Kort nieuws

En ook het debat dat de Tweede Kamer over de plannen van staatssecretaris Nijs (het Hoop-2004) zou voeren, is verplaatst tot na de bijzetting in het familiegraf in Delft.

Wegens het grote belang van beide zaken is voor beide gebeurtenissen al een nieuwe datum gevonden: op 1 april 2004 wordt bekendgemaakt of en voor hoeveel er is geknoeid met de bekostiging in het hoger onderwijs, evenals wie dat heeft gedaan. En op 5 april vergadert de Tweede Kamer over het hoger onderwijs- en onderzoeksplan. De studentendemonstratie van morgen tegen Nijs gaat gewoon door.
Vinciplast

Het lijkt erop dat een van de grootste voorbeelden voor alle techneuten die in de eeuwen na hem kwamen, Leonardo da Vinci, niet alleen de helikopter, de onderzeeboot en de wekker bedacht, maar ook al experimenteerde met een vorm van plastic. Dat concludeert althans Allessandro Vezzosi, de directeur van het Museo Ideale in Vinci, de Toscaanse geboorteplaats van het Renaissance-genie. Hij heeft in een aantal bibliotheken over de hele wereld verschillende bladzijden met recepten en aantekeningen over plastic in Da Vinci’s befaamde en onmiskenbare spiegelschrift gevonden.

Het plastic van Da Vinci was overigens een heel ander goedje dan wat de hedendaagse petrochemische industrie ons voorschotelt. Hij gebruikte plantaardige grondstoffen zoals bladeren van koolsoorten, en zelfs dierlijke materialen zoals ‘de pensmaag van een vaars of een os’. Vezzosi maakte een van Da Vinci’s recepten na en waarachtig, hij kreeg een materiaal dat wel wat leek op het in 1907 door de Belg Leo Baekeland uitgevonden bakeliet, een van de eerste ‘moderne’ kunststoffen. Da Vinci zou erin geslaagd zijn om van het materiaal een ‘onbreekbare beker’ te maken.
Noordervliet

Auteur Nelleke Noordervliet is in april en mei de vierde gastschrijver van de TU Delft. In acht bijeenkomsten spreekt de auteur over ‘ruimte’ in literatuur en architectuur. Voor studenten van de TU Delft geeft zij een masterclass van zes bijeenkomsten.

Het openbare openingscollege van Nelleke Noordervliet vindt plaats op donderdag 1 april in de aula. Aanvang: 20.00 uur. De Vermeerlezing is op donderdag 27 mei in het Stedelijk Museum Het Prinsenhof. Aanvang: 20.00 uur.

zie ook: Gastschrijver duikt de ruimte in
Certificaat

Afgestudeerden die bestuurs- of commissiewerk hebben gedaan kunnen binnenkort een extra certificaat krijgen bij hun diploma. Het college van bestuur is akkoord gegaan met het voorstel van studentenraadpartij Oras om hiermee officiële erkenning te geven van het nut van zogeheten ‘extracurriculaire’ activiteiten. In eerste instantie kan alleen op aanvraag een certificaat worden bemachtigd. “Per jaar keert de TU aan ongeveer duizend studenten garantiemaanden uit voor bestuurs- en commissiewerk. De vraag is of die allemaal zo’n certificaat willen”, aldus Oras-fractievoorzitter Jeanine Porck.
Macht

Prof.ir. Wim Dik (65), deeltijdhoogleraar bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management, is door het Technisch Weekblad uitgeroepen tot de machtigste ingenieur van Nederland. Het weekblad bekeek daarvoor de loopbaan van 750 ingenieurs. Alleen huidige functies telden mee voor de puntentelling. Dik heeft naast zijn hoogleraarschap veertien bestuursfuncties, waaronder commissariaten bij ABM Amro, Holland Casino en Carré. Verder is hij voorzitter van de omroep Brabant en de raad van toezicht van het Leidse Museum Boerhaave.

In de top 50 waren alumni van de TU Delft oververtegenwoordigd. Volgens het weekblad komt dat doordat de meeste ingenieurs zijn afgestudeerd toen de andere TU’s (toen nog hogescholen) nog ‘in de kinderschoenen stonden’. De top 50 telt één vrouw; Marike van Lier Lels kwam op de zesde plaats.

