TU loopt zeven miljoen euro mis

Dat blijkt uit een uitwerking van gegevens van het ministerie van onderwijs. Het wordt erg moeilijk voor de technische universiteiten om het geld terug te verdienen via het beurzenprogramma van NWO.
Bij zijn aantreden als minister lanceerde Ronald Plasterk het plan om honderd miljoen euro uit de bekostiging van universiteiten over te hevelen naar onderzoeksfinancier NWO. De universiteiten zouden het geld met goede onderzoeksvoorstellen kunnen terugverdienen via de zogeheten Vernieuwingsimpuls.

In de praktijk blijkt dat de TU’s veel meer inleveren dan zij terugverdienen. Delft betaalt dertien procent van het NWO-geld, maar sleepte de afgelopen jaren slechts zes  procent van de NWO-beurzen uit de Vernieuwingsimpuls in de wacht. De TU levert dus zeven miljoen in. Voor de Universiteit Twente is het gat 5,7 miljoen euro en de Eindhovense onderzoekers moeten 4,4 miljoen goedmaken.

De andere universiteiten winnen, op Groningen na, allemaal door de overheveling. Grootste winnaars zijn de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Amsterdam die 4,2 en 4,7 miljoen euro winst lijken te boeken. 
“Dat heet dynamisering. Dan krijgt de een meer en de ander minder”, stelt TU-rector magnificus prof.ir. Karel Luyben in een reactie. “Aanvankelijk zou de overheveling het dubbele bedragen en zou de Delftse bijdrage nog groter zijn. Daar is destijds over onderhandeld. Ik weet niet of dit een goed resultaat is, maar wellicht was het toen het maximaal haalbare.”
De TU’s hebben volgens hem niet zitten slapen in de onderhandelingen. “We zijn nu eenmaal in de minderheid. Als de meeste universiteiten erop vooruit gaan en enkele gaan erop achteruit, dan wordt het een lastige discussie.”
“Het ministerie is nu bezig met een geheel nieuw verdeelmodel. Daar richten wij ons nu op. Dat is belangrijker dan de spoken uit het verleden”, stelt hij. “Wij willen graag wat meer bescherming voor de technische wetenschappen. Zwitserland heeft zijn onderzoeksbudget in verschillende compartimenten opgedeeld, waarbij het budget voor techniek een jaar of vijf vastligt. Zoiets zouden wij hier ook kunnen doen.”

Hij vindt het niet vreemd dat de technische universiteiten minder scoren in de Vernieuwingsimpuls. “NWO is van oudsher gericht op nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek en kan minder goed uit de voeten met nuttigheidsgedreven onderzoek.”
Minister Plasterk kon nog niet op de bevindingen reageren. Er wordt naar gekeken, laat een woordvoerder weten. NWO houdt zich op de vlakte: “OCW heeft destijds besloten om die honderd miljoen op een andere manier, namelijk op basis van kwaliteit, over de universiteiten te verdelen. Het was dus ook nooit het doel om het geld in dezelfde verhoudingen terug te sluizen naar de universiteiten. OCW heeft gekozen voor een andere verdeelsleutel. Wij zijn hierin slechts uitvoerder.”

Dat zegt Patijn in een openhartig interview met dagblad Trouw. Daarin vertelt hij hoe het hem vergaan is sinds hij vrijdag 26 september 2008 het ziekenhuis in ging om een vetbultje op zijn rug te laten verwijderen. Door een ziekenhuisbacterie raakte de Bouwkundedecaan in coma. Toen hij weken later wakker werd, was hij totaal verlamd.

Sindsdien is hij bezig geweest met revalideren. Patijn loopt nog wat moeilijk, maar hij blijft oefenen. En hij wil graag weer aan de slag, liefst vlak na de zomer. “Natuurlijk had ik dit liever niet meegemaakt, want voor mijn werk kwam het erg beroerd uit, omdat ik ook nog met de nasleep zat van het afbranden van de bouwkundefaculteit. Maar het positieve is dat ik nu wel maanden kan nadenken over mijn leven, maar ook over de toekomst van het bouwkundeonderwijs in Nederland en de nieuwe bouwfaculteit. In zoverre is dit ook haast een sabbatical.”

Dat blijkt uit een uitwerking van gegevens van het ministerie van onderwijs. Het wordt erg moeilijk voor de technische universiteiten om het geld terug te verdienen via het beurzenprogramma van NWO.
Bij zijn aantreden als minister lanceerde Ronald Plasterk het plan om honderd miljoen euro uit de bekostiging van universiteiten over te hevelen naar onderzoeksfinancier NWO. De universiteiten zouden het geld met goede onderzoeksvoorstellen kunnen terugverdienen via de zogeheten Vernieuwingsimpuls.

In de praktijk blijkt dat de TU’s veel meer inleveren dan zij terugverdienen. Delft betaalt dertien procent van het NWO-geld, maar sleepte de afgelopen jaren slechts zes  procent van de NWO-beurzen uit de Vernieuwingsimpuls in de wacht. De TU levert dus zeven miljoen in. Voor de Universiteit Twente is het gat 5,7 miljoen euro en de Eindhovense onderzoekers moeten 4,4 miljoen goedmaken.

De andere universiteiten winnen, op Groningen na, allemaal door de overheveling. Grootste winnaars zijn de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Amsterdam die 4,2 en 4,7 miljoen euro winst lijken te boeken. 
“Dat heet dynamisering. Dan krijgt de een meer en de ander minder”, stelt TU-rector magnificus prof.ir. Karel Luyben in een reactie. “Aanvankelijk zou de overheveling het dubbele bedragen en zou de Delftse bijdrage nog groter zijn. Daar is destijds over onderhandeld. Ik weet niet of dit een goed resultaat is, maar wellicht was het toen het maximaal haalbare.”
De TU’s hebben volgens hem niet zitten slapen in de onderhandelingen. “We zijn nu eenmaal in de minderheid. Als de meeste universiteiten erop vooruit gaan en enkele gaan erop achteruit, dan wordt het een lastige discussie.”
“Het ministerie is nu bezig met een geheel nieuw verdeelmodel. Daar richten wij ons nu op. Dat is belangrijker dan de spoken uit het verleden”, stelt hij. “Wij willen graag wat meer bescherming voor de technische wetenschappen. Zwitserland heeft zijn onderzoeksbudget in verschillende compartimenten opgedeeld, waarbij het budget voor techniek een jaar of vijf vastligt. Zoiets zouden wij hier ook kunnen doen.”

Hij vindt het niet vreemd dat de technische universiteiten minder scoren in de Vernieuwingsimpuls. “NWO is van oudsher gericht op nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek en kan minder goed uit de voeten met nuttigheidsgedreven onderzoek.”
Minister Plasterk kon nog niet op de bevindingen reageren. Er wordt naar gekeken, laat een woordvoerder weten. NWO houdt zich op de vlakte: “OCW heeft destijds besloten om die honderd miljoen op een andere manier, namelijk op basis van kwaliteit, over de universiteiten te verdelen. Het was dus ook nooit het doel om het geld in dezelfde verhoudingen terug te sluizen naar de universiteiten. OCW heeft gekozen voor een andere verdeelsleutel. Wij zijn hierin slechts uitvoerder.”

Zie voor reacties uit de universitaire wereld en de politiek Plasterk: “TU’s staan niet in de kou”.