Campus

‘Railvervoer is helemaal niet zo effectief’

De Betuwelijn staat weer volop ter discussie. Volgens onderzoeker Michiel Roscam Abbing kan maar beter een streep door het megaproject worden gehaald. De binnenvaart is een goed alternatief.

,,In de discussie over de Betuweroute worden argumenten pas gebruikt als dat opportuun is”, stelt Roscam Abbing. De politicoloog van het Insituut voor Maatschappijwetenschappen Siswo in Amsterdam heeft recht van spreken. De afgelopen twee jaar nam hij metershoge stapels rapporten over de Betuwelijn onder de loep. Na bestudering van de 140 verslagen, met een gezamenlijk prijskaartje van 200 miljoen gulden, concludeert hij dat er geen enkele reden meer is om met de spoorlijn door te gaan.

Vorige week donderdag verscheen het resultaat van zijn speurwerk, het boek ‘Hoe spoort het water?’. In dit door de TU Delft en Siswo uitgebrachte document, zet Roscam Abbing uiteen hoe de pleitbezorgers van de Betuweroute zichzelf en de buitenwereld voortdurend een rad voor de ogen draaien. Onderzoeksbureaus praten in hun duurbetaalde adviezen vooral het ministerie van Verkeer naar de mond, terwijl alternatieven voor de spoorlijn met onjuiste veronderstellingen in de marge worden gedrukt.

Deze omissies springen er vrij duidelijk uit, meent de onderzoeker. ,,Ik heb meer van dit soort projecten gedaan, en dan word je getraind in het lezen van beleidsadviezen. Daarin kom je soms belachelijke aannames tegen om het gevoerde beleid goed te praten. Het onderzoeksbureau dekt zich natuurlijk in, door te stellen dat de hoofddoelen in theorie haalbaar zijn als de overheid zwaar flankerend beleid voert. Een-tweetjes tussen de adviseurs en de opdrachtgever. Maar het ministerie kan dan in elk geval weer met een rapportje wapperen.”

In zijn werk geeft hij vele voorbeelden van ‘absurde redeneringen’ en slaat hij één voor één de pijlers weg onder het ongeveer 10 miljard gulden kostende project. Conclusie: de Betuwelijn blijkt onrendabel en levert geen enkel voordeel voor het milieu op. Maar wat vooral opvalt is dat goederenvervoer over water door niemand serieus wordt genomen.

Ten onrechte, maar wel verklaarbaar. Roscam Abbing: ,,Dat het Betuweproject maar doorzeurt, komt mede door de belangen die ermee gemoeid zijn. De bouwwereld is gebaat bij de komst van die spoorlijn, evenals de vele anderen die meeliften op de golf van werkgelegenheid die zo ontstaat. Aan de binnenvaart valt daarentegen niets te verdienen.”
Paniekvoetbal

Volgens hem kunnen moderne containerschepen de concurrentie met het spoor echter makkelijk aan. Een zogenaamd Jowi-schip kan bijvoorbeeld vijf goederentreinen van zeshonderd meter vervangen. Het argument dat de binnenvaart te langzaam zou zijn, veegt Roscam Abbing van tafel.

,,Ten eerste is railvervoer in de praktijk helemaal niet zoeffectief. Door de slechte aansluiting van de Betuwelijn op het Duitse spoorwegennet wordt de snelheidswinst vrijwel teniet gedaan. Verder bedraagt de gemiddelde snelheid van vrachttreinen op het traject Amsterdam-Milaan slechts 23 kilometer per uur. De binnenvaart is iets langzamer, maar vervoerders zijn in het algemeen niet zo geïnteresseerd in snelheid.”

Betrouwbaarheid en just-in-time levering zijn belangrijker, voert hij aan. En dat kan met schepen net zo goed. ,,Door sattelietnavigatie kan de aankomsttijd tot op de minuut nauwkeurig bepaald worden. Toch is het snelheidsargument van meet af aan gebruikt om die spoorlijn te verkopen. Maar snel transport is alleen bij bederfelijke waren een duidelijk voordeel. Die worden echter niet met zeecontainers vervoerd.”

Wat hem betreft stopt de aanleg daarom bij rangeerterrein Kijfhoek bij Rotterdam. Het overblijvende geld moet in het bestaande spoornet worden gestoken. ,,De NS dringen al tijden aan op capaciteitsverbetering, maar dit is door de minister altijd op een laag pitje gezet. Dat zou de levensvatbaarheid van de Betuwelijn immers niet ten goede komen. Maar nu de noord- en zuidtakken zijn afgeblazen, staat die betere spoorbenutting opeens weer op de agenda. Paniekvoetbal.”

Zijn bevindingen zijn inmiddels opgepikt door de media. Vanuit de politiek heeft Roscam Abbing echter nog weinig reacties gehad. ,,Ik heb voor de radio alleen een gesprek gehad met een PvDA’er en die vond het natuurlijk maar niks. Zonder daar argumenten voor aan te dragen overigens. Daarom roep ik bij dezen iedereen op mijn conclusies onderuit te halen. Hoezeer ik ook overtuigd ben van mijn gelijk.”

