Snijvast op weg naar Olympische winst, met dank aan de TU

Kitesurfer Annelous Lammerts is net terug uit Marseille, waar ze getraind heeft in dezelfde wateren als waar straks de zeilonderdelen van de Olympische Spelen plaatsvinden. Ze is in Delft voor de presentatie van haar nieuwe wedstrijdpak, waarmee ze tussen 4 en 8 augustus met snelheden tot wel 75 kilometer per uur over de Middellandse zee scheert op weg naar een medaille.

Dat is niet zonder risico’s. De foil – de draagvleugel die de plank optilt uit het water – is vlijmscherp. Niet zelden komt het in de sport tot een botsing en blijven de surfers achter met diepe snijwonden. Zelf bleef Lammerts, die als enige Nederlander meedoet in de Formula Kite-categorie, tot nu toe redelijk ongeschonden. Maar in haar achterhoofd weet ze dat een ongeluk in haar sport in een klein hoekje zit.

Snijvast

Los van aerodynamica, hogere snelheden en winstseconden, vindt ze het daarom misschien wel het allerbelangrijkste dat het speciaal voor haar ontwikkelde en dinsdag gepresenteerde pak snijvast is. Lammerts: “Je bent altijd bezig met risico incalculeren. Waait het erg hard, dan weet je dat iedereen de grenzen opzoekt en dat er elk moment voor je iemand kan vallen.” Het geeft haar vertrouwen als ze weet dat haar pak haar beschermt tegen ernstige snijwonden.

Het is haar discipline specifiek waar de kans daarop het grootste is. “Anders dan in andere zeildisciplines hebben wij een heel klein en licht board dat hard blijft doorracen als je eraf valt. Je hebt best vaak situaties dat je denkt: oei, dat was close.’ Annelous’ zeilploeg Team Allianz begon daarom vier jaar geleden al met nadenken over innovaties die daarbij kunnen helpen.

‘Het geeft nog meer vertrouwen dat we er alles aan doen om voor de medaille te gaan’

Onderzoekers van de TU Delft en WEEV Textiles gingen vervolgens aan de slag met de ontwikkeling van het nieuwe pak. Laatstgenoemde ontwikkelde een speciaal soort garen, gemaakt van een combinatie van materialen. Het is geheim welke dat precies zijn. Wel kan Bart Groenewoud (WEEV Textiles) zeggen dat het materiaal zichzelf al op andere plekken bewezen heeft, onder meer in de glasindustrie en bij de brandweer.

Luchtweerstand

Wouter Terra is onderzoeker bij Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek (LR) en NOC*NSF en boog zich over de aerodynamica van het pak. Zo zijn de armstukken gemaakt van een gladde stof. Maar daaronder zit een ribbel, vertelt Terra. “Die drukt er als het ware doorheen. Dat zorgt ervoor dat de luchtweerstand op de armen omlaag gaat.” Omdat Annelous’ benen juist dwars op de plank staan, zijn de beenstukken wel helemaal gemaakt van de gladdere stof.

Voor deze combinatie de winnende werd, testten Terra en zijn team talloze combinaties in de windtunnel van LR, op de campus van de TU Delft. Dat deden ze zowel nat als droog: tijdens hun races worden de surfers kletsnat.

Neopreen

Ook werden de prototypes uitvoerig getest in de echte wereld. Dat leverde eveneens veel informatie op. Zo bleef het team in eerste instantie weg van neopreen, de stof die normaliter wordt gebruikt in wetsuits. Maar nadat Annelous merkte dat het pak niet lekker zat, werd er rond het kruis toch een stuk neopreen in verwerkt.

De romp van het pak is gemaakt van een ander materiaal. Dit omdat de surfers verplicht zijn hier nog twee lagen overheen te dragen – een zogenoemd beschermend impactpak en een ‘lycra wedstrijdje’. Om die zoveel mogelijk op maat te maken, gaan de naaimachine en veiligheidsspelden mee naar Marseille. Dat scheelt tot tien procent luchtweerstand, aldus Terra.

Lammerts telt inmiddels af. Over minder dan een maand begint haar Olympische avontuur en vanaf zondag 4 augustus gaat haar klasse het water op. Aan het pak zal het niet liggen, gelooft de aanstaande Olympiër. “Het geeft nog meer vertrouwen dat we er alles aan doen om voor de medaille te gaan.”