Onder één dak

De faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen zit vanaf eind 2005 eindelijk in één gebouw. Als het college van bestuur akkoord gaat, verhuist geotechnologie van de Mijnbouwstraat naar het pand van Civiele Techniek aan de Mekelweg.

Geotechnologie kan zijn intrek nemen in wat nu nog de tekenzalen zijn. Daar worden nieuwe vloeren in gezet en het complex ondergaat een renovatie. Het definitieve ontwerp is in augustus klaar. De tekenzalen worden niet meer intensief gebruikt. In de vernieuwde ruimtes worden straks voornamelijk laboratoria en bijbehorende werkplekken gevestigd. De verhuizing van geotechnologie speelt al jaren.
Botten

Medicijnmaker Organon, de Universiteit Twente (UT) en de TU Delft gaan samen op zoek naar nieuwe therapieën voor botontkalking, oftewel osteoporose. Organon verdiept zich in de farmacologie en de genomics, de UT in materiaalwetenschappen en weefselbiologie en Delft levert de informatietheorieën en methoden voor patroonherkenning. De onderzoekers hopen met de samenwerking sneller de genen te karakteriseren die een rol spelen bij botvorming. Doel: nieuwe geneesmiddelen voor botherstel.

Het ministerie van economische zaken betaalt de helft van dit driejarige project, dat in totaal 3,4 miljoen euro kost. De euro’s zijn onder meer nodig voor dna-chips en technologieën om genetische netwerken te analyseren.
Hop

Cornell University heeft de bierbrouwers in de staat New York weer aan hun eigen hop geholpen, meldt de universiteit trots. Al meer dan vijftig jaar moest dit essentiële ingrediënt uit andere delen van de VS of zelfs Europa komen. Tot 1930 was hop een specialiteit van de landbouw in de staat aan de Amerikaanse oostkust, maar een combinatie van plantenziekten en insectenplagen maakte daaraan een eind. De drooglegging uit 1930 deed de teelt definitief de das om. Het laatste vat met echte New-Yorkse hop is in 1950 gebrouwen. Nu is het terug, dankzij de gemeenschappelijke inspanning van biotechnologen en economen.
Fietsvliegtuig

Twee TU-studenten technische natuurkunde leggen deze zomer fietsvliegend de marathon af, met een zelfgebouwd fietsvliegtuig. Ze zullen proberen het snelheidsrecord te breken. Dit record staat voor fietsvliegen nu op ruim 44 kilometer per uur. Doel is om deze zomer in Engeland de Kremer Prize van 50 duizend pond in de wacht te slepen. Daarvoor moet het Delftse team, dat zich Icarus noemt, proberen de marathon binnen een uur vliegfietsend af te leggen.

De studenten hebben hun studie tijdelijk stilgelegd om zich op de ontwikkeling van het vliegtuig toe te leggen. Binnen de TU bestaat een concurrerend team, dat mogelijk met Icarus fuseert om fondsen van de TU te krijgen. Uiteindelijk moet er een tien man sterk team fulltime werken aan het vliegtuig, met een budget van twee ton euro. Volgens teamleider Alexandro Manusci is het vrij makkelijk om een fietsvliegtuig te ontwikkelen, omdat de snelheid laag ligt en er daardoor weinig aërodynamische problemen optreden.

www.teamicarus.org . .

www.ucl.ac.uk/~uczxhpf . .
Kantines

Wie in de kantine van een universiteit een eenvoudige lunch bestelt, betaalt daar bij de Universiteit van Amsterdam het meest voor: 2,85 euro. Studenten in Wageningen zijn het goedkoopst uit met 1,98 euro. Dat blijkt uit research van Vox, het Nijmeegse universiteitsblad. In Delft kost zo’n lunch (koffie, broodje kaas, melk en een appel) 2,21 euro, en dat zit in de lagere regionen.

Vox deed dit vergelijkend warenonderzoek nadat studenten hadden geklaagd over de prijzen van een blikje cola: tachtig eurocent in Utrecht en 1,10 euro in Nijmegen. Het college van bestuur dacht op basis van niet openbare cijfers dat Nijmegen als middenmoter scoorde. Toen Vox het zelf uitzocht bleek dat de kantines voor het pakketje gemiddeld 2,46 euro rekenden. De Nijmeegse universiteit was met 2,74 euro de op een na duurste. Of de prijzen nu wordenaangepast, is niet bekend.
Dimes

Micro-elektronica-instituut Dimes gaat zich meer specialiseren in de ingenieurskant van micro-elektronica. Daarom is Dimes uitgebreid met de microsysteem- en mechatronicagroepen van de opleiding werktuigbouwkunde, de computerontwerpgroep van de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica en de deeltjesopticagroep van de faculteit Technische Natuurwetenschappen.

