‘De bouwwereld is aan het verloederen’

Verschrikt verlieten studenten afgelopen donderdagavond het Polak-gebouw van de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Beveiligers ontruimden het gebouw nadat het college van bestuur een bericht had ontvangen over de vloerconstructie. Het gebouw, uit 2015, was opgetrokken met dezelfde soort betonvloeren als de parkeergarage bij Eindhoven Airport die in juni dit jaar instortte.

Het gaat om gebouwen waarin zogenaamde breedplaten zijn verwerkt. Dat zijn dunne platen beton die in de fabriek worden gemaakt. Op de bouwlocatie wordt daar een dikke laag beton op gestort met daarin holle plastic bollen – Bubble Deck beton – bedoeld om gewicht en materiaal te besparen. De bovenkant van de breedplaten moet ruw worden gemaakt, zodat de bovenste laag beton goed hecht. Dat was in Eindhoven niet gebeurd.

Het vooral heeft tot veel consternatie geleid. Zaterdag besloot ook hogeschool Windesheim in Zwolle uit voorzorg een gebouw te sluiten. Een basisschool in het West-Brabantse Hoeven staakte afgelopen week zijn verhuizing naar een nieuw gebouw, meldde NRC Handelsblad afgelopen zaterdag. En ook een middelbare school in Krimpen aan den IJssel sloot tijdelijk haar deuren, aldus de krant.

De TU onderzoekt of maatregelen op de campus noodzakelijk zijn

Uit voorzorg gaat ook de vastgoedafdeling van de TU, volgens een door de overheid opgegeven stappenplan, controleren of er op de campus gevaarlijke vloerdelen gebruikt zijn, en zo ja, of dit aanleiding geeft tot het nemen van maatregelen.

Volgens prof.ir. Rob Nijsse, hoogleraar Structural Design aan de Faculteit Bouwkunde en CiTG, hoeven we ons aan de TU weinig zorgen te maken. Het type vloer dat problemen kan veroorzaken, is voor zover hij weet niet toegepast in grote gebouwen op de campus.

De miskleun in Eindhoven is volgens Nijsse illustratief voor de “enorme verloedering die in de bouwwereld gaande is”.

‘ Iedereen ziet meteen dat je op zo’n plaat geen beton moet gieten ’

“De aannemer, de toezichthouders en andere betrokkenen die de kwaliteit moeten controleren, zijn ernstig te kort geschoten. Iedere deskundige herkent zo’n gladde breedplaat meteen en weet dat je daar geen beton op moet gieten.”

Wassen neus

“Aannemers zijn een soort uitzendbureaus geworden”, vervolgt Nijsse. “Ze laten alle onderdelen aanleveren – vloeren, kolommen, muren – en laten die ter plekke aan elkaar plakken. In zo’n situatie, waarbij het bouwproces vanaf afstand wordt aangestuurd en door veel verschillende partijen uitgevoerd, is het moeilijk om het overzicht te houden. En daar komt nog eens bij dat het gemeentelijk bouwtoezicht tegenwoordig aan de vrije markt wordt overgelaten. Het is een wassen neus geworden. Gemeentelijk bouwtoezicht, zoals we dat in het verleden kenden, boezemde nog angst in. Mogelijk heeft de fabriek die de platen leverde, ook gefaald. Dat opruwen kost geld. Fabrieken gooien er wel eens met de pet naar om te besparen op kosten.”

Van talloze gebouwen moet nu worden onderzocht of ze veilig zijn. “Het volstaat niet om de bouwtekeningen door te nemen. Het was immers geen constructiefout die leidde tot de instorting van de parkeergarage bij Eindhoven Airport maar een uitvoeringsfout. Je kunt de risico’s alleen precies in kaart brengen als je van alle gebouwen die gemaakt zijn van breedplaten en Bubble Deckvloeren boorkernen neemt van de vloeren.”