Eerste postdocs Security Science

Hoewel onze kust vrijwel geheel uit duinen bestaat, is het begrip ervan erg beperkt. Dat stelde drs. Hanneke van den Ancker van de Stichting Geomorfologie en Landschap. Samen met de Utrechtse hoogleraar kustmorfologie prof.dr. Piet Hoekstra hield ze een workshop over innovatief kustbeheer en werken met natuurlijke processen.

Als voorbeeld van natuurlijker beheer noemde Hoekstra de stuifduinen op de Waddeneilanden. De Waddeneilanden kenmerken zich door een hoge kop, een buitendelta, een binnendelta en een langgerekte zeereep met een stuifdijk. Die dijken zijn in de jaren vijftig recht als een streep aangelegd en gefixeerd met begroeiing om het eiland beter bestand te maken tegen hoog water vanuit de Noordzee. Misschien wel veilig, maar weinig natuurlijk, zodat het achterliggende duingebied verdroogde en de ecologie achteruit ging.

Kan dat niet anders, was de vraag. De oplossing die Hoekstra voorstelt is een doorbraak van de stuifdijk, zodat bij storm het water van de Noordzee kan overstromen. Het voordeel daarvan is het transport van zand en voedingsstoffen naar het verarmde achterland. Op de oostpunt van Schiermonnikoog is zo’n zogenaamde wash-over spontaan ontstaan, zonder dat het eiland wegspoelt. Sterker, onderzoek op het Deense Waddeneiland Skällingen heeft laten zien dat bij zo’n gat er door erosie in vier jaar tijd zestig kubieke meter zand per meter kust verdwijnt, maar dat er 260 kuub bijkomt door bezinking. Doordat bij hoog water het zeewater vanuit de Noordzee en vanuit de Waddenzee het eiland opstroomt, komt het water tot stilstand boven het eiland waardoor het meegevoerde zand bezinkt.

Dat neemt niet weg dat eilanders het idee met argwaan aanhoren. Ze hoeven niet te vrezen voor hun huis, maar misschien wel voor hun schapenweitje.
Voor de Noordzeekust gaat die spontane aanwas helaas niet op. Maar ook daar zou men volgens Hoekstra maximaal gebruik moeten maken van natuurlijke processen. De aanleg van grote hoeveelheden zand in de Noordzee die spontaan langs de kust afgezet moet worden (de zogenaamde zandmotor) ziet Hoekstra als een stap in de goede richting. Hij hoopt alleen wel dat men het geduld kan opbrengen om de duinen zichzelf op te laten bouwen en niet gelijk te gaan bulldozeren.

Hoofdartikel: Paradigmashift in polderland

Fokkema prees de opzet van deze ‘commerciële’ studie van Delft Toptech omdat die een combinatie is van academische wetenschap en praktijk. De zeven nieuwe postdocs zijn stuk voor stuk mensen die op beleids- en managementsniveau bij bedrijven en instellingen werken.

“Juist die combinatie is nodig”, benadrukte Fokkema. “Wij zijn er om wetenschap te bedrijven en de bedrijven zijn er om geld te verdienen en daarbij helpt de kennis die we hier ontwikkelen.”

Hoogleraar veiligheidskunde Ben Ale, die de zeven studenten begeleidde, schetste in een betoog vol grappen met zeer serieuze ondertoon de valkuilen in het landschap van de security.

“Als je iets hebt van 20.000 euro dat je niet kwijt wilt, dan kun je daar voor 150.000 euro camera’s op zetten die de dag erna gestolen zijn. Maar je kunt ook naar het probleem kijken. Mag het niet gestolen worden omdat je het niet kwijt wilt of omdat je anders de schuld krijgt?” In plaats van camera’s plaatsen zou je dan wat moeten doen aan het verschuiven de schuldvraag. Kijk eerst goed naar het probleem en bedenk dan pas een oplossing, was de kern van zijn betoog.

Zo nam hij ook enige mythes rond security weg, onder meer dat er met een ingreep ten gunste van de veiligheid verder niets verandert. Alsof dieven niet zouden reageren.

