Campus

Een ‘vlechtwerk van programmalijnen’

Onder de titel ‘R96, de nieuwe verleiding’ vindt dit weekend in Rotterdam voor de tweede maal het R-festival plaats. Een groot aantal kunstinstellingen heeft de krachten gebundeld en presenteert een veelomvattend programma over nieuwe technologie en de invloed daarvan op kunst, cultuur en de stad.

Dit jaar knoopt het aan bij het Dutch Electronic Art Festival (DEAF) en de International Symposium on Electronic Art (ISEA).


Figuur 1 ‘Kunstmatige mensen’

Rotterdam lijkt de laatste jaren in snel tempo te veranderen van werkstad in festivalstad. Weliswaar is heel Nederland in de ban van de ‘festivalisering’, maar nergens zo veelvoudig als aan de Maas. Of het nu een uiting is van de spreekwoordelijke dadendrang van haar inwoners of de bekroning van een halve eeuw opbouw, onder de noemer ‘kunst en cultuur’ schijnt het er iedere dag feest te zijn.

Het R96-festival beleeft inmiddels zijn tweede editie en heeft zich daarmee een plaats verworven in de traditie. Voorwaar geen bescheiden plaats, want de activiteiten die onder haar paraplu schuilgaan zijn niet op te sommen. Of in de woorden van programmaleider Gepke Bouma, zoals opgetekend in het programmablad: ,,In samenwerking met kunstinstellingen, organisatoren, individuele kunstenaars en onverwachte initiatieven onstaat een dicht vlechtwerk van programmalijnen.”

Groots opgezet is de internationale overzichtstentoonstelling ‘Digital Territories’ in het Nederlands Foto Instituut. Kunstenaars die opereren in de frontlinie van de nieuwe media presenteren hier een keur aan veelal digitale kunstwerken. Er is een aantal interactieve projecten waarin bestaande en nieuwe omgangsvormen op het net worden doorgelicht, waarbij gebruik wordt gemaakt van CD-rom, videodisk, Internet en Virtual Reality. Daarnaast zijn er projecten die speculeren over de gevolgen van de elektronische communicatie, wederom met behulp van nieuwe media maar aangevuld met ‘oude’ nieuwe media, zoals fotografie en video.

Zo laat het Noorse collectief Cortex de bezoekers kennismaken met een virtuele wereld waarin ze niet alleen door artificiële wezens worden aangesproken, maar ook fysiek aangeraakt via een speciaal ontwikkeld ‘drukpak’. Opvallend is ook een robot-installatie van licht- en geluidskanonnen van het Canadese duo Louis-Philippe Demers & Bill Vorn die reageert op de bewegingen van het publiek. Van de Amerikaan Keith Cottingham hangen er digitaal geproduceerde foto’s van ‘kunstmatige’ mensen. Een Nederlandse bijdrage leverde Jaap de Jonge. Hij maakte een kristallen bol met vlakken waarop tv-kanalen zijn geprojecteerd. Door het draaien van de bol veranderen de zenders.
Spraakmakend

Speciale vermelding verdient de voorstelling ‘Elsinore’ vanRobert Lepage in de Rotterdamse Schouwburg. Met geluids- en beeltechnologie maakte deze Canadese theatermaker een inmiddels spraakmakende versie van ‘Hamlet’. Hij is bij een breder publiek misschien beter bekend als de regisseur van Peter Gabriel’s ‘Secret World Tour’ (1993). Opmerkelijk aan de voorstelling is dat hij zelf alle rollen voor zijn rekening neemt.

In Witte de With wordt een expositie gewijd aan de Canadese kunstenaar Tony Brown, zijn eerste in Nederland. In zijn werk analyseert hij de invloed van technologische ontwikkelingen op de mens en zijn leefomgeving. Technieken uit de robotica en de computertechnologie brengt hij samen met elementen uit de cinema, het theater, de beeldende kunst en de architectuur. In het speciaal voor de tentoonstelling vervaardigde ‘Better Living through Remote Acces’ (1996) logt hij via Internet in op een sex-chatbox en projecteert hij de aangenomen namen van de gebruikers en de foto’s die zij daarbij van zichzelf aanbieden.

Lantaren/Venster staat in het teken van diverse activiteiten. In ‘De Avonden van…’ buigen iedere avond andere sprekers, zoals de nieuwe directeur van het Internationaal Filmfestival Rotterdam Simon Field en de twee Rotterdamse beeldend kunstenaars Marieke en Klaar van der Lippe, zich over de toekomst. Verder onder de titel ‘Future Moves’ verkenningen in de wereld van dans & nieuwe media/technologieën. Er zijn films en video’s te zien, er worden voorstellingen gegeven, er is de workshop ‘LifeForms’, een cyberstudio en het symposium ‘Platform’.

