Campus

Leiden liet Einstein lopen

Terecht of niet, Albert Einstein is de beroemdste natuurkundige van de twintigste eeuw. Welke universiteit wil nu niet in één adem genoemd worden met de man van de relativiteitstheorie? De Universiteit Leiden misschien.

Zelfs de grootste leek weet wie Albert Einstein is. De gemiddelde middelbare school doet hard zijn best om bij alle leerlingen E=mc2 erin te krijgen en bij wie dat niet lukt, is altijd nog Einsteins kapsel bekend.

Maar Einstein was niet altijd beroemd. Ooit was hij een net afgestudeerde jongeman, die net als iedereen op zoek moest naar een baan. Een bewijs daarvan is te zien op de tentoonstelling ‘Einstein & Nederland’ in Museum Boerhaave, Rijksmuseum voor de Geschiedenis van de Natuurwetenschappen en van de Geneeskunde.

Einstein ‘solliciteerde’ in 1901 bij de Universiteit Leiden. Hij vroeg hoogleraar experimentele fysica Kamerlingh Onnes schriftelijk of hij een assistent kon gebruiken, maar deze gebruikte nooit de antwoordenvelop die Einstein bijsloot.

En zo kon het gebeuren dat Einstein elders zijn topjaar beleefde. In 1905 schreef hij . 26 jaar oud – drie baanbrekende artikelen die de wetenschappelijke wereld op zijn kop zetten.

Museum Boerhaave staat stil bij het feit dat dat alweer honderd jaar geleden is. Maar hoewel Einstein bekend staat als iemand die de natuur vooral met papier en pen te lijf ging, komen we hem in ‘Einstein & Nederland’ tegen in de verrassende hoedanigheid van uitvinder, experimentator en instrumentmaker.

Want dat Einstein ook goed met zijn handen kon werken, blijkt uit een recent ontdekt exemplaar van het ‘machinchen’, een door hem zelf ontworpen apparaat om kleine elektrische ladingen te registreren.

Behalve deze en andere instrumenten toont het museum foto’s en persoonlijke correspondentie met beroemde Nederlandse natuurkundigen. Einstein werd begin twintigste eeuw misschien niet aangenomen door de Leidse universiteit, later sloot hij vriendschap met de man die hem had afgewezen. Ook met andere Leidse natuurkundigen onderhield hij hechte banden. En zo kon de Universiteit Leiden Einstein later toch nog strikken als bijzonder hoogleraar.

‘Einstein & Nederland’ in Museum Boerhaave, Lange st. Agnietenstraat 10 Leiden.

www.museumboerhaave.nl.

Einstein met zijn vriend en Leids hoogleraar natuurkunde Paul Ehrenfest, op bezoek bij de Amsterdamse experimentele natuurkundige Pieter Zeeman.

Zelfs de grootste leek weet wie Albert Einstein is. De gemiddelde middelbare school doet hard zijn best om bij alle leerlingen E=mc2 erin te krijgen en bij wie dat niet lukt, is altijd nog Einsteins kapsel bekend.

Maar Einstein was niet altijd beroemd. Ooit was hij een net afgestudeerde jongeman, die net als iedereen op zoek moest naar een baan. Een bewijs daarvan is te zien op de tentoonstelling ‘Einstein & Nederland’ in Museum Boerhaave, Rijksmuseum voor de Geschiedenis van de Natuurwetenschappen en van de Geneeskunde.

Einstein ‘solliciteerde’ in 1901 bij de Universiteit Leiden. Hij vroeg hoogleraar experimentele fysica Kamerlingh Onnes schriftelijk of hij een assistent kon gebruiken, maar deze gebruikte nooit de antwoordenvelop die Einstein bijsloot.

En zo kon het gebeuren dat Einstein elders zijn topjaar beleefde. In 1905 schreef hij . 26 jaar oud – drie baanbrekende artikelen die de wetenschappelijke wereld op zijn kop zetten.

Museum Boerhaave staat stil bij het feit dat dat alweer honderd jaar geleden is. Maar hoewel Einstein bekend staat als iemand die de natuur vooral met papier en pen te lijf ging, komen we hem in ‘Einstein & Nederland’ tegen in de verrassende hoedanigheid van uitvinder, experimentator en instrumentmaker.

Want dat Einstein ook goed met zijn handen kon werken, blijkt uit een recent ontdekt exemplaar van het ‘machinchen’, een door hem zelf ontworpen apparaat om kleine elektrische ladingen te registreren.

Behalve deze en andere instrumenten toont het museum foto’s en persoonlijke correspondentie met beroemde Nederlandse natuurkundigen. Einstein werd begin twintigste eeuw misschien niet aangenomen door de Leidse universiteit, later sloot hij vriendschap met de man die hem had afgewezen. Ook met andere Leidse natuurkundigen onderhield hij hechte banden. En zo kon de Universiteit Leiden Einstein later toch nog strikken als bijzonder hoogleraar.

‘Einstein & Nederland’ in Museum Boerhaave, Lange st. Agnietenstraat 10 Leiden.

www.museumboerhaave.nl.

Einstein met zijn vriend en Leids hoogleraar natuurkunde Paul Ehrenfest, op bezoek bij de Amsterdamse experimentele natuurkundige Pieter Zeeman.

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.