zouden zetten en één lijn trokken, zouden taalgebruikers heel wat beter af zijn.