Met de auto naar Duitsland of per vliegtuig naar Aruba

De afgelopen 25 jaar is het personen- en goederenvervoer sterk gegroeid, en tot na de eeuwwisseling zal het huidige transportvolume verdubbelen. Ook zonder profetische gaven is in te zien dat de milieuschade en het economische verlies door filevorming aanzienlijk zullen stijgen. Deze zogenaamde externe transportkosten worden voor heel Europa geschat op 250 duizend miljard ECU. Daarnaast eist het verkeer veel slachtoffers: Nederland telt jaarlijks 1500 verkeersdoden en 50 duizend gewonden.

Hoewel de transportsector ongeveer acht procent bijdraagt aan het nationaal inkomen en fijnmazige distributie een belangrijke pijler van de Nederlandse economie is, rijst de vraag of de verwachte groei wel haalbaar of wenselijk is. Om hier een antwoord op te vinden organiseerden de Europese studentenverenigingen AEGEE, EUROAVIA en IACES afgelopen week een driedaags congres onder de noemer: ‘Transport, what are the limits?’

Dertien internationale gastsprekers van overheid, bedrijfsleven en onderzoeksinstituten lieten hun licht schijnen over de toekomst van het transport. Dit leidde tot een kaleidoscopisch geheel van meningen. Somber gestemde zielen pleitten voor strenge overheidsmaatregelen om de groei van het verkeer in te dammen, en werden afgewisseld door onmatig optimistische vertegenwoordigers van de luchtvaartindustrie die hun grootse toekomstvisioenen verlevendigden met kleurrijke artist impressions.
Werelddemocratie

A. Brown M.Sc. van Airbus is van de laatste geleding. Hij voorspelt een sterke toename van het aantal luchtreizigers, en ziet het thousand seat airplane als een uitkomst. ,,De komende twintig jaar zal het wereldwijde luchtverkeer verdrievoudigen”, weet Brown. ,,Om de produktiviteit van het vliegtuig op te voeren is een duizendzitter haalbaarder dan een supersonische opvolger van Concorde. Wij verwachten onze A3XX in 2003 in gebruik te kunnen nemen.” Maatregelen om het vliegverkeer in te perken wijst hij van de hand. ,,Het straalvliegtuig heeft geleid tot werelddemocratie. Meer mensen kunnen naar meer plaatsen wanneer ze maar willen. Vakantie en reizen zijn elementaire menselijke behoeften.”

Ook B.W. de Man van Schiphol voorziet deze ontwikkeling. ,,De aanleg van de HSL zal de positie van de luchthaven alsmainport versterken”, verzekert hij. ,,De overheid heeft ons een grens gesteld van 44 miljoen luchtreizigers in 2015, maar wij denken dat een groei tot 60 miljoen haalbaar is. De vraag van de markt zal onverminderd groot blijven, en alleen milieumaatregelen kunnen hieraan beperkingen stellen. Voor Schiphol is the sky the limit.”

Voor de meeste sprekers staat het echter wel vast dat de geprojecteerde groei van het verkeer niet vol te houden is. De capaciteit van de infrastructuur rond de grote steden wordt nu al overschreden, terwijl het maatschappelijk draagvlak voor de aanleg van nieuwe wegen en spoorlijnen klein is. Beter verkeersmanagement door de intensieve toepassing van telematica kan de efficiëntie nog wat opkietelen, maar om het tij te keren zijn straffere maatregelen nodig.

Het doorberekenen van de externe kosten aan de gebruiker, toewijzing van wegcapaciteit aan priority users en het keren van het autogebruik moet volgens de deskundigen centraal staan in het transportbeleid. Een van de meest genoemde toverwoorden is echter intermodaliteit, het combineren van de specifieke voordelen van verschillende vervoersvormen, waarbij tevens milieuwinst wordt behaald.