Het stadsprogramma is op zijn minst even gevarieerd. Het biedt een blik achter de schermen van bedrijven en instellingen waarbij de participatie van bezoekers voorop staat. Onder de kop ‘Innocent World, panorama van de inwendige mens’ biedt de faculteit der geneeskunde en gezondheidswetenschappen van de EUR de mogelijkheid om kennis te maken met hedendaagse medische technieken. Voor de faculteit is in een tent een panorama-schilderij te zien van Maja Zomer en Thierry d’Epernay van de inwendige mens, een doek van maar liefst dertig meter lengte.

Op het politiebureau Rodezand kan de bezoeker zichzelf inscannen voor een date. In de Kamer van Koophandel vinden opvoeringen plaats van de handelskomdie ‘Never Nooit Nie!!!’ van Erik-Ward Geerlings. De Optitheek, een database van Gemeentewerken Rotterdam, biedt een exclusieve kijk in de stad met 90.000 panoramafoto’s van straten en huizen en 1800 luchtfoto’s. En op de locatie Mystiek, hoek Witte de Withstraat/Schiedamse Vest, kan men ter ontspanning plaatsnemen in de Brainmachine. Voor verkeersfanaten bestaat er ten slotte ook nog de mogelijkheid om zelf de verkeerslichten te bedienen van het kruispunt Coolsingel/Meent.

R96 valt samen met het zevende ‘International Symposium on Electronic Art’ (ISEA96) dat van 16 tot en met 20 september plaatsvindt in het Rotterdamse WTC. Een honderdtal pioniers op het gebied van electronische kunst zal spreken over recente ontwikkelingen in de digitale wereld. Dit jaar werkt ISEA96 samen met het jaarlijks terugkerende Dutch Electronic Art Festival (DEAF96). Georganiseerd door V2-organisatie, ooit van Den Bosch naar Rotterdam verkast, heeft het een forse hand intal van bovengenoemde activiteiten.

Dat geldt ook voor de opening van R’96 op 17 september in Lantaren/Venster waarin de Australische kunstenaar Stelarc een unieke welhaast bizarre performance geeft. Door zijn lichaam met sensoren en stimulatoren te koppelen aan het Internet laat hij zijn lichaamsbewegingen sturen door de handelingen van mensen op verschillende websites in de wereld. Technologische manipulatie in optima forma.

Er is een programmakrant uitgegeven die verkrijgbaar is bij diverse Rotterdamse kunstinstellingen. Lezers van Delta kunnen de R’96-infolijn bellen (06-8998890); de eerste tien bellers krijgen een festivalpas à 5 gulden gratis.

Mannus van der Laan

Onder de titel ‘R96, de nieuwe verleiding’ vindt dit weekend in Rotterdam voor de tweede maal het R-festival plaats. Een groot aantal kunstinstellingen heeft de krachten gebundeld en presenteert een veelomvattend programma over nieuwe technologie en de invloed daarvan op kunst, cultuur en de stad. Dit jaar knoopt het aan bij het Dutch Electronic Art Festival (DEAF) en de International Symposium on Electronic Art (ISEA).


Figuur 1 ‘Kunstmatige mensen’

Rotterdam lijkt de laatste jaren in snel tempo te veranderen van werkstad in festivalstad. Weliswaar is heel Nederland in de ban van de ‘festivalisering’, maar nergens zo veelvoudig als aan de Maas. Of het nu een uiting is van de spreekwoordelijke dadendrang van haar inwoners of de bekroning van een halve eeuw opbouw, onder de noemer ‘kunst en cultuur’ schijnt het er iedere dag feest te zijn.

Het R96-festival beleeft inmiddels zijn tweede editie en heeft zich daarmee een plaats verworven in de traditie. Voorwaar geen bescheiden plaats, want de activiteiten die onder haar paraplu schuilgaan zijn niet op te sommen. Of in de woorden van programmaleider Gepke Bouma, zoals opgetekend in het programmablad: ,,In samenwerking met kunstinstellingen, organisatoren, individuele kunstenaars en onverwachte initiatieven onstaat een dicht vlechtwerk van programmalijnen.”

Groots opgezet is de internationale overzichtstentoonstelling ‘Digital Territories’ in het Nederlands Foto Instituut. Kunstenaars die opereren in de frontlinie van de nieuwe media presenteren hier een keur aan veelal digitale kunstwerken. Er is een aantal interactieve projecten waarin bestaande en nieuwe omgangsvormen op het net worden doorgelicht, waarbij gebruik wordt gemaakt van CD-rom, videodisk, Internet en Virtual Reality. Daarnaast zijn er projecten die speculeren over de gevolgen van de elektronische communicatie, wederom met behulp van nieuwe media maar aangevuld met ‘oude’ nieuwe media, zoals fotografie en video.

