Column: Advocaat van de duivel

Struisvogelgedrag noem je dat. Stiekem is dat erg gevaarlijk.

De Brexit, het ‘nee’ bij het Oekraïnereferendum, de verkiezing van Donald Trump en noem zo nog eens wat hebben een naargeestig toekomstbeeld geschetst. Als je even je ogen sluit, is het waarheid voor je het doorhebt. Afgelopen december deden Vrij Nederland en I&O Research onderzoek naar democratische opvattingen van jongeren van 18 tot 25 jaar. Wat blijkt? Jongeren hebben maar weinig vertrouwen in politici en de media, vrezen een dictatuur in Nederland en zijn van plan om op 15 maart massaal op de PVV te gaan stemmen (27%). De eerstvolgende op het lijstje ‘politieke voorkeur’ is de VVD met 10%. Dus.

Kan de universiteit een constructieve rol spelen in deze roerige tijden van populisme, anti-establishment-retoriek en angst? Ik denk het wel. Sterker nog, dat moet. De universiteit is tenslotte meer dan een wetenschapsfabriek. Hoewel dit oude begrip steeds toepasselijker lijkt te worden (lees: afrekencultuur), is het juist nu nodig dat universiteiten bewust bezig zijn met hun rol in het maatschappelijk debat.

Vragen agenderen, advocaat van de duivel spelen, lekker dwarsliggen. Dat betekent: ons laten inspireren door actuele gebeurtenissen en vraagstukken bij het maken van onze lesstof (en tentamens). Onze studenten opleiden tot kritische denkers – discussie boven repetitie! Onze onderzoeksresultaten vertalen naar maatschappelijke oplossingen, mogelijkheden en niet te vergeten: nieuwe, nog scherpere vragen.

Ons niet blindstaren op het ‘hoe’ maar ook stilstaan bij het ‘waarom’. Quiz-vraagje voor mijn studentenlezers: waarom zag Plato de democratie als een bedreiging voor de staat? Als je het antwoord op deze vraag niet weet, dan doen wij iets verkeerd.

Kim-Lan Jong Baw is communicatieadviseur en coördinator externe betrekkingen bij de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek. Ze is van huis uit sinoloog.