Een voorbeeld hiervan is het Combi-Road project, een experimenteel containertransportsysteem met elektrisch aangedreven onbemande voertuigen. ,,In de nabije toekomst wordt een vervijfvoudiging van het aantal containerbewegingen verwacht”, weet ir. E. Heere, projectleider van Combi-Road. ,,Maar door de dagelijkse verkeerschaos rond Rotterdam verloopt de containerdoorvoer van de haven naar de eindbestemming allesbehalve vlekkeloos.” Het is de bedoeling dat Combi-Road de containers van de Maasvlakte via een aparte betonnen rijstrook afvoert naar een wisselpunt, waar de lading kan worden overgezet op truck, trein of boot.
Caribische eilanden

Ondanks alle mooie plannetjes die worden gepresenteerd vindt drs. W. van Dieren, lid van de Club van Rome, dat wij een gelopen race rennen. ,,Over honderd jaar zal geen enkele van de huidige vervoersvormen meer bestaan. Transport, mobiliteit en de auto zullen een historisch ongeluk blijken te zijn”, stelt hij. ,,In Engeland worden twee miljoen koeien afgemaakt wegens de mogelijke overdracht van de gekke-koeienziekte op tien personen. Maar aan de gekke-autoziekte die jaarlijks duizenden mensen het leven kost wordt niks gedaan.”

,,Plannen van transport is het plannen van rampspoed”, raast hij voort. ,,Transport sluit welzijn en welvaart uit. Het levert wel groei van economische activiteit op, maar dat doen echtscheidingen en zware ongelukken ook. Transportbeleid is daarom een vorm van virtual reality.”

De laatste congresdag werd afgesloten met een forumdiscussie. Vooral De Man kreeg het zwaar te verduren wegens zijn visie op Schiphol. Of hij zich niet geroepen voelt het recreatieve vliegverkeer te ontmoedigen? De Man: ,,Wij dwingen niemand om het vliegtuig te nemen. En wees eerlijk, wat doe je zelf het liefst: met de auto naar Duitsland of met het vliegtuig naar Aruba? Wij bieden iedereen de mogelijkheid om die keuze zelf te maken.” Forumvoorzitter Hakkesteegt reageerde ad rem: ,,Als we in termen van coffeeshops zouden praten, dan was ueen dealer.”

Wanneer de forumleden aan het eind wordt gevraagd kort te reageren op het thema van het congres, levert dit nog twee aardige one-liners op: ,,De enige grens is onze beperking om oplossingen te vinden.” En met een verwijzing naar de eerdere uitspraak van De Man: ,,The earth is the limit, en deze grens is nu al overschreden.”

Superjumbo of supersonisch

Groei van de burgerluchtvaart en tegelijk minder schade toebrengen aan het milieu kan, was de conclusie van het symposium ‘Burgerluchtvaart en de kunst van het groeien’, dat vorige week georganiseerd werd door de Delftse Studenten Aeroclub.

Op de vraag of superjumbo’s of supersonische vliegtuigen een oplossing bieden voor het opvangen van de groei, antwoordde ir. R. Kalmann, hoofd Fleet Development van de KLM, dat die vraag voorlopig nog niet aan de orde is. Wel verwacht hij dat de verlengde versie van de thans vliegende grote jumbo’s op korte termijn een oplossing biedt. Voor de vraag naar snel vervoer dacht hij voor een supersone business-jet een gat in de markt te zien.

Ir. R. Uijlenhoet, directeur operationele zaken van Amsterdam Airport Schiphol, leek de hele overlastproblematiek van Schiphol eerder georkestreerd dan dat werkelijke hinder door overvliegende vliegtuigen wordt veroorzaakt. Hij stelde dat de nationale luchthaven wel moet groeien om in de toekomst mee te kunnen komen als mainport van Europa en dat Schiphol er verder alles aan doet om de overlast voor de mensen zo beperkt mogelijk te houden. Dat wil zeggen: ,,Als mensen op een warme zomeravond inderdaad hun slaapkamerraam open willen houden, ja, dan kunnen wij er verder ook niets meer aan doen.”

Schiphol is zich verder aan het voorbereiden om in de toekomst grotere en zwaardere vliegtuigen te kunnen ontvangen, meldde Uijlenhoet. ,,Misschien moet de grens van 44 miljoen passagiers per jaar te zijner tijd heroverwogen worden.” Op één van de nieuwe pieren kan, als het moet zo een verdieping bijgebouwd worden om ook passagiers uit dubbeldeks vliegtuigen snel uit te laten stappen. De dubbeldeks vliegtuigen die er, volgens Kalmann, nog niet aan zitten te komen. (J.W.)