Een voorbeeld van onderzoek waarmee Dimes de komende jaren meer wil scoren, is de verbetering van de fabricage van computerchips. Het nanoscience-onderzoek van Dimes splitst zich nu als Kavli-instituut af van Dimes en krijgt samen met TNO-TPD een nieuw eigen lab. Het nano-onderzoek wordt fundamenteler en gaat meer richting biologie. Hierbij wordt ook meer met Leiden samengewerkt.
Patente meid

Ryna Karnik is zeventien jaar oud en zit in de hoogste klas van een high school in Portland, Oregon. Ze heeft patent aangevraagd op een procédé om microchips te vervaardigen met behulp van een gerichte ionenbundel die direct op de siliciumplak schrijft. Thuis slaagde ze erin om met haar vinding een N-type mosfet-transistor te maken. Ryna houdt wel van uitvinden. De benodigde deeltjesversneller maakte ze zelf van een oude Van de Graaff-generator.

Vorige week kreeg ze een prijs van vijftigduizend dollar in de door chipsfabrikant Intel gesponsorde Science Talent Search.

Was Ryna de beste? Nee, haar chipsproces was goed voor een derde plaats. Twee andere zeventienjarigen streefden haar voorbij. De van oorsprong Russische Boris Alexeev deed dat met een bijdrage aan de automatentheorie en kreeg de tweede prijs. De eerste, van honderdduizend dollar, ging naar Herbert Mason Hedberg, die een efficiëntere manier ontwikkelde om de effectiviteit van telomerase-inhibitors als mogelijke natuurlijke tumoronderdrukkers te analyseren. Het zal weinig verbazing wekken dat de prijswinnaars van plan zijn om na high school door te studeren.

www.sciserv.org . .

www.news.cornell.edu . .

Hangijzers

Door het overlijden van prinses Juliana zijn twee hete onderwijspolitieke hangijzers uitgesteld. Het rapport-Schutte over de inschrijvingsfraude laat nog even op zich wachten. En ook het debat dat de Tweede Kamer over de plannen van staatssecretaris Nijs (het Hoop-2004) zou voeren, is verplaatst tot na de bijzetting in het familiegraf in Delft.

Wegens het grote belang van beide zaken is voor beide gebeurtenissen al een nieuwe datum gevonden: op 1 april 2004 wordt bekendgemaakt of en voor hoeveel er is geknoeid met de bekostiging in het hoger onderwijs, evenals wie dat heeft gedaan. En op 5 april vergadert de Tweede Kamer over het hoger onderwijs- en onderzoeksplan. De studentendemonstratie van morgen tegen Nijs gaat gewoon door.
Vinciplast

Het lijkt erop dat een van de grootste voorbeelden voor alle techneuten die in de eeuwen na hem kwamen, Leonardo da Vinci, niet alleen de helikopter, de onderzeeboot en de wekker bedacht, maar ook al experimenteerde met een vorm van plastic. Dat concludeert althans Allessandro Vezzosi, de directeur van het Museo Ideale in Vinci, de Toscaanse geboorteplaats van het Renaissance-genie. Hij heeft in een aantal bibliotheken over de hele wereld verschillende bladzijden met recepten en aantekeningen over plastic in Da Vinci’s befaamde en onmiskenbare spiegelschrift gevonden.

Het plastic van Da Vinci was overigens een heel ander goedje dan wat de hedendaagse petrochemische industrie ons voorschotelt. Hij gebruikte plantaardige grondstoffen zoals bladeren van koolsoorten, en zelfs dierlijke materialen zoals ‘de pensmaag van een vaars of een os’. Vezzosi maakte een van Da Vinci’s recepten na en waarachtig, hij kreeg een materiaal dat wel wat leek op het in 1907 door de Belg Leo Baekeland uitgevonden bakeliet, een van de eerste ‘moderne’ kunststoffen. Da Vinci zou erin geslaagd zijn om van het materiaal een ‘onbreekbare beker’ te maken.
Noordervliet

Auteur Nelleke Noordervliet is in april en mei de vierde gastschrijver van de TU Delft. In acht bijeenkomsten spreekt de auteur over ‘ruimte’ in literatuur en architectuur. Voor studenten van de TU Delft geeft zij een masterclass van zes bijeenkomsten.