Als voorbeeld gaf hij ook dat je er niet van uit mag gaan dat na een veiligheidsmaatregel gedrag van betrokkenen niet zal veranderen. Anders dan verwacht liep na het invoeren van de gordelplicht voor automobilisten het aantal dodelijke slachtoffers niet terug met 50 procent, maar met 25 procent. “Omdat mensen zich met die gordel om ineens coureurs waanden.”

Directeur-generaal openbare orde en veiligheid bij het ministerie van binnenlandse zaken Dick Schoof toonde zich blij met de eerste lichting postdocs SS&M. Hij verving de uitgenodigde minister Guusje ter Horst, die verplichtingen had in de Tweede Kamer.

Volgens Schoof zijn deze masters in de huidige tijd hard nodig. “Het zijn mensen die een breed perspectief zien, nuchter analyseren. Niet alleen in bedrijven zijn zij nodig.”

Schoof ‘constateerde’ een spanning tussen bestuur en wetenschap. “Die had je al in de tijd van Galileo Galilei.” Onder druk van de politiek moest die zijn wetenschappelijke inzicht over de aarde in het zonnestelsel inslikken, net als criminoloog Frank Bovenkerk jaren geleden met zijn bevindingen over criminaliteitscijfers niet zo welkom was bij de politiek en nu wel.

“Dat is een kwestie van draagvlak. De universiteit is er voor de kennis en de wetenschap. De overheid moet beslissen op grond van draagvlak én van analyse en wetenschap.” De nieuwe masters zijn volgens Schoof geknipt om voor die afweging te zorgen.

Fokkema prees de opzet van deze ‘commerciële’ studie van Delft Toptech omdat die een combinatie is van academische wetenschap en praktijk. De zeven nieuwe postdocs zijn stuk voor stuk mensen die op beleids- en managementsniveau bij bedrijven en instellingen werken.

“Juist die combinatie is nodig”, benadrukte Fokkema. “Wij zijn er om wetenschap te bedrijven en de bedrijven zijn er om geld te verdienen en daarbij helpt de kennis die we hier ontwikkelen.”

Hoogleraar veiligheidskunde Ben Ale, die de zeven studenten begeleidde, schetste in een betoog vol grappen met zeer serieuze ondertoon de valkuilen in het landschap van de security.

“Als je iets hebt van 20.000 euro dat je niet kwijt wilt, dan kun je daar voor 150.000 euro camera’s op zetten die de dag erna gestolen zijn. Maar je kunt ook naar het probleem kijken. Mag het niet gestolen worden omdat je het niet kwijt wilt of dat je de schuld krijgt?” In plaats van camera’s zou je dan ook wat kunnen doen aan de schuldvraag, was de kern van zijn betoog.

Zo nam hij ook enige mythes rond security weg, onder meer dat er met een ingreep ten gunste van de veiligheid verder niets verandert. Alsof dieven niet zouden reageren.

Als voorbeeld gaf hij ook dat je er niet van uit mag gaan dat na een veiligheidsmaatregel gedrag van betrokkenen niet zal veranderen. Anders dan verwacht liep na het invoeren van de gordelplicht voor automobilisten het aantal dodelijke slachtoffers niet terug met 50 procent, maar met 25 procent. “Omdat mensen zich met die gordel om ineens coureurs waanden.”

Directeur-generaal openbare orde en veiligheid bij het ministerie van binnenlandse zaken Dick Schoof toonde zich blij met de eerste lichting postdocs SS&M. Hij verving de uitgenodigde minister Guusje ter Horst, die verplichtingen had in de Tweede Kamer.

Volgens Schoof zijn deze masters in de huidige tijd hard nodig. “Het zijn mensen die een breed perspectief zien, nuchter analyseren. Niet alleen in bedrijven zijn zij nodig.”

Schoof ‘constateerde’ een spanning tussen bestuur en wetenschap. “Die had je al in de tijd van Galileo Galilei.” Onder druk van de politiek moest die zijn wetenschappelijke inzicht over de aarde in het zonnestelsel inslikken, net als criminoloog Frank Bovenkerk jaren geleden met zijn bevindingen over criminaliteitscijfers niet zo welkom was bij de politiek en nu wel.

“Dat is een kwestie van draagvlak. De universiteit is er voor de kennis en de wetenschap. De overheid moet beslissen op grond van draagvlak én van analyse en wetenschap.” De nieuwe masters zijn volgens Schoof geknipt om voor die afweging te zorgen. (EH)