Zo laat het Noorse collectief Cortex de bezoekers kennismaken met een virtuele wereld waarin ze niet alleen door artificiële wezens worden aangesproken, maar ook fysiek aangeraakt via een speciaal ontwikkeld ‘drukpak’. Opvallend is ook een robot-installatie van licht- en geluidskanonnen van het Canadese duo Louis-Philippe Demers & Bill Vorn die reageert op de bewegingen van het publiek. Van de Amerikaan Keith Cottingham hangen er digitaal geproduceerde foto’s van ‘kunstmatige’ mensen. Een Nederlandse bijdrage leverde Jaap de Jonge. Hij maakte een kristallen bol met vlakken waarop tv-kanalen zijn geprojecteerd. Door het draaien van de bol veranderen de zenders.
Spraakmakend

Speciale vermelding verdient de voorstelling ‘Elsinore’ vanRobert Lepage in de Rotterdamse Schouwburg. Met geluids- en beeltechnologie maakte deze Canadese theatermaker een inmiddels spraakmakende versie van ‘Hamlet’. Hij is bij een breder publiek misschien beter bekend als de regisseur van Peter Gabriel’s ‘Secret World Tour’ (1993). Opmerkelijk aan de voorstelling is dat hij zelf alle rollen voor zijn rekening neemt.

In Witte de With wordt een expositie gewijd aan de Canadese kunstenaar Tony Brown, zijn eerste in Nederland. In zijn werk analyseert hij de invloed van technologische ontwikkelingen op de mens en zijn leefomgeving. Technieken uit de robotica en de computertechnologie brengt hij samen met elementen uit de cinema, het theater, de beeldende kunst en de architectuur. In het speciaal voor de tentoonstelling vervaardigde ‘Better Living through Remote Acces’ (1996) logt hij via Internet in op een sex-chatbox en projecteert hij de aangenomen namen van de gebruikers en de foto’s die zij daarbij van zichzelf aanbieden.

Lantaren/Venster staat in het teken van diverse activiteiten. In ‘De Avonden van…’ buigen iedere avond andere sprekers, zoals de nieuwe directeur van het Internationaal Filmfestival Rotterdam Simon Field en de twee Rotterdamse beeldend kunstenaars Marieke en Klaar van der Lippe, zich over de toekomst. Verder onder de titel ‘Future Moves’ verkenningen in de wereld van dans & nieuwe media/technologieën. Er zijn films en video’s te zien, er worden voorstellingen gegeven, er is de workshop ‘LifeForms’, een cyberstudio en het symposium ‘Platform’.

Het stadsprogramma is op zijn minst even gevarieerd. Het biedt een blik achter de schermen van bedrijven en instellingen waarbij de participatie van bezoekers voorop staat. Onder de kop ‘Innocent World, panorama van de inwendige mens’ biedt de faculteit der geneeskunde en gezondheidswetenschappen van de EUR de mogelijkheid om kennis te maken met hedendaagse medische technieken. Voor de faculteit is in een tent een panorama-schilderij te zien van Maja Zomer en Thierry d’Epernay van de inwendige mens, een doek van maar liefst dertig meter lengte.

Op het politiebureau Rodezand kan de bezoeker zichzelf inscannen voor een date. In de Kamer van Koophandel vinden opvoeringen plaats van de handelskomdie ‘Never Nooit Nie!!!’ van Erik-Ward Geerlings. De Optitheek, een database van Gemeentewerken Rotterdam, biedt een exclusieve kijk in de stad met 90.000 panoramafoto’s van straten en huizen en 1800 luchtfoto’s. En op de locatie Mystiek, hoek Witte de Withstraat/Schiedamse Vest, kan men ter ontspanning plaatsnemen in de Brainmachine. Voor verkeersfanaten bestaat er ten slotte ook nog de mogelijkheid om zelf de verkeerslichten te bedienen van het kruispunt Coolsingel/Meent.

R96 valt samen met het zevende ‘International Symposium on Electronic Art’ (ISEA96) dat van 16 tot en met 20 september plaatsvindt in het Rotterdamse WTC. Een honderdtal pioniers op het gebied van electronische kunst zal spreken over recente ontwikkelingen in de digitale wereld. Dit jaar werkt ISEA96 samen met het jaarlijks terugkerende Dutch Electronic Art Festival (DEAF96). Georganiseerd door V2-organisatie, ooit van Den Bosch naar Rotterdam verkast, heeft het een forse hand intal van bovengenoemde activiteiten.

Dat geldt ook voor de opening van R’96 op 17 september in Lantaren/Venster waarin de Australische kunstenaar Stelarc een unieke welhaast bizarre performance geeft. Door zijn lichaam met sensoren en stimulatoren te koppelen aan het Internet laat hij zijn lichaamsbewegingen sturen door de handelingen van mensen op verschillende websites in de wereld. Technologische manipulatie in optima forma.

Er is een programmakrant uitgegeven die verkrijgbaar is bij diverse Rotterdamse kunstinstellingen. Lezers van Delta kunnen de R’96-infolijn bellen (06-8998890); de eerste tien bellers krijgen een festivalpas à 5 gulden gratis.

Mannus van der Laan

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.