Het openbare openingscollege van Nelleke Noordervliet vindt plaats op donderdag 1 april in de aula. Aanvang: 20.00 uur. De Vermeerlezing is op donderdag 27 mei in het Stedelijk Museum Het Prinsenhof. Aanvang: 20.00 uur.

zie ook: Gastschrijver duikt de ruimte in
Certificaat

Afgestudeerden die bestuurs- of commissiewerk hebben gedaan kunnen binnenkort een extra certificaat krijgen bij hun diploma. Het college van bestuur is akkoord gegaan met het voorstel van studentenraadpartij Oras om hiermee officiële erkenning te geven van het nut van zogeheten ‘extracurriculaire’ activiteiten. In eerste instantie kan alleen op aanvraag een certificaat worden bemachtigd. “Per jaar keert de TU aan ongeveer duizend studenten garantiemaanden uit voor bestuurs- en commissiewerk. De vraag is of die allemaal zo’n certificaat willen”, aldus Oras-fractievoorzitter Jeanine Porck.
Macht

Prof.ir. Wim Dik (65), deeltijdhoogleraar bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management, is door het Technisch Weekblad uitgeroepen tot de machtigste ingenieur van Nederland. Het weekblad bekeek daarvoor de loopbaan van 750 ingenieurs. Alleen huidige functies telden mee voor de puntentelling. Dik heeft naast zijn hoogleraarschap veertien bestuursfuncties, waaronder commissariaten bij ABM Amro, Holland Casino en Carré. Verder is hij voorzitter van de omroep Brabant en de raad van toezicht van het Leidse Museum Boerhaave.

In de top 50 waren alumni van de TU Delft oververtegenwoordigd. Volgens het weekblad komt dat doordat de meeste ingenieurs zijn afgestudeerd toen de andere TU’s (toen nog hogescholen) nog ‘in de kinderschoenen stonden’. De top 50 telt één vrouw; Marike van Lier Lels kwam op de zesde plaats.

Onder één dak

De faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen zit vanaf eind 2005 eindelijk in één gebouw. Als het college van bestuur akkoord gaat, verhuist geotechnologie van de Mijnbouwstraat naar het pand van Civiele Techniek aan de Mekelweg.

Geotechnologie kan zijn intrek nemen in wat nu nog de tekenzalen zijn. Daar worden nieuwe vloeren in gezet en het complex ondergaat een renovatie. Het definitieve ontwerp is in augustus klaar. De tekenzalen worden niet meer intensief gebruikt. In de vernieuwde ruimtes worden straks voornamelijk laboratoria en bijbehorende werkplekken gevestigd. De verhuizing van geotechnologie speelt al jaren.
Botten

Medicijnmaker Organon, de Universiteit Twente (UT) en de TU Delft gaan samen op zoek naar nieuwe therapieën voor botontkalking, oftewel osteoporose. Organon verdiept zich in de farmacologie en de genomics, de UT in materiaalwetenschappen en weefselbiologie en Delft levert de informatietheorieën en methoden voor patroonherkenning. De onderzoekers hopen met de samenwerking sneller de genen te karakteriseren die een rol spelen bij botvorming. Doel: nieuwe geneesmiddelen voor botherstel.

Het ministerie van economische zaken betaalt de helft van dit driejarige project, dat in totaal 3,4 miljoen euro kost. De euro’s zijn onder meer nodig voor dna-chips en technologieën om genetische netwerken te analyseren.
Hop

Cornell University heeft de bierbrouwers in de staat New York weer aan hun eigen hop geholpen, meldt de universiteit trots. Al meer dan vijftig jaar moest dit essentiële ingrediënt uit andere delen van de VS of zelfs Europa komen. Tot 1930 was hop een specialiteit van de landbouw in de staat aan de Amerikaanse oostkust, maar een combinatie van plantenziekten en insectenplagen maakte daaraan een eind. De drooglegging uit 1930 deed de teelt definitief de das om. Het laatste vat met echte New-Yorkse hop is in 1950 gebrouwen. Nu is het terug, dankzij de gemeenschappelijke inspanning van biotechnologen en economen.
Fietsvliegtuig

Twee TU-studenten technische natuurkunde leggen deze zomer fietsvliegend de marathon af, met een zelfgebouwd fietsvliegtuig. Ze zullen proberen het snelheidsrecord te breken. Dit record staat voor fietsvliegen nu op ruim 44 kilometer per uur. Doel is om deze zomer in Engeland de Kremer Prize van 50 duizend pond in de wacht te slepen. Daarvoor moet het Delftse team, dat zich Icarus noemt, proberen de marathon binnen een uur vliegfietsend af te leggen.