De afgelopen 25 jaar is het personen- en goederenvervoer sterk gegroeid, en tot na de eeuwwisseling zal het huidige transportvolume verdubbelen. Ook zonder profetische gaven is in te zien dat de milieuschade en het economische verlies door filevorming aanzienlijk zullen stijgen. Deze zogenaamde externe transportkosten worden voor heel Europa geschat op 250 duizend miljard ECU. Daarnaast eist het verkeer veel slachtoffers: Nederland telt jaarlijks 1500 verkeersdoden en 50 duizend gewonden.

Hoewel de transportsector ongeveer acht procent bijdraagt aan het nationaal inkomen en fijnmazige distributie een belangrijke pijler van de Nederlandse economie is, rijst de vraag of de verwachte groei wel haalbaar of wenselijk is. Om hier een antwoord op te vinden organiseerden de Europese studentenverenigingen AEGEE, EUROAVIA en IACES afgelopen week een driedaags congres onder de noemer: ‘Transport, what are the limits?’

Dertien internationale gastsprekers van overheid, bedrijfsleven en onderzoeksinstituten lieten hun licht schijnen over de toekomst van het transport. Dit leidde tot een kaleidoscopisch geheel van meningen. Somber gestemde zielen pleitten voor strenge overheidsmaatregelen om de groei van het verkeer in te dammen, en werden afgewisseld door onmatig optimistische vertegenwoordigers van de luchtvaartindustrie die hun grootse toekomstvisioenen verlevendigden met kleurrijke artist impressions.
Werelddemocratie

A. Brown M.Sc. van Airbus is van de laatste geleding. Hij voorspelt een sterke toename van het aantal luchtreizigers, en ziet het thousand seat airplane als een uitkomst. ,,De komende twintig jaar zal het wereldwijde luchtverkeer verdrievoudigen”, weet Brown. ,,Om de produktiviteit van het vliegtuig op te voeren is een duizendzitter haalbaarder dan een supersonische opvolger van Concorde. Wij verwachten onze A3XX in 2003 in gebruik te kunnen nemen.” Maatregelen om het vliegverkeer in te perken wijst hij van de hand. ,,Het straalvliegtuig heeft geleid tot werelddemocratie. Meer mensen kunnen naar meer plaatsen wanneer ze maar willen. Vakantie en reizen zijn elementaire menselijke behoeften.”

Ook B.W. de Man van Schiphol voorziet deze ontwikkeling. ,,De aanleg van de HSL zal de positie van de luchthaven alsmainport versterken”, verzekert hij. ,,De overheid heeft ons een grens gesteld van 44 miljoen luchtreizigers in 2015, maar wij denken dat een groei tot 60 miljoen haalbaar is. De vraag van de markt zal onverminderd groot blijven, en alleen milieumaatregelen kunnen hieraan beperkingen stellen. Voor Schiphol is the sky the limit.”

Voor de meeste sprekers staat het echter wel vast dat de geprojecteerde groei van het verkeer niet vol te houden is. De capaciteit van de infrastructuur rond de grote steden wordt nu al overschreden, terwijl het maatschappelijk draagvlak voor de aanleg van nieuwe wegen en spoorlijnen klein is. Beter verkeersmanagement door de intensieve toepassing van telematica kan de efficiëntie nog wat opkietelen, maar om het tij te keren zijn straffere maatregelen nodig.

Het doorberekenen van de externe kosten aan de gebruiker, toewijzing van wegcapaciteit aan priority users en het keren van het autogebruik moet volgens de deskundigen centraal staan in het transportbeleid. Een van de meest genoemde toverwoorden is echter intermodaliteit, het combineren van de specifieke voordelen van verschillende vervoersvormen, waarbij tevens milieuwinst wordt behaald.

