‘Juridisch niets aan de hand’

De kleine gereformeerde partij is belangrijk voor de coalitie, die in de Eerste Kamer geen meerderheid heeft.

Hoewel staatssecretaris Halbe Zijlstra eigenlijk wil wachten op het parlementaire debat donderdag over zijn wetsvoorstel, reageert hij toch alvast op de bezwaren van advocatenkantoor Stibbe tegen de langstudeermaatregelen. Hij zou de wet niet hebben ingediend als hij dacht dat die juridisch geen stand zou houden, legt hij uit.

De advocaten noemden zoveel mogelijk bezwaren tegen de wet en Zijlstra gaat ze puntsgewijs langs. Zo zou de wet het rechtszekerheidsbeginsel schenden. Dat is misschien waar, erkent Zijlstra, maar dat beginsel is niet ‘absoluut’: wetswijzigingen zouden maar ‘zeer moeizaam’ tot stand komen, als je de verwachtingen van burgers nooit zou mogen wijzigen. 

Een overgangsregeling is ook nergens voor nodig: studenten houden de mogelijkheid om hun opleiding af te maken, ‘ook al kost dat meer dan zij een aantal jaren geleden mogelijk hadden verwacht’. Ze kunnen extra lenen, stelt hij.

Het internationale verdrag waarin staat dat het hoger onderwijs op termijn kosteloos zou moeten worden, draait om de toegankelijkheid van het hoger onderwijs, aldus Zijlstra. “Niet het kosteloos maken van hoger onderwijs, maar het waarborgen van de toegankelijkheid voor een ieder die de bekwaamheid bezit om dat onderwijs te volgen, staat op de voorgrond.” Door de leenmogelijkheden blijft die toegankelijkheid in zijn ogen gewaarborgd.

De advocaten beweerden ook dat de regeling onrechtmatig zou zijn voor deeltijdstudenten, maar Zijlstra vindt van niet. De hbo’ers onder hen studeren immers even snel als voltijdstudenten. Voor de universitaire deeltijdstudenten geldt dat niet, erkent hij maar die hebben pech: “In het wo doen deeltijdstudenten er wel langer over, maar is deze groep dus relatief klein.”

Ook discrimineert het wetsvoorstel niet. Discriminatie gaat over eigenschappen van mensen “waarvan in het geheel geen afstand kan worden gedaan, of eigenschappen waarvan geen afstand kan worden gedaan zonder de eigen persoonlijkheid te beschadigen. Het zijn van langstudeerder is daarmee niet te vergelijken.”

Volgens de Tilburgse hoogleraar onderwijsrecht Paul Zoontjens weet Zijlstra vrijwel alle punten te weerleggen. Althans, alle juridische punten. “Ik moet nog zien dat deze wet ongeschonden door de Tweede en Eerste Kamer komt, maar als dat lukt, zal het moeilijk worden om de wet bij de rechter aan te vechten.”

De enige zwakke passage in Zijlstra’s betoog gaat over deeltijdstudenten, denkt de hoogleraar. “Deze studenten zouden straks naar de rechter kunnen stappen, omdat Zijlstra ongelijke gevallen – deeltijd- en voltijdstudenten – gelijk wil behandelen. Dat komt neer op ongelijke behandeling.”

In het debat over de wet spelen niet alleen juridische argumenten een rol, benadrukt Zoontjens. “Aan deze wet blijft toch de geur hangen dat studenten onbehoorlijk behandeld worden, vooral de bestaande studenten. Daar moet het parlement zich over uitspreken.”

Afgelopen dinsdag demonstreerden in Den Haag ongeveer vierhonderd studenten tegen het wetsvoorstel.

We were introduced through the internet. It was the answer to my most painful question: ‘Where will I sleep?’ I was understandably worried, as sleeping is clearly of importance to most people, even design student just arriving in Delft.
We were introduced by the TU. The TU said: ‘Radoslav, this is your chance, your saviour. Just trust it.’ I knew that a bed was waiting for me there, warm and clean, comfy and hospitable; a station inside the domain that from that moment on would be known as ‘my room’.
Our first date was on the 31st of January. Acting like a typical bourgeois, with five leather bags on my shoulders, a sturdy leather jacket and leather shoes on, I stood trembling with emotion at the entrance of the housing complex. When I finally arrived at my room, the door opened with a cryptic sound, like in old horror movies. The air was still and I heard the first sound coming from the small battery radio – Madonna’s ‘Material Girl’. I had paid 460 euro for the room. On the 4th of February I signed the official contract and got bound for a year.
On the next day I was told that there were some other ‘saviours’ in the city centre of Delft charging half the price. After a month I was sure: Duwo did not love me, it only loved my money.
I might pretend to be a bourgeois, but the truth is, I’m just a student whose subsidies are extremely restricted, leaning towards the minus infinity. I quickly calculated that if I wanted to continue satisfying Duwo’s needs (460 euro per month, laundry excluded), I had to deprive myself of my most valuable possession—my leather jacket. I could never even think of selling it! The solution was to go to Duwo’s office and tear our relationship apart and terminate this dominatrix love affair. I was ready to do anything. I was going to war and at the end I had to be victorious.
Armed to the teeth with disappointment and determination, I dashed into the office and impetuously pressed the button for a line ticket. My number 460 was blinking on the monitor, and as I unburdened my heart to the Duwo employee, she was more polite than the cashiers at Albert Heijn. She smiled courteously at me and gave me some nice advice: “Look for a job at some hot house. I heard a lot of Polish people work there”. I really can’t describe what an amiable and kind-hearted person she appeared to be. All of my determination and malice were defeated with a single word, pronounced with utmost softness and maternal love: “Impossible.”
Terminating a Duwo contract is impossible.
Despite the fact that there are no such legal contracts, it had been explicitly written in Article 17.1; “Duwo will take legal and/or non-legal steps” to take its money.
I could only enter the waiting list for a cheaper Duwo room. Eventually, I faded away to Roland Holstlaan. Now I’m standing high above, in my new kingdom, watching the sunset, waiting for the year to pass so I could get away from Duwo and move to a new, twice as affordable kingdom. By then, I hope I’ll still have my leather jacket.
It’s time to go to bed now. Early in the morning I’m headed to the hot houses.
Good night.