Afschaffen vaste prijs studieboek ’te ingewikkeld’

Gisteren hielden ondertekenaars van de kennisinvesteringsagenda (KIA) een pleidooi om Nederland weer naar de top vijf van kenniseconomieën terug te brengen. Ze verwezen onder andere naar voorlopige cijfers van het CBS over het afnemende aantal onderzoekers.

Acht procent
Daarbij hebben ze één tabel verkeerd gelezen, waardoor ze dachten dat het totale aantal onderzoekers in Nederland binnen een jaar met tien procent was verminderd. Het blijkt acht procent te zijn.

Samen met de ChristenUnie diende VVD-kamerlid De Liefde een voorstel in om voor wetenschappelijke boeken dezelfde regels te laten gelden als voor schoolboeken. Voor Nederlands- en Friestalige boeken geldt in Nederland een vaste verkoopprijs om te zorgen dat er een ruim aanbod aan titels beschikbaar is en kleine boekhandels kunnen blijven bestaan. Maar voor schoolboeken is een uitzondering gemaakt, omdat ze verplicht worden voorgeschreven door middelbare scholen en boekhandels dus verzekerd zijn van afname.

Volgens De Liefde gaat voor studieboeken hetzelfde op. “Ook die worden vaak verplicht gesteld door de docent.” Waarom zou je de prijs dan nog willen vastleggen, vroeg hij aan staatssecretaris Zijlstra, die behalve hoger onderwijs ook de media in zijn portefeuille heeft.

Maar volgens PvdA-kamerlid Jetta Klijnsma en GroenLinks-kamerlid Mariko Peters ligt het niet zo simpel. Peters: “Hoe bepaal je voor welke boeken dit gaat gelden? Is een populair-wetenschappelijk boek ook een wetenschappelijk boek? En een doe-het-zelf-psychologieboek?”

Ook staatssecretaris Zijlstra denkt dat het allemaal niet zo eenvoudig is. Veel wetenschappelijke boeken worden niet alleen door studenten gebruikt. Ook afgestudeerden lezen Cicero en een advocaat koopt ook wel eens juridische boeken. “Het kabinet heeft hier ook mee geworsteld. Inhoudelijk ben ik het met de heer De Liefde eens dat boeken die voor studiedoeleinden worden gebruikt van de vaste prijs moeten worden uitgezonderd, maar uitvoeringstechnisch is het te moeilijk.” De bewindsman zegde toe om bij een volgende evaluatie van de wet te kijken of het mogelijk is een onderscheid te maken tussen studieboeken en wetenschappelijke boeken.

Desgevraagd zegt De Liefde niet bang te zijn dat academische boekhandels uitsterven als slimme studenten een bedrijfje opzetten en de boeken goedkoper via internet aanbieden. “Een lagere prijs betekent meer potentiële kopers. Zo’n slimme student die via internet boeken wil verkopen tegen een lage prijs lijkt me nou juist iets positiefs. Als liberaal vind ik ondernemerschap prachtig en je kan daar niet vroeg genoeg mee beginnen.”