Een voorbeeld hiervan is het Combi-Road project, een experimenteel containertransportsysteem met elektrisch aangedreven onbemande voertuigen. ,,In de nabije toekomst wordt een vervijfvoudiging van het aantal containerbewegingen verwacht”, weet ir. E. Heere, projectleider van Combi-Road. ,,Maar door de dagelijkse verkeerschaos rond Rotterdam verloopt de containerdoorvoer van de haven naar de eindbestemming allesbehalve vlekkeloos.” Het is de bedoeling dat Combi-Road de containers van de Maasvlakte via een aparte betonnen rijstrook afvoert naar een wisselpunt, waar de lading kan worden overgezet op truck, trein of boot.
Caribische eilanden

Ondanks alle mooie plannetjes die worden gepresenteerd vindt drs. W. van Dieren, lid van de Club van Rome, dat wij een gelopen race rennen. ,,Over honderd jaar zal geen enkele van de huidige vervoersvormen meer bestaan. Transport, mobiliteit en de auto zullen een historisch ongeluk blijken te zijn”, stelt hij. ,,In Engeland worden twee miljoen koeien afgemaakt wegens de mogelijke overdracht van de gekke-koeienziekte op tien personen. Maar aan de gekke-autoziekte die jaarlijks duizenden mensen het leven kost wordt niks gedaan.”

,,Plannen van transport is het plannen van rampspoed”, raast hij voort. ,,Transport sluit welzijn en welvaart uit. Het levert wel groei van economische activiteit op, maar dat doen echtscheidingen en zware ongelukken ook. Transportbeleid is daarom een vorm van virtual reality.”

De laatste congresdag werd afgesloten met een forumdiscussie. Vooral De Man kreeg het zwaar te verduren wegens zijn visie op Schiphol. Of hij zich niet geroepen voelt het recreatieve vliegverkeer te ontmoedigen? De Man: ,,Wij dwingen niemand om het vliegtuig te nemen. En wees eerlijk, wat doe je zelf het liefst: met de auto naar Duitsland of met het vliegtuig naar Aruba? Wij bieden iedereen de mogelijkheid om die keuze zelf te maken.” Forumvoorzitter Hakkesteegt reageerde ad rem: ,,Als we in termen van coffeeshops zouden praten, dan was ueen dealer.”

Wanneer de forumleden aan het eind wordt gevraagd kort te reageren op het thema van het congres, levert dit nog twee aardige one-liners op: ,,De enige grens is onze beperking om oplossingen te vinden.” En met een verwijzing naar de eerdere uitspraak van De Man: ,,The earth is the limit, en deze grens is nu al overschreden.”

Superjumbo of supersonisch

Groei van de burgerluchtvaart en tegelijk minder schade toebrengen aan het milieu kan, was de conclusie van het symposium ‘Burgerluchtvaart en de kunst van het groeien’, dat vorige week georganiseerd werd door de Delftse Studenten Aeroclub.

Op de vraag of superjumbo’s of supersonische vliegtuigen een oplossing bieden voor het opvangen van de groei, antwoordde ir. R. Kalmann, hoofd Fleet Development van de KLM, dat die vraag voorlopig nog niet aan de orde is. Wel verwacht hij dat de verlengde versie van de thans vliegende grote jumbo’s op korte termijn een oplossing biedt. Voor de vraag naar snel vervoer dacht hij voor een supersone business-jet een gat in de markt te zien.

Ir. R. Uijlenhoet, directeur operationele zaken van Amsterdam Airport Schiphol, leek de hele overlastproblematiek van Schiphol eerder georkestreerd dan dat werkelijke hinder door overvliegende vliegtuigen wordt veroorzaakt. Hij stelde dat de nationale luchthaven wel moet groeien om in de toekomst mee te kunnen komen als mainport van Europa en dat Schiphol er verder alles aan doet om de overlast voor de mensen zo beperkt mogelijk te houden. Dat wil zeggen: ,,Als mensen op een warme zomeravond inderdaad hun slaapkamerraam open willen houden, ja, dan kunnen wij er verder ook niets meer aan doen.”

Schiphol is zich verder aan het voorbereiden om in de toekomst grotere en zwaardere vliegtuigen te kunnen ontvangen, meldde Uijlenhoet. ,,Misschien moet de grens van 44 miljoen passagiers per jaar te zijner tijd heroverwogen worden.” Op één van de nieuwe pieren kan, als het moet zo een verdieping bijgebouwd worden om ook passagiers uit dubbeldeks vliegtuigen snel uit te laten stappen. De dubbeldeks vliegtuigen die er, volgens Kalmann, nog niet aan zitten te komen. (J.W.)