,,In de discussie over de Betuweroute worden argumenten pas gebruikt als dat opportuun is”, stelt Roscam Abbing. De politicoloog van het Insituut voor Maatschappijwetenschappen Siswo in Amsterdam heeft recht van spreken. De afgelopen twee jaar nam hij metershoge stapels rapporten over de Betuwelijn onder de loep. Na bestudering van de 140 verslagen, met een gezamenlijk prijskaartje van 200 miljoen gulden, concludeert hij dat er geen enkele reden meer is om met de spoorlijn door te gaan.

Vorige week donderdag verscheen het resultaat van zijn speurwerk, het boek ‘Hoe spoort het water?’. In dit door de TU Delft en Siswo uitgebrachte document, zet Roscam Abbing uiteen hoe de pleitbezorgers van de Betuweroute zichzelf en de buitenwereld voortdurend een rad voor de ogen draaien. Onderzoeksbureaus praten in hun duurbetaalde adviezen vooral het ministerie van Verkeer naar de mond, terwijl alternatieven voor de spoorlijn met onjuiste veronderstellingen in de marge worden gedrukt.

Deze omissies springen er vrij duidelijk uit, meent de onderzoeker. ,,Ik heb meer van dit soort projecten gedaan, en dan word je getraind in het lezen van beleidsadviezen. Daarin kom je soms belachelijke aannames tegen om het gevoerde beleid goed te praten. Het onderzoeksbureau dekt zich natuurlijk in, door te stellen dat de hoofddoelen in theorie haalbaar zijn als de overheid zwaar flankerend beleid voert. Een-tweetjes tussen de adviseurs en de opdrachtgever. Maar het ministerie kan dan in elk geval weer met een rapportje wapperen.”

In zijn werk geeft hij vele voorbeelden van ‘absurde redeneringen’ en slaat hij één voor één de pijlers weg onder het ongeveer 10 miljard gulden kostende project. Conclusie: de Betuwelijn blijkt onrendabel en levert geen enkel voordeel voor het milieu op. Maar wat vooral opvalt is dat goederenvervoer over water door niemand serieus wordt genomen.

Ten onrechte, maar wel verklaarbaar. Roscam Abbing: ,,Dat het Betuweproject maar doorzeurt, komt mede door de belangen die ermee gemoeid zijn. De bouwwereld is gebaat bij de komst van die spoorlijn, evenals de vele anderen die meeliften op de golf van werkgelegenheid die zo ontstaat. Aan de binnenvaart valt daarentegen niets te verdienen.”
Paniekvoetbal

Volgens hem kunnen moderne containerschepen de concurrentie met het spoor echter makkelijk aan. Een zogenaamd Jowi-schip kan bijvoorbeeld vijf goederentreinen van zeshonderd meter vervangen. Het argument dat de binnenvaart te langzaam zou zijn, veegt Roscam Abbing van tafel.

,,Ten eerste is railvervoer in de praktijk helemaal niet zoeffectief. Door de slechte aansluiting van de Betuwelijn op het Duitse spoorwegennet wordt de snelheidswinst vrijwel teniet gedaan. Verder bedraagt de gemiddelde snelheid van vrachttreinen op het traject Amsterdam-Milaan slechts 23 kilometer per uur. De binnenvaart is iets langzamer, maar vervoerders zijn in het algemeen niet zo geïnteresseerd in snelheid.”

Betrouwbaarheid en just-in-time levering zijn belangrijker, voert hij aan. En dat kan met schepen net zo goed. ,,Door sattelietnavigatie kan de aankomsttijd tot op de minuut nauwkeurig bepaald worden. Toch is het snelheidsargument van meet af aan gebruikt om die spoorlijn te verkopen. Maar snel transport is alleen bij bederfelijke waren een duidelijk voordeel. Die worden echter niet met zeecontainers vervoerd.”

Wat hem betreft stopt de aanleg daarom bij rangeerterrein Kijfhoek bij Rotterdam. Het overblijvende geld moet in het bestaande spoornet worden gestoken. ,,De NS dringen al tijden aan op capaciteitsverbetering, maar dit is door de minister altijd op een laag pitje gezet. Dat zou de levensvatbaarheid van de Betuwelijn immers niet ten goede komen. Maar nu de noord- en zuidtakken zijn afgeblazen, staat die betere spoorbenutting opeens weer op de agenda. Paniekvoetbal.”

Zijn bevindingen zijn inmiddels opgepikt door de media. Vanuit de politiek heeft Roscam Abbing echter nog weinig reacties gehad. ,,Ik heb voor de radio alleen een gesprek gehad met een PvDA’er en die vond het natuurlijk maar niks. Zonder daar argumenten voor aan te dragen overigens. Daarom roep ik bij dezen iedereen op mijn conclusies onderuit te halen. Hoezeer ik ook overtuigd ben van mijn gelijk.”

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.