Racisme: TU Delft kijkt in de spiegel

“Je bent welkom in onze TU-gemeenschap als je geïnteresseerd bent in wat we hier doen en over de benodigde capaciteiten beschikt. Dan zouden afkomst, godsdienst, huidskleur enzovoort er niet toe moeten doen. Helaas moeten we constateren dat het in de praktijk anders is.” Dat zegt vice rector Rob Mudde in een verklaring op intranet.

Ondanks aandacht voor racisme en het aantrekken van een diversity officer constateert hij dat de TU Delft ‘in de bovenlagen nog een behoorlijk blanke organisatie’ is. Ook ziet hij te weinig studenten van kleur selectieprocedures doorkomen. “Onze eigen selectie aan de poort zal net zo goed last hebben van impliciete biases: hoe herkennen we die en wat kunnen en gaan we er aan doen?”

Mudde roept op tot dialoog en zal daar zelf op 19 juni mee beginnen als hij spreekt met een groep Afrikaanse studenten. Maar racisme is volgens hem geen zaak van bestuurders alleen. “We moeten allemaal in de spiegel kijken.”

Curricula tegen het licht
Andere universiteiten gingen de TU voor met het uitbrengen van statements tegen racisme. “We erkennen de woede en het verdriet in onze wereld, stad en universiteit”, schrijft de Vrije Universiteit Amsterdam bijvoorbeeld op haar website. De universiteit gaat debatten aan, onderzoekt haar eigen rol in de koloniale geschiedenis, kijkt naar verborgen ongelijkheid in de eigen structuren en houdt ook de curricula nog eens kritisch tegen het licht.

‘Wij geloven in de kracht van diversiteit en inclusie’

De Universiteit Utrecht gaat gesprekken organiseren en vraagt studenten en medewerkers om hun ervaringen te delen. “Wij geloven in de kracht van diversiteit en inclusie. Racisme en discriminatie staan hier haaks op.”

De Erasmus Universiteit Rotterdam geeft acht Black Lives Matter Film Tips. Ook staat er een verklaring op de website: Erasmiaanse waarden sluiten racisme uit. “De EUR staat fundamenteel achter kennisverwerving die zich niet door verschillen in huidskleur, taal, cultuur of achtergrond laat belemmeren.”

De Rotterdamse universiteit krijgt wel kritiek van haar eigen studenten: het zijn mooie woorden, maar wat gaat de universiteit nu eigenlijk doen?

In Maastricht schrijft het bestuur: “Wij verzetten ons tegen alle vormen van racisme, van kansenongelijkheid tot en met zwarte piet.” Wie de strijd aan de UM wil steunen, kan zich melden bij de advisory council diversity & inclusivity.

Open deur
Er zijn ook universiteiten die er eigenlijk niets over willen zeggen, onder het motto ‘geen open deuren intrappen’: ze zijn vanzelfsprekend tegen racisme. In Wageningen lanceerden studenten en medewerkers een petitie om het bestuur desalniettemin tot een reactie te dwingen en die kwam. Ze vindt de passie van haar medewerkers en studenten geweldig, twitterde bestuursvoorzitter Louise Fresco, en ze gaat een dialoog organiseren.

Bij de Universiteit Tilburg staat een opiniestuk van hoogleraar Kutlay Yagmur (Taal, Identiteit en Onderwijs) op de site, waarin hij het probleem van racisme bespreekt. De universiteit zelf komt er goed vanaf. “Zelf geloof ik dat Tilburg University zich als organisatie altijd heeft verzet tegen racisme en discriminatie”, staat erin. “Zowel op de werkvloer als in het onderwijs stoelt onze identiteit op gelijke rechten en gelijke behandeling.”

Achterstand
In het hbo spreekt onder meer de bestuursvoorzitter van de Hogeschool Rotterdam zich tegen racisme uit: flatten the curve, zegt hij naar analogie van de coronacrisis.

Afkomst speelt ook in het hoger onderwijs een flinke rol, blijkt uit de cijfers. Jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond staan op achterstand. Selectie van studenten blijkt bijvoorbeeld geen neutraal middel, zoals nu ook Rob Mudde namens de TU Delft constateert.

HOP, Bas Belleman / Delta, Saskia Bonger

• Binnenkort op deze website: een interview met de vertrekkend diversity officer van de TU Delft. Wat heeft 2,5 jaar diversity office opgeleverd?