De studenten hebben hun studie tijdelijk stilgelegd om zich op de ontwikkeling van het vliegtuig toe te leggen. Binnen de TU bestaat een concurrerend team, dat mogelijk met Icarus fuseert om fondsen van de TU te krijgen. Uiteindelijk moet er een tien man sterk team fulltime werken aan het vliegtuig, met een budget van twee ton euro. Volgens teamleider Alexandro Manusci is het vrij makkelijk om een fietsvliegtuig te ontwikkelen, omdat de snelheid laag ligt en er daardoor weinig aërodynamische problemen optreden.

www.teamicarus.org . .

www.ucl.ac.uk/~uczxhpf . .
Kantines

Wie in de kantine van een universiteit een eenvoudige lunch bestelt, betaalt daar bij de Universiteit van Amsterdam het meest voor: 2,85 euro. Studenten in Wageningen zijn het goedkoopst uit met 1,98 euro. Dat blijkt uit research van Vox, het Nijmeegse universiteitsblad. In Delft kost zo’n lunch (koffie, broodje kaas, melk en een appel) 2,21 euro, en dat zit in de lagere regionen.

Vox deed dit vergelijkend warenonderzoek nadat studenten hadden geklaagd over de prijzen van een blikje cola: tachtig eurocent in Utrecht en 1,10 euro in Nijmegen. Het college van bestuur dacht op basis van niet openbare cijfers dat Nijmegen als middenmoter scoorde. Toen Vox het zelf uitzocht bleek dat de kantines voor het pakketje gemiddeld 2,46 euro rekenden. De Nijmeegse universiteit was met 2,74 euro de op een na duurste. Of de prijzen nu wordenaangepast, is niet bekend.
Dimes

Micro-elektronica-instituut Dimes gaat zich meer specialiseren in de ingenieurskant van micro-elektronica. Daarom is Dimes uitgebreid met de microsysteem- en mechatronicagroepen van de opleiding werktuigbouwkunde, de computerontwerpgroep van de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica en de deeltjesopticagroep van de faculteit Technische Natuurwetenschappen.

Een voorbeeld van onderzoek waarmee Dimes de komende jaren meer wil scoren, is de verbetering van de fabricage van computerchips. Het nanoscience-onderzoek van Dimes splitst zich nu als Kavli-instituut af van Dimes en krijgt samen met TNO-TPD een nieuw eigen lab. Het nano-onderzoek wordt fundamenteler en gaat meer richting biologie. Hierbij wordt ook meer met Leiden samengewerkt.
Patente meid

Ryna Karnik is zeventien jaar oud en zit in de hoogste klas van een high school in Portland, Oregon. Ze heeft patent aangevraagd op een procédé om microchips te vervaardigen met behulp van een gerichte ionenbundel die direct op de siliciumplak schrijft. Thuis slaagde ze erin om met haar vinding een N-type mosfet-transistor te maken. Ryna houdt wel van uitvinden. De benodigde deeltjesversneller maakte ze zelf van een oude Van de Graaff-generator.

Vorige week kreeg ze een prijs van vijftigduizend dollar in de door chipsfabrikant Intel gesponsorde Science Talent Search.

Was Ryna de beste? Nee, haar chipsproces was goed voor een derde plaats. Twee andere zeventienjarigen streefden haar voorbij. De van oorsprong Russische Boris Alexeev deed dat met een bijdrage aan de automatentheorie en kreeg de tweede prijs. De eerste, van honderdduizend dollar, ging naar Herbert Mason Hedberg, die een efficiëntere manier ontwikkelde om de effectiviteit van telomerase-inhibitors als mogelijke natuurlijke tumoronderdrukkers te analyseren. Het zal weinig verbazing wekken dat de prijswinnaars van plan zijn om na high school door te studeren.

www.sciserv.org . .

www.news.cornell.edu . .