Filehelikopter

r.ir. Serge Hoogendoorn en prof.dr. Henk van Zuylen (Transport en Planning)

Tussenstand: Nog anderhalf jaar te gaan

(Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

“Hoe ontstaan files? Ik onderzoek hoe voertuigen vlak voor, tijdens en na een file op elkaar reageren aan de hand van helikopterbeelden. Onze helikopter hangt boven de weg op één plaats en maakt elke seconde tien foto’s. Die slaan we op in de computer. Het is lastig voor een piloot om helemaal stil te hangen, want de helikopter beweegt continu. Daarom gebruiken we op de computer een vaste achtergrond, waarop we steeds de verschillende auto’s plakken. Op die manier kunnen we de auto’s volgen en kijken hoe automobilisten op elkaar reageren.

Er zijn heel veel theorieën, maar hoe automobilisten zich precies gedragen blijft een raadsel. De data die we verzamelen zijn vrij uniek. Vaak wordt bij files met lusdetectoren gekeken hoe auto’s zich gedragen. Op een beperkt aantal punten worden de auto’s dan gesignaleerd. Maar dat geeft geen totaalbeeld. Dat geven de beelden van onze helikopter wel.

Er bestaat nu al een aantal microsimulatiemodellen, maar we weten niet hoe goed die zijn. Stel dat de simulators die we gebruiken helemaal niet betrouwbaar zijn, dan kloppen veel voorspellingen niet en weten we eigenlijk nog steeds niet hoe en waarom files ontstaan.

De verschillen tussen hoe mensen op de auto voor hen reageren, zijn erg groot. De een kijkt maar één voertuig vooruit, een ander ziet al dat een auto drie auto’s verderop weer gaat rijden. Automobilisten doen ook volstrekt verschillende dingen bij het remmen. Helaas hangt de helikopter te hoog om bepaalde soorten auto’s te kunnen volgen. Ik kan niet signaleren of de automobilisten in een Jaguar sneller rijden dan Fiat Seicento-bezitters.

Ik heb ook aanwijzingen gevonden dat het gedrag verandert, wanneer er grote snelheidsverschillen zijn. Als een automobilist al lang in de file staat, reageert hij rustiger, alsof het allemaal zijn gangetje wel zal gaan, dan iemand die plots in de file komt.

Vorig jaar mocht ik mee de helikopter in. Dat was een van de hoogtepunten van mijn onderzoek. We vlogen bij Delft boven de A13. Daar zag ik hoe de file zich ontwikkelde. Het verkeer kwam niet ineens vast te staan, maar in blokken. Dat is vreemd om te zien. Op een bepaald punt staat het verkeer stil, terwijl auto’s honderd meter daarvoor vrij kunnen doorrijden. Dat noemen we schokgolven. Die schokgolven werden steeds groter, naarmate het drukker werd.

Dat was echt heel indrukwekkend. Ik lees in boeken hoe files zich ontwikkelen, maar toen ik een half uur boven de file had gehangen, kreeg ik een veel beter beeld. Die boeken lees ik nu anders, het is niet alleen theorie meer.” (RV)

Naam: Drs. Saskia Ossen

Nationaliteit: Nederlandse

Leeftijd: 25 Jaar

Onderwerp: Modellering rijgedrag van automobilisten bij congestie met helikopterdata

Promotors: Prof.dr.ir. Serge Hoogendoorn en prof.dr. Henk van Zuylen (Transport en Planning)

Tussenstand: Nog anderhalf jaar te gaan

(Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

“Hoe ontstaan files? Ik onderzoek hoe voertuigen vlak voor, tijdens en na een file op elkaar reageren aan de hand van helikopterbeelden. Onze helikopter hangt boven de weg op één plaats en maakt elke seconde tien foto’s. Die slaan we op in de computer. Het is lastig voor een piloot om helemaal stil te hangen, want de helikopter beweegt continu. Daarom gebruiken we op de computer een vaste achtergrond, waarop we steeds de verschillende auto’s plakken. Op die manier kunnen we de auto’s volgen en kijken hoe automobilisten op elkaar reageren.

Er zijn heel veel theorieën, maar hoe automobilisten zich precies gedragen blijft een raadsel. De data die we verzamelen zijn vrij uniek. Vaak wordt bij files met lusdetectoren gekeken hoe auto’s zich gedragen. Op een beperkt aantal punten worden de auto’s dan gesignaleerd. Maar dat geeft geen totaalbeeld. Dat geven de beelden van onze helikopter wel.

Er bestaat nu al een aantal microsimulatiemodellen, maar we weten niet hoe goed die zijn. Stel dat de simulators die we gebruiken helemaal niet betrouwbaar zijn, dan kloppen veel voorspellingen niet en weten we eigenlijk nog steeds niet hoe en waarom files ontstaan.

De verschillen tussen hoe mensen op de auto voor hen reageren, zijn erg groot. De een kijkt maar één voertuig vooruit, een ander ziet al dat een auto drie auto’s verderop weer gaat rijden. Automobilisten doen ook volstrekt verschillende dingen bij het remmen. Helaas hangt de helikopter te hoog om bepaalde soorten auto’s te kunnen volgen. Ik kan niet signaleren of de automobilisten in een Jaguar sneller rijden dan Fiat Seicento-bezitters.

Ik heb ook aanwijzingen gevonden dat het gedrag verandert, wanneer er grote snelheidsverschillen zijn. Als een automobilist al lang in de file staat, reageert hij rustiger, alsof het allemaal zijn gangetje wel zal gaan, dan iemand die plots in de file komt.

Vorig jaar mocht ik mee de helikopter in. Dat was een van de hoogtepunten van mijn onderzoek. We vlogen bij Delft boven de A13. Daar zag ik hoe de file zich ontwikkelde. Het verkeer kwam niet ineens vast te staan, maar in blokken. Dat is vreemd om te zien. Op een bepaald punt staat het verkeer stil, terwijl auto’s honderd meter daarvoor vrij kunnen doorrijden. Dat noemen we schokgolven. Die schokgolven werden steeds groter, naarmate het drukker werd.

Dat was echt heel indrukwekkend. Ik lees in boeken hoe files zich ontwikkelen, maar toen ik een half uur boven de file had gehangen, kreeg ik een veel beter beeld. Die boeken lees ik nu anders, het is niet alleen theorie meer.” (RV)